Epulilo:
Yesu Kilistu Eye Helie?
Etambululo:
Ca litepa lepulilo “Nda he kuli Suku? ”ondaka yoku kulihĩsa nda he Yesu Kristu wa kala yi puliwa lomanu vatito. Valwa vava va tava okuti Yesu wa kala ocili ulume (omunu) wa kala kIsaleli konyima 2000 kalima. Oku lihoya ku fetikila poku konomuisa ekalo lya swapo lya Yesu. Pa kamba ño katito okuti atavo anene a longisa okuti Yesu wa kala upolofeto pamwe ulongisi umwe uwa, pamwe omunu ukwahenda. Embimbiliya pwãyi li tu lombolwila okuti Yesu wa pitahãla capyãla upolofeto, pamwe ulongisi uwa ale omunu embombe.
C.S.Lewis velivulu lyaye Ukilistu Waño wa soneha hati “Ñasilili palo oku seteka oku lungula wosi u o popia vina vyuveke wocili eci omanu va kasi loku popia evi vya tyamela Kokuaye (Yesu Kilistu): ′Nda kapelako oku tava Yesu ndulongisi unene wovituwa viwa pwãyi ame sitava eci eye a likapela coku li tukula Suku′. Eci ocina cimwe etu ka twa sesamelele oku ci popya. Omunu u wa kala lika mwele omunu kwenje wa popya ovina ndevi Yesu a popya nda ka lingile ulongisi unene wovituwa viwa. Nda wa kala lika ndomunu o vela kutwe – voseteko yimwe ya lisoka lomunu o litukula hati esala lya felwiwa – ale pamwe nda wa linga Satana yo vo Njembo. Wa sesamela oku nõlela. Nda omunu waco u wa kala ale Eye Omõla a Suku, ale eveke ale cimwe ca vihapo vali. Ove o tela oku uhĩsa ndeveke, ove o tela oku u siyila kwenda oku u ponda ndelyapu; pamwe o tela oku wila polomãyi vyaye loku u vilikiya hati Ñala haye Suku. Pwãyi ka tu ka luvikiyi ño olondaka pamwe ovisimĩlo ka vi kwete elomboloko vyoku linga hati eye omunu ulongisi umwe unene. Eye ka tu silile epuluvi lyaco eli lyoku nõla. Eye ka yongwile oku ci linga” (Macmillan, 1952,p.55-56).
Ndoco, helye Yesu a lilombolola okuti Eye? Helye Embimbiliya li tukula okuti Eye. Mosi, Eye eye Suku vetimba. Ko Yoano 10:30 Yesu wa popya hati: “Ame la Isia tuamuamue.” Nda ka ca konomwisilwe, ka ci limbukiwa okuti okasi loku litukula okuti Suku. Pwãyi, vanja ketambululo lya va Yundeya kolondaka Vyaye. Ovo va seteka oku U sasõla lovawe, kwenje ko Yoano 10:33 hati: “Ka tu ku sosuila ocilinga ciwa, te oku popia etonãi, momo ove vumunu o lilingisa Suku.”Elombolwilo va Yudeya va kwata lolondaka vya Yesu lyeli lyoku li tukula Suku. Vovinimbu vi kwayimo, Yesu ka la vindulula pamwe oku pengulula olondaka vya va Yundeya oku likala olondaka vyaye vyokuti Eye Suku. Eye lalimwe eteke a popele hati: “Ame sya popele hati ame Suku.” Eci Yesu a popya hati: “Ame la Isia tuamuamue”(Yoano 10:30), Eye wa kala ocili oku lolombolola oku lisoka kwaye la Suku.
Ko Yoano 8:58 Yesu wa funda ondaka yoku tetekela Avilahama, kwenje elinga eli li tunda ku Suku. “Ndu sapuili siti, Ocili ocili, osimbu Avirahama ka citiwile, ame ame u.” Oku tambulula kondaka eyi va Yundeya lopo va kwata vovawe loku asa Yesu (Yoano 8:59). Poku likapela oku kala eci handi ovina ka via lulikiwile, Yesu walikapela onduko ya Suku Kokwayemwele – AME MWELE AME (vanja Etundilo 3:14). Va Yundeya va likala ekalo lya Yesu nda Suku wa linga omunu pamwe ositu, pwãyi va kwata elombolwilo lya swapo lyeci Eye a kala loku lombololola pamwe oku popya.
Ovindekase vikwavo Vyembimbiliya vyokuti Yesu eye Suku vositu vi sangiwavo ko Yoano 1:1 vi popya viti: “Ndaka haye Suku,” vi likwata la Yoano 1:14 yi popya hati: “Oco Ndaka wa linga omunu.” Tomasi ondonge, ya kumbulula Yesu hati: “A Ñala yange a Suku yange.” (Yoano 20:28). Yesu ko lingwile pamwe oku u vetela evelo. Upostolo Paulu wa lombolola Yesu “ndetukuluko lyulamba wa Suku Tõlo kuenda Upopeli wetu Yesu Kilistu”(Tito 2:13). Upostolo Petulu cimosi haco a popia poku tukula Yesu “Suku yetu lupopeli wetu Yesu Kristu” (2 Petulu 1:1)
Suku Isya ecavo uvangi wekalo lya Yesu Kilistu poku popia hati “Pwãyi oku tukula Omõlaye, wa popia hati: Ocalo cove a Suku, coloneke ka vi pui. Epangati liesunga olio epangati liusoma wove” (Va Heveru 1:8 Vanjavo Osamo 45:6) Ovitumasuku Vyotesamendo Yale ndeci Isaya9:6 vi lombolola onepa eyi Kristu haye Suku: “Momo omõla wa tu citilua, omõla ulume wa tu ihiwa, kuenje uviali u kala kovitãi viaye. Onduko yaye o tukuiwa Cikomo, Ndunguli, Suku Eye Fũ, Isia Kapui, Soma yombembua.”
Momo nye epulilo lyokutuwa kwa Yesu li kwetele esilivilo lyalwa? Nye ci vindula ohele nda Yesu Suku? Akoka alwa:
• Ndomo C. S. Lewis a ci lombolola, nda Yesu a Sukuko, oco pwãyi Yesu eye ohembi ya vihapo vali polohembi kwenda omunu umwe ka koleliwa ndaño naito.
• Nda Yesu ha Sukuko, oco pwãyi ndaño mwele ovapostolo lavovo nda va linga olohembi.
• Yesu te eye Suku momo Mesiya wa likuminyiwile oku linga “Okola” (Osamo 16:5) Omo kilu lyeve, kovaso a Suku kakuli ukwesunga ndaño umosi (Osamo 53:1; 143:2), Suku EyeMuele co kisika oku iñila volwali ndomunu.
• Nda Yesu ha Sukuko, okufa kwaye nda ka kwa telele oku feta ekangiso lyakandu olwali lw waosi (1 Yoano 2:2). Te lika Suku Eyemwele eye wa telaoku eca ocilumba cimwe cenda hu, ka ci pwi haco cikwete esilivilo lyalwa (Va Roma 5:8; 2 Va Korindo 5:21).
• Suku eye eye lika Onjovoli (Hosea 13:4;vanjavo 1 Timoteo 2:3). Nda Yesu eye Onjovoli oco pwãyi Eye haye Suku.
Yesu wa sesamelele oku kala kavali kavyo, ca lomboloka okuti Suku kwenda omunu. Nda Suku, Yesu wa telisa onyeño ya Suku. Ndomunu, Yesu wa kwata epondolo lyoku fa. Nda Suku – omunu, Yesu wa linga Omitakati ya swapo pokati kilu kwenda ilu lyeve (1Timoteo 2:5).
Eyovo li sangiwa lika lekolelo vu Yesu Kristu. Ndomo Eye a ci sandeka, “Ame ndinjila, haime ndicili, haime ndimuenyo. Lomue iya ku Iosia te lame.”(Yoano 14:6)
English
Yesu Kilistu Eye Helie?