Pytanie
Co Biblia mówi o nierówności?
Odpowiedź
Równe prawa były głównym tematem w kulturze zachodniej w ostatnim stuleciu. Ponieważ idea ludzkiej równości jest tak głęboko zakorzeniona we współczesnym myśleniu społecznym, często zakładamy, że Biblia również w pełni ją popiera. Po pierwsze, potrzebujemy jasnej definicji równości, która może odnosić się do identyczności pod pewnymi względami; podobieństwa pod względem jakości, statusu lub natury; lub bezstronności w traktowaniu. Powinniśmy również oddzielić koncepcje naturalnie występujących nierówności od nierówności behawioralnych.
Bóg stworzył wszystkie istoty ludzkie o równej wartości: "Stworzył więc Bóg człowieka na swój obraz, na obraz Boży go stworzył; stworzył mężczyznę i niewiastę" (1 Ks. Mojżeszowa 1.27). Tworząc istoty ludzkie na swój obraz, Bóg ustalił naszą wartość w oparciu o nasze podobieństwo do Niego. Każda istota ludzka jest naturalnie równa każdej innej istocie ludzkiej, ponieważ wszyscy zostali stworzeni na obraz Boga. Nikt nie został stworzony bardziej lub mniej podobnym do Boga niż ktokolwiek inny.
Społeczeństwo często dzieli ludzi według kryteriów rasowych, etnicznych, płciowych i ekonomicznych, pozwalając na faworyzowanie i stronniczość. Kiedy Bóg posłał swojego jednorodzonego Syna na świat, aby wziął na siebie karę za nasze grzechy (Ew. Jana 3.16-18), okazał wielką bezstronność. Wszyscy jesteśmy takimi samymi grzesznikami i wszyscy tak samo potrzebujemy Zbawiciela. Wszyscy ludzie, bez względu na rasę, pochodzenie etniczne, płeć lub inne różnice, muszą być zbawieni w ten sam sposób, przez wiarę w Chrystusa, a gdy już zostaną zbawieni, mają te same prawa i przywileje zbawienia, będąc równymi członkami rodziny Bożej (Kolosan 3.11; Galacjan 3.28). Jedność w Chrystusie usuwa wszelkie faworyzowanie i stronniczość w kościele. W kwestii zbawienia pole gry zostało wyrównane i wszyscy jesteśmy na równych prawach. Biblia przedstawia kościół jako składający się z różnych, ale równie wartościowych części ciała (Efezjan 5.30; 1 Koryntian 12.27). Chrystus uczy nas, że brak szacunku lub wykorzystywanie drugiej osoby w oparciu o różnice fizyczne, rasowe, psychiczne lub społeczno-ekonomiczne jest złe (Jakuba 2:1-13).
Wszyscy ludzie są równi pod względem wartości, a wszyscy wierzący mają równą pozycję duchową w Chrystusie. Nie jesteśmy jednak równi pod każdym względem. Każdy z nas jest unikalnym stworzeniem. Fizycznie, intelektualnie, emocjonalnie, ekonomicznie - według większości ziemskich porównań - istoty ludzkie są nierówne. Niscy lub wysocy, chudzi lub grubi, słabi lub silni, bogaci lub biedni - dowody ludzkiej nierówności są wszędzie. Biblia dziwnie milczy na temat tego rodzaju nierówności. Bóg nie przeprasza za to, że stworzył nas różnymi od siebie (zob. 2 Ks. Mojżeszowa 4.11). Biorąc pod uwagę, że ludzie mają tendencję do przywiązywania większej wagi do pewnych cech, takich jak wzrost i siła, takie nierówności mogą negatywnie wpływać na ludzkie doświadczenia, a to prowadzi niektórych ludzi do zastanowienia się, dlaczego Bóg nie robi więcej, aby zapewnić sprawiedliwość.
Wiele nierówności na świecie wynika ze skutków grzechu. Choroby, rasizm, ubóstwo i kalectwo wynikają z przekleństwa, jakie ciąży nad światem z powodu grzechu (1 Ks. Mojżeszowa 3.16-19; Psalm 107.34; Rzymian 8.22-23). Nawet wtedy Biblia ujawnia, że Bóg zwraca uwagę na bezbronnych i oczekuje, że ci, którzy mają lepsze warunki, będą nosić ciężary tych, którzy ich nie mają (2 Ks. Mojżeszowa 22.21-23; 5 Ks. Mojżeszowa 10.18; Ks. Jeremiasza 7.6; Ks. Zachariasza 7.10). Bóg dostrzega trudną sytuację wdów i bezdzietnych i dał swojemu ludowi surowe przykazania dotyczące opieki nad nimi. Jednym z pierwszych działań charytatywnych przeprowadzonych przez wczesny kościół było zapewnienie opieki wdowom (Dz. Apostolskie 6.1; 1 Tymoteusza 5.3).
Biblia odnosi się do różnic klasowych i omawia zarówno niewolnictwo, jak i żebractwo, nie oceniając żadnego z nich pod względem moralnym. Zamiast usuwać wszelkie różnice klasowe, Bóg postawił granice wokół już istniejących systemów społecznych i dał wskazówki, jak Jego lud ma się zachowywać. Biblijne podejście do niewolnictwa jest często krytykowane, ponieważ nakazuje ono życzliwość i szacunek między niewolnikami i panami, a nie znosi całkowicie tej praktyki (Efezjan 6.5; 1 Tymoteusza 6.1; Kolosan 3.22). Powszechny był widok żebraków w czasach Jezusa, ale On nie prowadził politycznej krucjaty mającej na celu redystrybucję bogactwa. Bóg jest w pełni świadomy nierówności w ludzkim doświadczeniu, a jednak Biblia zwykle odnosi się do tych nierówności jako okazji dla Jego ludu do rozwijania empatii i współczucia. Nierówności w randze społecznej, zdolnościach fizycznych lub zasobach finansowych są dla nas okazją do praktykowania miłości bliźniego jak siebie samego (3 Ks. Mojżeszowa 19.18; Rzymian 13.9; Ew. Marka 12.31). Bóg często wykorzystuje te nierówności, aby uczyć i rozwijać charakter Chrystusa w nas i w tych, którym służymy (Ew. Jana 9.1-3; Filipian 4.17; Ew. Łukasza 6.38).
Nierówności behawioralne to inna sprawa, różniąca się od nierówności naturalnych. Nierówności behawioralne wynikają z dokonywanych przez nas wyborów i można je uznać za dobrowolne; nasze słowa i działania prowadzą do pewnych nierówności. Biblia wyznacza granicę między głupcami i mędrcami (Ks. Przyp. Salomona 10.8, 14; 17.28; Ks. Kazn. Salomona 9.17). Decyzje podejmowane przez głupca i mędrca są rozbieżne, a obrane przez nich drogi prowadzą do nierównych rezultatów. Bycie konsekwentnie głupim, odrzucanie rozsądnych rad (Ks. Przyp. Salomona 1.24-26) i nieuczenie się na błędach (Ks. Przyp. Salomona 26.11) ostatecznie przyniesie negatywne skutki. Niczym kamień wrzucony do stawu, złe decyzje powodują falowanie jeszcze długo po tym, jak początkowe decyzje zostaną zapomniane. Głupcy często zadają sobie pytanie "Jak się tu znalazłem?", ale wolą obwiniać innych, niż odkrywać życiodajne odpowiedzi.
2 Ks. Mojżeszowa 20.5-6 pokazuje, w jaki sposób nierówność może być przekazywana z pokolenia na pokolenie. Wydając polecenie porzucenia bożków, Pan powiedział: "Nie będziesz się im kłaniał i nie będziesz im służył, gdyż Ja Pan, Bóg twój, jestem Bogiem zazdrosnym, który karze winę ojców na synach do trzeciego i czwartego pokolenia tych, którzy mnie nienawidzą. A okazuję łaskę do tysiącznego pokolenia tym, którzy mnie miłują i przestrzegają moich przykazań" (tłum. Biblia Warszawska). Czytamy to i zastanawiamy się, czy Bóg jest okrutny i niesprawiedliwy. Czy zależy Mu na nierówności? Po co karać prawnuki?
Wypowiedź Boga w 2 Ks. Mojżeszowej ma związek z wzorcami i cyklami w rodzinie. Wzorce mają tendencję do powtarzania się, a my często przejmujemy grzeszne zachowania naszych rodziców. Jeśli nasi rodzice byli bałwochwalcami, uciekali się do nałogów, pieniędzy, nielegalnych związków lub popularności, aby zaspokoić swoje potrzeby, zamiast uciekać się do Boga, to Bóg ostrzega, że rozpoczęli (lub kontynuują) cykl grzechu. Na szczęście możemy przerwać ten cykl, przestrzegając Bożych przykazań. To, że miałeś złego rodzica, nie oznacza, że musisz powtarzać jego błędy; a to, że zawaliłeś sprawę ze swoimi dziećmi, nie oznacza, że są one skazane na powtarzanie twoich błędów.
Niektóre nierówności, takie jak talenty, zdolności i dary duchowe, są częścią Bożego planu dla nas. Inne nierówności są nam narzucane przez naszych bliźnich, którzy niesłusznie oceniają nas jako "lepszych" lub "gorszych" w oparciu o błędne standardy społeczne. Jeszcze inne nierówności sami sobie wybieramy, określając własny sposób działania, mądrze lub niemądrze. Jezus jest wielkim korektorem. W Nim wszystkie nieprawe nierówności ustają. W Nim nie ma faworyzowania (Dz. Apostolskie 10.34). Kiedy Jezus przyjdzie ponownie, będzie jako Sprawiedliwy Sędzia:
"I będzie miał upodobanie w bojaźni Pana. Nie według widzenia swoich oczu będzie sądził ani według słyszenia swoich uszu rozstrzygał, lecz według sprawiedliwości będzie sądził biednych i według słuszności rozstrzygał sprawy ubogich na ziemi..." (Ks. Izajasza 11.3-4; tłum. Biblia Warszawska).
Tron Boga będzie otoczony przez ludzi z każdego narodu, plemienia i języka, zjednoczonych w uwielbieniu Jego imienia (Ks. Objawienia 7.9-10). W tym czasie wszystkie nasze różnice i nierówności ukażą Jego chwałę w wyjątkowy i osobisty sposób.
English
Co Biblia mówi o nierówności?
