Pamangkot
Ano ang ginahambal sang Bibliya tuhoy sa legal nga pagbulagay sang mag-asawa ukun doborsyo kag pag-asawa liwat?
Sabat
Una sa tanan, bisan ano pa ang panan-aw sang isa ka tawo tuhoy sa isyu sang diborsyo, importante nga sundun/tumanon ang ginahambal sang Dios sa Malakias 2:16, “Kay nagasiling ang GINOO, ang Dios sang Israel, ‘Indi ko gusto nga magbulagay ang mag-asawa. Kon bulagan sang bana ang iya asawa, ginapintasan niya siya.” Ang Bibliya nagahambal sang plano sang Dios nga hantud kamatayon nga pag-upod sang mag-asawa. “Indi na sila duha kundi isa. Gani indi dapat bulagon sang tawo ang gin-isa sang Dios.” (Mateo 19:6). Naintindihan sang Dios nga posible magbulagay ang mag-asawa tungod sila nga duha pareho makasasala. Sa Daan nga Kasugtanan, ang Dios nagbuhat sang mga kasuguan para maproteksyonan ang karapatan/kinamatarung sang mga tawo nga nagapaidalom sa sistemang diborsyo labi na gid ang mga babayi (Deuteronomio 24:1-4). Ginhatagan importansya ni Hesus nga ang mga kasuguan para sa pagbulagay gintugutan lang sang Dios tungod sa pagka-dungol sang tawo kag matig-a nga kasing-kasing apang indi amo ini ang plano sang Dios sa umpisa pa lang (Mateo 19:8).
Ang makontrobersyal nga diborsyo/pagbulagay kag pag-asawa liwat nga gintugutan sang Bibliya naghalin sa ginhambal ni Hesus sa libro ni Mateo 5:32 kag 19:9. Ang mga pulong nga “imoral nga pagpakigrelasyon”, nagapanginbabayi ukun nagapanginlalaki” amo lang gid ini ang rason nga gintugutan sang Dios ang diborsyo/pagbulagay kag pag-asawa liwat. Madamo ang nakaintindi nga ang mga bersikulo nga naghatag sang rason para sa pagbulagay ukun diborsyo nagatuhoy sa “imoral nga pagpakigrelasyon” para sa isa ka mag-upod nga nagpromisa na nga magpakasal. Sa kultura sang mga Hudyo ginasaad na nga mag-asawa ang isaka babayi kag lalaki bisan nagaplano pa lang sila ukun nagahanda pa lang sila nga magpakasal. Ang “imoral nga pagpakigrelasyon” lang ang rason para sa pagbulagay/diborsyo sa nag-upod na nga lalaki kag babayi. Apang ang Griyego nga pulong nga ginsalin sa ““imoral nga pagpakigrelasyon” pwede sya magbuot silingon sa tanan nga klase sang sekwal nga kasal-anan. Pwede man sya matawag nga pang-kerido ukun pang-kerida, prostitusyon kag bisan ano pa ka klase nga sekswal nga sala. Posible nga ang buot silingon ni Hesus, ginatugutan nya ang diborsyo/pagbulagay kung may natabo nga sala ukun “imoral nga pagpakigrelasyon” sa tunga sang mag-asawa. Isa sa pinaka-importante nga butang ang sekwal nga relasyon sa isa ka mag-asawa kay ginapakita sini ang ila pangin-isa. Sila nga duha mangin isa (Genesis 2:24; Mateo 19:5; Efeso 5:31).
Buot silingon ang indi pagsunod/pagtuman sa mga nasambit nga kasunduan kag probinsyon sa tunga sang isa ka lalaki kag babayi nga naga-upod sa pamaagi sang sekwal nga relasyon sa iban kag gawas sa kasal pwede mangin rason sang ila nga pagbulagay ukun diborsyo. Ginaisip man ni Hesus ang isyu sang pagpang-asawa liwat sa mga bersikulo nga ini (Mateo 19:9). Ang pulong nga nagasiling “mag-asawa sang iban” nagapakita nga ang pagbulagay/diborsyo kag pag-asawa liwat ginatugutan kun ini ara sa idalom sa mga rason nga ginhatag sang Bibliya. Importante gid kaaayo nga ipahinumdom nga ang inosente lang sa isa ka partido ang pwede mag-asawa liwat. Bisan pa nga indi gid klaro nga ginasaad sa teksto nga pagkatapos sang pagbulagay/diborsyo ginatugutan na ang pag-asawa liwat sa iban. Ini isa ka pagpakita sang Ginoo sang iya kalooy sa tawo nga ginbuhatan sang sala kag indi sa tawo nga nagbuhat sang imoral nga pagpakigrelasyon ukun sekswal nga sala. Posible sa iban nga sitwasyon ginatugutan nga mag-asawa liwat ang isa sa partido nga nakabuhat sang sala apang wala ini ginatudlo sa mga teksto nga atun nakita ukun nabasa.
Ginahambal sang iban nga ang 1 Corinto 7:15 isa pa sa naghatag sang rason nga ginatugutan ang pag-asawa liwat kun ang isa ka asawa nga indi tumuluo (lalaki/bana) gusto nya nga bayaan ang isa ka tumuluong asawa (babayi/asawa). Ini nahanungod sa pagtuo sang babayi kay Hesu Kristo kay gintawag man kita sang Dios sa malinong nga pagkabuhi. Basi sa konteksto sa mga bersikulo indi gid klaro nga ginhambal ang tuhoy sa pag-asawa liwat apang ang ginsaad lang nga ang tumuluo nga asawa indi na sya obligado nga ipadayon pa ang ila pag-upod sang iya nga bana nga indi tumuluo kun gusto nya na nga magbiya ukun magbulag. Ginasiling man sang iban nga ang pang-abuso (sa asawa man ukun sa mga anak/bata) pwede na nga mangin rason para sa pagbulagay/diborsyo bisan pa nga wala ini nasulat sa Bibliya. Pwede ini nga matabo kag mangin isa sa mga kaso/sitwasyon, apang indi ini isa ka maalamon nga mga tikang para sa pagbuhat sang desisyon ukun mga butang, dugang pa nga ini wala ginatudlo sang Bibliya. Ang kamatuuran kun kis-a, indi dapat natun dayon pwede paga-gamitun ang tanan nga mga buut silingon sang sekwal nga sala para makipagbulag/diborsyo sang dayon kag indi gid amo ini ang dapat dayon nga kinahanglanun para sa pagdiborsyo/pagpakigbulag sang dayon. Bisan pa nga nakabuhat sang sala nga imoral nga pagpakigrelasyon ang isa sa mag-asawa pwede pa magpatawad ang isa nga nabuhatan sang sala sa pamaagi sa bugay sang Dios kag liwat nila nga umpisahan ang pag-upod kag pagtindog sang ila nga pamilya bilang mag-asawa.
Tama gid kadaku ang pagpatawad sa atun sang Dios kag pwede natun sundun ang halimbawa sang pagpatawad sang Dios sa sala nga pagpangabit ukun imoral nga pagpakigrelasyon sa iban (Efeso 4:32). Apang sa iban nga mga hitabo madamu ang mga asawa nga nagapadayun sa pagpakasala/imoral nga pagpakigrelasyon sa iban. Gani sa sini nga sitwasyon pwede gamitun ang Mateo 19:9. Madamo sa mga nagdiborsyo/nakipagbulag ang gusto nga mag-asawa liwat nga wala ginatan-aw kag ginahunahuna nga basi ang plano sang Dios sa ila nga magpadayon na lang sa kinabuhi nga wala na sang asawa. Kun maka-isa ginatawag sang Dios sang isa ka tawo nga magkinabuhi na lang nga wala sang asawa para indi matunga ang iya atensyon (1 Corinto 7:32-35). Ginakonsidera ang pag-asawa liwat pagkatapos sang diborsyo/pagbulagay sa iban nga sitwasyon/hitabo apang indi buut silingon nga amo na lang gid ini ang dapat nga pagapiliun/pagabuhaton.
English
Ano ang ginahambal sang Bibliya tuhoy sa legal nga pagbulagay sang mag-asawa ukun doborsyo kag pag-asawa liwat? Sa ano nga rason pwede mag-asawa liwat ang diborsyado/nagbulagay nga mag-asawa? Ginasaad gid bala sang Ginoo para sa mga Kristiano nga maghatag sang ka-pulo?
