Pangutana
Angay bang maminaw ug sekular nga musica ang usa ka Cristohanon?
Tubag
Daghang mga Cristohanon ang naglisud niini nga pangutana. Daghang mga sekular nga masikero (maghuhuni) ang hilabihan ka talentado (maulo). Ang sekular nga musica mahimong makalingaw kaayo. Daghay sekular nga mga awit ang adunay makadani nga mga melodiya (huni), makahinuklog nga mga panabot, ug positibo nga mga mensahe. Sa pagtino kon angay bang maminaw o dilis a sekular nga musica, adunay tulo nga pangunang mga butang ang ikonsidera: 1) ang katuyoan sa musica, 2) ang estilo sa musica, ug 3) ang unod sa mga liriko.
1. Ang katuyoan sa musica. Ang musica ba gilaraw alang lang sa pagsimba, o gituyo usab sa Diyos nga ang musica mahimong makapahupay (tanglas) ug/o makalingaw? Ang labing bantogang musico sa Biblia, si Haring David, sagad niyang gamiton ang musica alang sa pagsimba sa Diyos (tan-awa ang Salmo 4:1; 6:1, 54, 55; 61:1; 67:1; 76:1). Apan, sa dihang gipaantos si Haring Saulo sa daotang mga espiritu, iyang sangpiton si David pagtugtog sa alpa aron paghupay kaniya (Unang Samuel 16:14 – 23). Ang mga Israelita migamit usab ug mga instrumento sa musica aron pag-abiso sa kakuyaw (Nehemias 4:20) ug aron pakuratan ang ilang mga kaaway (Maghuhukom 7:16 – 22). Sa Bag-ong Tipan, nanugon si apostol Pablo sa mga Cristohanon nga dasigon ang usa’g-usa pinaagi sa musica: “Pakigsulti sa usa’g-usa uban sa mga salmo, mga himno ug espirituhanong mga awit” (Efeso 5:19). Busa, ang pangunang katuyoan sa musica murag mao ang pagsimba, seguradong nagtugot ang Biblia sa ubang kagamitan sa musica.
2. Ang estilo sa musica. Ikasubo, ang hilisgotan sa estilo sa musica mahimong makabahin kaayo sa mga Cristohanon. Adunay mga Cristohanon nga mahugtanong nagadili paggamit sa mga instrumento sa musica. Adunay mga Cristohanon nga nangandoy pag-awit ug mga “karaang matinumanon” nga mga himno lamang. Adunay mga Cristohanon nga ganahan ug mas masadya ug kapanahon nga musica. Adunay mga Cristohanon nga naga-angkon pagsimba sa labing maayo sa usa ka “rock concert” nga matang sa kahimtangan. Imbes ilhon kini ng amga kalahian isip kinaugalingon nga pagkahilig ug kulturanhong mga kalainan, ang ubang mga Cristohanon nagdeklarar sa ilang ganahan nga estilo sa musica nga mao ray “biblikanhon” ug gideklara ang ubang mga estilo sa musica nga dili maayo, dili diosnon, ug bisan pa gani satanason.
Dili makita sa Biblia ang pagkondenar sa bisan unsang partikular nga estilo sa musica. Dili makita sa Biblia nga gideklarang dili diosnon ang bisan unsang instrument sa musica. Naghisgot ang Biblia ug daghang mga matang sa instrumento sa kwerdas ug mga instrumento sa hangin. Bisan tuod wala espisipikong naghisgot ang Biblia ug mga tambol, naghisgot kini ug ubang mga instrumento sa perkusyon (Salmo 68:25; Ezra 3:10). Halos tanang mga estilo sa modernong musica mga palain ug/o kombinasyon sa samang mga matang sa mga instrument sa musica, nga gitugtog sa nagkalahing mga kapaspason o sa gipangusgang pagpahimug-at. Walay biblikanhong basehan aron pagdeklara sa bisan unsang partikular nga estilo sa musica nga dili diosnon o gawas sa kabubot-on sa Diyos.
3. Ang unod sa mga liriko. Sanglit dili ang katuyoan sa music ani ang estilo sa musica maoy makapatino kon ang usa ka Cristohanon angayang maminaw sa sekular nga musica, ang unod sa mga liriko maoy angay nga ikonsiderar. Samtang dili espisipikong naghisgot sa musica, ang Filipos 4:8 maoy labing maayo nga giya alang sa mga lliriko sa musica: “Sa katapusan, mga igsoon, ug unsay tinuod, ug unsay halangdon, ug unsay husto, ug unsay putli, ug maanindot, ug unsay dalaygon – kon unsay labing maayo o dinayeg – pamalandonga ang maong mga butang.” Kon mamalandong kita nianang mga butanga, ang maong mga butanga gayud ang angay natong dapiton sulod sa atong mga hunahuna pinaagi sa musica ug mga liriko. Ang mga liriko bas a usa ka sekular nga awit mahimong matuod, halangdon, husto, putli, maanindot, dalaygon, labing maayo, ug dinayeg? Kon mao kana, nan walay daotan alang sa usa ka Cristohanon nga maminaw sa sekular nga awit nga adunay ingon ana nga kinaiyahan.
Apan, daghan sa sekular nga musica wala kapasar sa sukdanan sa Filipos 4:8. Ang sekular nga musica kasagarang nagapasiugda ug imoralidad ug kapintas samtang gipakaubos ang kaputli ug integridad. Kon ang usa ka awit naghimaya kon unsay gisupak sa Diyos, ang usa ka Cristohanon dili angay maminawa niini. Apan, adunay daghang sekular nga mga awit nga wala nagahisgot sa Diyos nga nagtuboy gihapon sa mga diosnong pamatasan sama sa kaligdong, kaputli, ug katarong. Kon ang usa ka awit sa gugma nagpasiugda sa ka-sagrado sa kaminyoon ug/o sa kaputli sa tinuod nga gugma – bisan pa ug wala kini naghisgot sa Diyos o sa Biblia – angayan gihapon kining paminawan ug ikalipay.
Ang bisan unsang butang nga itugot sa usa ka tawo nga magpuyo sa iyang hunahuna sa madugay o sa madali maoy magtino sa iyang pagpanulti ug sa iyang mga lihok. Mao kini ang pasikaran luyo sa Filipos 4:8 ug sa Colosas 3:2, 5: ang pagtukod sa maayo nga sumbanan sa panghunahuna. Ang Ikaduhang Corinto 10:5 nag-ingon nga kinahanglan natong “bihagon ang matag hunahuna ug himoon kini nga masinulondon kang Cristo.” Kini nga mga Kasulatan naghatag ug usa ka tin-aw nga larawan sa matang sa musica nga angay natong paminawan.
Tataw, nga ang labing maayong matang sa musica mao kadtong nagadayeg ug nagahimaya sa Diyos. Ang mga talentado nga mga musico nagapamuhat sa halos tanang kategorya sa musica, gikan sa klasikal ngadto sa rock, rap, ug reggae. Walay kinaiyanhong sayop sa bisan unsang partikular nga estilo sa musica. Ang mga liriko maoy makapatino kon ang usa ka awit “madawat” alang sa usa ka Cristohanon aron paminawon. Kon adunay bisan unsang butang nga makapahunahuna kanimo o makapanginlabot sa usa ka butang nga dili makapahimaya sa Diyos, kinahanglan nimo kining likayan.
English
Angay bang maminaw ug sekular nga musica ang usa ka Cristohanon?