Penjo
Be nitie ngima bang’ tho?
Duoko
Ka ne Ayub wuoyo ka chunye onyosore, ne openjo ni, “Ka ng’ato otho, to bende dochak obed ma ngima?” (Ayub 14:14). Penjoni osebagowa wan waduto. Be nitie ngima bang’ tho? Ang’o ma timorenwa bang’ tho? Walal alala ma yot kamano? Tho en dhoot ma luorore ka jomoko wuok e piny to jomoko duogo? Ji duto dhi kamoro achiel bang’ tho kose gidhi kuonde mopogore? Bende nitie polo gin nam mach?
Muma wachonwa ni, en adier ni nitie ngima bang’ tho. Ngima mar piny ka ok e giko gik moko duto kendo dhano ne ochwe ni ma ng’eny mokalo ma ngimani kende. E tho, tij del rumo kendo chako lokruok mar dok piny e lowo, to roho mar dhano dhi nyime dak. “Ringrewa biro tho e lowo, kendo muya mar ngima biro dok ir Nyasaye ma ne omiyowago.” (Eklesiastes 12:7; Zaburi 146:4).
Kuom jogo ma osepwodhi ma osewenigi richogi, Nyasaye miyogi ngima ma nyaka chieng’ ma en dak mar duong’ ma lich ma “wang’ pok oneno, kendo ma it pok owinjo, bende pok odonjo e chuny dhano, e gik ma Nyasaye oiko ni joma ohere” (1 Jo-Korintho 2:9). Ngima ma nyaka chieng’ni otudre ma ok gonyre kuom Jal ma en Yesu Kristo: “Ka ng’ato ong’eyi, in Nyasaye ma achiel kende, kendo ong;eyo Jal ma ne ioro, ma en Yesu Kristo, to en gi ngima ma nyaka chieng’” (Johana 17:3). E lemb Yesu kae, opimo “ngima ma nyaka chieng’” gi ng’eyo Nyasaye gi Wuode “Ng’at ma nigi Wuowi to nigi ngimano” (1 Johana 5:12).
Yesu Kristo, ma en e Chal mar Nyasaye, ne obiro e piny mondo ochul ni richowa kendo omiwa mich mar ngima ma nyaka chieng’: “To kara ne ochwowe mana nikech kethowa. Ee, ne osande nikech richowa. Sand ma ne oyudo ema kelonwa kue, kendo wachango nikech chwat ma ne ochwadego” (Isaya 53:5). Ndalo adek bang’ kosegure, Yesu ne onyiso adier ni ne oloyo tho ka ne ochier oa e bur ma ne oyikee – en e ngima ma ineno (Johana 11:25) kende en e ranyisi mogik ni nitie ngima bang’ tho.
Chier mar Kristo en adier ma ne otimore ka ineno ma ler. Jaote Paulo ne ogwelo ji mondo openj joneno mokalo ji 500 ma ne oneno Yesu bang’ chier (1 Jo-Korintho 15:6). Giduto ne gin gi neno mar adiera ni Yesu ngima kendo ni kuom adiera, ngima nitie bang’ tho.
Chier mar Yesu, ma miyowa geno mar adier mar ngima bang’ tho, e sigingi mar yie mar Jo-Kristo (1 Jo-Korintho 15:12-19). Nikech Kristo nochier koa kuom joma otho, wan gi yie ni wan bende ibiro chierwa. Kaka Yesu ni owacho ni jopuonjrene, “Anabed ma ngima, omiyo un bende unubed ma ngima” (Johana 14:19). Kristo ne en mana mokwongo mar keyo ma duong’ mag joma ibiro chier obed ma ngima kendo (1 Jo-Korintho 15:23). Mana kaka Nyasaye ne ochiero dend Yesu, e kaka dendwa bende ibiro chier e duok Yesu(1 Jo-Korintho 6:14).
Kata kamano, adiera mar ngima bang’ tho ok onyiso ni ji duto biro dhi e polo. Ji pod biro medo dak bang’ tho, kendo chier nobedie e ndalo moko, to Nyasaye keto pogruok e chier joma kare (joma ni ei Kristo) gi joma ok kare (joma otho ei richogi): “Ji ma ng’eny kuom joma osetho biro chier. Moko kuomgi nochier mi noyud ngima mochwere, to moko noyud wichkuot gi achaye mosiko” (Daniel 12:2). Paulo ne okete kama: “Ayie kuom Nyasaye, kageno ni ji duto, ma beyo kod ma richo, nochier, mana kaka gin bende gigeno” (Tich Joote 24:15).
Nyaka ng’ato ka ng’ato yier gima odwaro e ngimane, yiero ma biro nyiso kuma nodhie e ngima ma nyaka chieng’. Ng’ato ka ng’ato nyaka tho mana dichiel kende, to bang’ mano Nyasaye yale (Jo-Hibrania 9:27). Joma ne osebedo ma kare ei Kristo biro dhi e ngima ma nyaka chieng’ e polo, to joma ne okwedo Kristo kaka Ruoth ibiro ter e kum ma nyaka chieng’ei kar kum (Mathayo 25:46). Kar kum, mana kaka polo, en kama nitie. En kuma joma ok ni kare biro yudo mirimb Nyasaye ma ok rum. Kar kum onyis ka ataro mar ligek mach kuma ji nosandree odiechieng’ gi otieno nyaka chieng’ (Fweny 20:10). Kar kum, nobed giywagruok gi muodo lak ma nyiso kuyo ma lich gi ich wang’ (Mathayo 13:42).
Nyasaye ok mor gi tho mar joma timbegi mono to ogombo ni mondo giwe timbegi ma mono mondo gibend gi ngima (Ezekiel 33:11). To ok obichunowa mondo wabolre ka wayiero mondo wakwed Kristo, Jawar ma kende achiel, to kara wakwedo kata polo ma ne oseloso, kendo wabiro dak mopogore kode nyaka chieng’. Ngima mar pinyni en ikruok mar ngima bang’ tho. “Ng’ama oyie kuom [Wuod Nyasaye] onge gi bura, to ng’ama ok oyie kuome to bura oseloyo nikech ok oyie kuom Wuowi ma miderma mar Nyasaye” (Johana 3:18).
Ng’ato ka ng’ato nyaka noyud ngima bang’ tho e yo moro amora. Kuom joma oyie kuom Kristo, ngima bang’ tho en ngima ma nyaka chieng’ e polo gi Nyasaye. Kuom joma ok oyie, ngima bang’ tho nobed ma nyaka chieng’ ei ataro mar mach. Ere kaka dwayud ngima ma nyaka chieng’ ka wapusre ni kum mach? Nitie mana yo achiel – kokalo e yie kuom Yesu Kristo. Yesu ne owacho ni, “An e chier, kendo an e ngima. Ng’ato ang’ata moyie kuoma nodok ma ngima, kata obedo ni osetho, kendo ng’at ma ngima moyie kuoma ok notho nyaka chieng’”(Johana 11:25-26).
Chiwo ma nono mar ngima ma nyaka chieng’ nitie ni ng’ato ang’ata. “Ng’at moyie kuom Wuowi nigi ngima ma nyaka chieng’. To ng’at ma ok owinjo Wuowi ok none ngimano ng’ang’, mirimb Nyasaye osiko kuome” (Johana 3:36). Ok nomiwa thuolo mar rwako chiwo mar Nyasaye mar warruok bang’ tho. Kuma wachikoe nyaka chieng’ luwore gi kaka ngimawa chal e pinyka ka warwako kata wakwedo Yesu Kristo. “Koro neuru, ma e kinde mowinjore ahinya! Winjuru, ma e ndalo mar warruok” (2 Jo-Korintho 6:2). Ka wan gi geno kuom tho mar Yesu Kristo ka chudo mar richowa, kendo wan gi yie e chierne koa kuom joma otho, ma ochung’ ni miyowa ngima ma nyaka chieng’ bang’ tho, e duong’ (1 Petero 1:3-5).
Bende isetimo yiero mar Kristo kaluwore gi gik ma isomo kae? Ka en kamano, yie idi kar "Aseyie Kristo kawuono".
English
Be nitie ngima bang’ tho?