Pangutana
Unsay giingon sa Kasulatan mahitungod sa Kaminyoon sa Bayot/Kaminyoon sa Samang Katawohon?
Tubag
Samtang ang Kasulatan nagahisgot sa pagpamayot, dili tin-aw nga gihisgotan ang Bayot Nga Kaminyoon/Kaminyoon Sa Samang Katawohon. Tin-aw, hinuon, nga gikondena sa Kasulatan ang pagpamayot isip malaw-ay ug dili kinaiyanhon nga sala. Ang Levitico 18:22 giila ang pakighilawas sa samang katawohon isip usa ka dulumtanan nga sala. Ang Roma 1: 26-27 gipahayag nga ang mga tinguha ug mga lihok binayot ingon nga makauulaw, dili kinaiyanhon, mahilayon, ug malaw-ay. Ang Unang Mga Taga Korinto 6: 9 nag-ingon nga ang mga bayot dili matarung ug dili makapanunod sa gingharian sa Dios. Tungod kay ang panghimayot nga tinguha ug mga lihok gikondena sa Kasulatan, tin-aw nga ang mga panghimayot nga "panagminyo" dili kabubut-on sa Dios, ug, sa pagkatinuod, sal-an.
Sa matag higayon nga ang Kasulatan naghisgot sa kaminyoon, kini tali sa lalaki ug babaye. Ang unang paghisgot sa kaminyoon, sa Genesis 2:24, gihulagway niini ang usa ka lalaki nga mibiya sa iyang mga ginikanan ug nagkahiusa sa iyang asawa. Sa mga tudling nga adunay mga panudlo mahitungod sa kaminyoon, sama sa Unang Mga Taga korinto 7: 2-16 ug Mga Taga Efeso 5: 23-33, ang Kasulatan tin-aw nga giila ang kaminyoon isip tali sa lalaki ug babaye. Sumala sa Kasulatan, ang kaminyoon maoy panaghiusa sa tibuok kinabuhi sa lalaki ug sa babaye, una alang sa katuyoan sa pagtukod sa usa ka panimalay ug paghatag og lig-on nga kahimtangan alang nianang panimalay.
Hinoon dili ang Kasulatan lamang, ang kinahanglang gamiton aron pagpakita niining pagsabut mahitungod sa kaminyoon. Ang biblikanhong panglantaw sa kaminyoon mao ang malokpanon pagsabut sa kaminyoon sa matag sibilisasyon sa tawo sa kasaysayan sa kalibutan. Ang kasaysayan nakiglantugi batok sa bayot nga kaminyoon. Ang modernong sekular nga sikolohiya miila nga ang kalalakin-an ug kababayen-an gi-plano nga ang ilang taghunadman ug pagbati mu pamug-os sa usag usa. Mahitungod sa panimalay, ang mga sikologo nag-indig nga ang panaghiusa tali sa usa ka lalaki ug babaye diin ang matag-kapikas nagsilbing mga maayong panig-ingnan sa katawohon maoy pinakamaayong kahimtangan sa pagpatubo sa mga bata nga natarong pagsibo. Ang Sikolohiya naglantugi batok sa bayot nga kaminyoon. Sa kinaiyahan/linawas, tataw, nga ang kalalakin-an ug kababayn-an giplano nga "muhaom" sa usag-usa sa katawohon. Kinuyogan sa "kinaiyanhong" katuyoan sa pagpakighilawas nga mao ang pagpasanay, tin-aw nga ang pagpakighilawasnong kalambigitan lamang tali sa lalaki ug babaye ang makatuman niining katuyoan. Ang kinaiyahan nakiglantugi batok sa bayot nga kaminyoon.
Busa, kung ang Kasulatan, kasaysayan, sikolohiya, ug kinaiyahan nagalantugi alang sa kaminyoon tali sa lalaki ug babaye-nganong adunay kontrobersiya karon? Nganong kadtong mga supak sa pagminyo sa bayot nga kaminyoon/kaminyuon sa samang katawohon gitiman-an ingon nga madumtanon, dili pasensyosong mapihigon, bisan unsaon pa ka matinahuron ang pagpadayag sa ilang dili pag-uyon? Nganong ang kalihokan sa katungod sa mga bayot agresibong nagduso sa bayot nga kaminyoon/kaminyuon sa samang katawohon kung ang kadaghanan sa katawhan, relihiyoso ug dili relihiyoso, mapaluyohanon sa-o labing menos dili kaayo supak sa managpares nga bayot nga makabaton ug managsamang legal nga katungod sama sa mga magtiayon nga adunay hulag sa sibil nga panagtipon.
Ang tubag, sumala sa Kasulatan, mao nga ang tanan sayod sa ilang kinasuluran nga ang pagpamayot malaw-ay ug dili kinaiyanhon, ug ang bugtong paagi sa pagsumpo niining kasayoran mao ang himoong naandan ang pagpamayot ug paghasmag sa bisan unsang dili pag-uyon niini. Ang pinakamaayong pamaagi aron mahimong naandan ang pagpamayot mao ang pagbutang sa kaminyoon sa bayot/kaminyoon sa samang katawohon diha sa tumbas nga kapasikaran kuyog sa nabatasang kasal sa kaatbang nga katawohon. Gihulagway kini sa Roma 1: 18-32. Ang kamatuoran nahibal-an tungod kay yanong gipatin-aw kini sa Dios. Ang kamatuoran gisalikway ug gipuliha’g bakak. Dayon ang bakak gipausbaw ug ang kamatuoran gipugngan ug gihasmagan. Ang kabangis ug kasuko nga gipahungaw sa kadaghanan nga anaa sa kalihokan alang sa katungod sa mga bayot ni bisan kinsa nga dili mouyon kanila, sa katinuoran, timailhan nga sila ‘sayud nga ang ilang gibarugan dili madepensaan. Ang pagsulay pagbuntog sa usa ka huyang nga baruganan pinaagi sa pagpakusog sa imong tingog maoy labing karaang lansis sa basahon sa pagpakigdebate. Tingali wala nay mas tukmang paghulagway sa mamat sa kasamtangang katungod sa mga bayot kay sa Roma 1:31, “hungog, awaon, salbahis, mabangis.”
Ang pagtugot sa bayot nga kaminyoon/kaminyoon sa samang katawohon mao ang pag-uyon sa bayot nga pagkinabuhi, diin ang Kasulatan tin-aw ug makanunayong gikondena ingon nga sal-an. Ang mga Kristohanon kinahanglang mobarog nga malig-on batok sa alinghuna sa bayot nga kaminyoon/kaminyoon sa samang katawohon. Dugang pa, adunay lig-on ug katarunganong pangatarungan batok sa bayot nga kaminyoon/kaminyoon sa samang katawohon gikan sa konteksto nga wala gayud sa Kasulatan. Ang usa ka tawo dili kinahanglan mahimong usa ka ebanghelikanhong Kristohanon aron sa pag-ila nga ang kaminyoon tali lamang sa lalaki ug babaye.
Sumala sa Kasulatan, ang kaminyoon gimbut-an sa Dios aron mahimong tali sa lalaki ug babaye (Genesis 2: 21-24; Mateo 19: 4-6). Ang bayot nga kaminyoon/kaminyoon sa samang katawohon usa ka katuisan sa institusyon sa kaminyoon ug usa ka paglapas ngadto sa Dios nga naglalang sa kaminyoon. Ingon nga mga Kristohanon, dili kita angayng mo-konsentir o mo-linguglingug sa sala. Hinunoa, kinahanglan atong ipaambit ang gugma sa Dios ug ang kapasayloan sa kasal-anan nga mabatonan sa tanan, lakip na ang mga bayot, pinaagi ni Hesu Kristo. Kinahanglan atong isulti ang kamatuoran diha sa gugma (Mga Taga-Efeso 4:15) ug makigbisog alang sa kamatuoran inubanan sa "kalumo ug pagtahud" (Unang Pedro 3:15). Ingon nga mga Kristohanon, sa dihang kita mobarog alang sa kamatuoran ug ang bunga mao ang kinaugalingong paghasmag, pagpakaulaw, ug paglutos, kinahanglan natong hinumdoman ang mga pulong ni Hesus: "Kon ang kalibutan nagadumot man kaninyo, hibaloi nga kini nagdumot na kanako sa wala pa kini magdumot kaninyo. Kon kamo iya pa sa kalibutan, higugmaon sa kalibutan ang mga iya. Apan kay kamo dili man iya sa kalibutan, hinonoa gipili ko kamo gikan sa kalibutan, ang kalibutan nagadumot kaninyo” (Juan 15:18 – 19).
English
Unsay giingon sa Kasulatan mahitungod sa Kaminyoon sa Bayot/Kaminyoon sa Samang Katawohon?