Pangutana
Unsa ang Cristohanong Siyensya?
Tubag
Ang Cristohanong Siyensya gipasiugdahan ni Mary Baker Eddy (1821 – 1910), nga maoy magsusugod sa mga bag-ong alinghuna mahitungod sa espiritwalidad ug kahimsog. Dinasig sa iyang kaugalingong kasinatian sa pag-ayo niadtong 1866, gigugol ni Eddy ang mga katuigan sa pagtuon sa Biblia, pag-ampo, ug paniksik sa nagkalainlaing mga pamaagi sa pag-ayo. Ang resulta mao ang usa ka sistema sa pag-ayo sa mga sakit nga iyang gidagmayan nga “Cristohanong Siyensya” niadtong 1879. Sa iyang basahon, Science and Health with Key to the Scriptures, nagpasiugda sa bag-ong pagsabot sa kalambigitan tali sa hunahuna-lawas-espiritu. Nagtukod siyag kolehiyo, usa ka simbahan, Negosyo sa pamantalaan, ug tinahod nga mantalaan “The Christian Science Monitor.” Tungod sa kasusama niini sa ubang mga pundok, daghay nagtoo nga ang Cristohanong Siyensya usa ka dili Cristohanong kulto.
Ang Cristohanong Siyensya nagatudlo nga ang Dios – Amahan – Inahan sa tanan – hingpit nga maayo ug bug-os nga espitituhanon ug ang tanang paglalang sa Dios, lakip ang tinuod nga kinaiyahan sa matag tawo, usa ka walay depekto nga espirituhanong pagkasama sa balaanon. Sanglit ang paglalang sa Dios maayo, ang gma daotan sama sa sakit, kamatayon ug salas dili mahimong kabahin sa sukaranan nga kamatuoran. Hinuon, kini nga mga daotan resulta sa pagkinabuhi nga nahimulag gikan sa Dios. Ang pag-ampo maoy nataliwala nga paagi aron makaduol sa Dios ug makaayo sa mga sakit sa tawo. Kini lahi ra sa Biblia, diin nagatudlo nga ang tawo natawo diha sa sala nga napanunod gikan sa pagkahagba ni Adan ug ang sala nakapahimulag kanato gikan sa Dios. Kung wala ang makaluwas nga grasya sa Dios pinaagi sa kamatayon ni Cristo didto sa krus, dil kita mamaayo sa atong sukaranong sakit – ang sala.
Imbes nga magtudlo nga si Hesus nagaayo sa atong espirituhanong sakit (tan-awa ang Isaias 53:5), ang mga Cristohanong Siyentipiko nagtan-aw sa pagpangalagdan ni Hesus isip ilang kaugalingong paradigma (sanglitanan) alang sa pag-ayo sa mga sakit, ang pagtoo niini nagapakita sa sentralidad sa pag-ayo sa mga sakit bahin sa kaluwasan. Ang mga Cristohanong Siyentipiko naga-ampo aron mas mapatinuod ang kamatuod sa Dios ug ang gugma sa Dios sa matag-adlaw ug aron masinati ug matabangan ang uban nga masinati ang pabagay, makaayo nga mga epekto niini nga pagsabot.
Alang sa mga Cristohanong Siyentipiko, ang espirituhanong pag-ayo usa ka epektibo nga unang kapilian ug, isip resulta, modangop sila sa gahom sa pag-ampo baylo sa medikal nga pagtambal. Ang gobyernong panggamahanan usahay naghagit niini nga pamaagi, ilabi na sa mga kahimtang diin gipugngan ang medikal nga pagtambal ngadto sa mga menor de edad. Apan, walay palisiya sa simbahan nga nagamando sa mga desisyon sap ag-atiman sa panglawas ngadto sa mga miyembro.
Ang Cristohanong Siyensya walay mga ministro. Hinuon, ang Biblia ug ang Science and Health naglihok ingon nga pastor ug magwawali. Ang mga pagtulon-an sa Biblia ginatun-an matag-adlaw ug ginabasa pagka Domingo sa duha ka napiling laico sa matag lokal nga kongregasyon. Ang Cristohanong Siyensya nga mga kasimbahanan nagapahigayon ug sinemana nga pangsaksi nga mga panagtigoom, diin ang mga miyembro sa kongregasyon nag-asoy ug mga kasinatian sa pag-ayo ug kabag-ohan.
Sa tanang “Cristohanong” mga kulto nga minglungtad, ang “Cristohanong Siyensya” maoy labing dili tukma ang pagpangalan. Ang Cristohanong Siyensya naglimod sa tanang kinauyokan nga mga kamatuoran nga maoy nakapahimong “Cristohanon” sa usa ka sistema. Ang Cristohanong Siyensya, sa katinuoran, supak sa siyensya ug nagpunting sa mistikong new age nga espiritwalidad isip dalan alang sa pisikal ug espirituhanong kaayohan. Ang Cristohanong Siyensya angay nga ilhon ug isalikway ingon nga anti-Cristo nga culto nga maoy kamatuoran mahitungod kaniya.
English
Unsa ang Cristohanong Siyensya?