Pytanie
Czym była gwiazda betlejemska?
Odpowiedź
Gwiazda betlejemska kojarzona jest z narodzinami Chrystusa i wizytą mędrców (trzech królów), o czym mowa w Ewangelii Mateusza 2:1–12. Tekst sugeruje, że gwiazda betlejemska ukazała się tylko mędrcom na Wschodzie (najprawdopodobniej w Persji, czyli dzisiejszym Iranie). W Biblii nie ma wzmianki o tym, aby ktokolwiek inny widział gwiazdę betlejemską.
Mędrcy ze Wschodu ujrzeli na niebie coś – gwiazdę betlejemską – co zwróciło ich uwagę na fakt narodzin żydowskiego Mesjasza. Mędrcy nie nazywają gwiazdy betlejemskiej tą nazwą; w Ewangelii Mateusza 2:2 odnoszą się do niej jako do „jego gwiazdy”, ponieważ była dla nich znakiem narodzin króla. Gwiazda skłoniła magów do podróży do Jerozolimy, stolicy Izraela. Było to logiczne miejsce, w którym ktoś, kto nie znał proroctwa Micheasza o Betlejem, mógł zacząć szukać miejsca narodzin króla Żydów.
W Jerozolimie magowie odwiedzili króla Heroda i dowiedzieli się, że nowy król, którego szukają, urodzi się w Betlejem, a nie w Jerozolimie (Ewangelia Mateusza 2:5). Mędrcy opuścili pałac Heroda, a gwiazda betlejemska pojawiła się przed nimi ponownie. W rzeczywistości gwiazda „szła przed nimi, aż zatrzymała się nad miejscem, gdzie było dziecko. Gdy ujrzeli gwiazdę, bardzo się uradowali” (wersety 9–10). Gwiazda betlejemska, najwyraźniej ruchoma, doprowadziła mędrców do dokładnego miejsca, w którym mogli znaleźć Jezusa.
Współczesne przedstawienia sceny Bożego Narodzenia zazwyczaj pokazują mędrców odwiedzających Jezusa w noc Jego narodzin. Prawdopodobnie nie tak naprawdę wyglądała ta sytuacja. Król Herod dowiedział się od mędrców o „dokładnym czasie”, kiedy po raz pierwszy ukazała się im gwiazda betlejemska (Mt 2,7), a następnie nakazał zabić wszystkich chłopców w wieku do dwóch lat w Betlejem (werset 16). Herod najwyraźniej sądził, że gwiazda betlejemska pojawiła się po raz pierwszy w momencie narodzin Chrystusa; jeśli miał rację, to Jezus mógł mieć nawet dwa lata, kiedy gwiazda betlejemska poprowadziła magów ulicami Betlejem. Greckie słowo przetłumaczone jako „dziecko” w Ewangelii Mateusza 2:9 może oznaczać zarówno noworodka, jak i małe dziecko.
Tak więc magowie mogli po raz pierwszy zaobserwować gwiazdę betlejemską w noc narodzin Jezusa lub mogli ją po raz pierwszy zobaczyć nawet dwa lata wcześniej. Tak czy inaczej, kiedy przybyli, znaleźli Jezusa nadal w Betlejem. Józef i Maria prawie na pewno pozostali w Betlejem, dopóki Maria nie była w stanie ponownie podróżować. W rzeczywistości prawdopodobnie pozostali tam przez 40 dni niezbędnych do zakończenia oczyszczenia Marii. Z Betlejem mogli łatwo pokonać pięć mil do Jerozolimy, aby złożyć ofiarę za oczyszczenie Marii (Łk 2:22). Fakt, że magowie przybyli do „domu” (Mt 2:11), a nie do stajenki, ma sens, ponieważ Józef naturalnie przeniósłby swoją rodzinę do bardziej bezpiecznego miejsca tak szybko, jak to możliwe – najprawdopodobniej następnego dnia rano po narodzinach Jezusa.
Po ujrzeniu gwiazdy betlejemskiej magowie udali się do Jerozolimy, aby szukać Mesjasza. Powstaje pytanie, skąd perscy magowie wiedzieli o żydowskim Mesjaszu? Niewątpliwie mieli oni kontakt z pismami żydowskiego proroka Daniela, który był szefem wróżbitów dworskich w Persji. Księga Daniela 9:24–27 zawiera proroctwo, które podaje ramy czasowe narodzin Mesjasza. Być może znali też słowa pogańskiego proroka Balaama (pochodzącego z miasta Pethor nad rzeką Eufrat w pobliżu Persji) z Księgi Liczb 24:17. Proroctwo Balaama wyraźnie wspomina o „gwieździe” i „berle” wyrastających z Jakuba.
Czym dokładnie była gwiazda betlejemska? Greckie słowo przetłumaczone w tekście jako „gwiazda” to aster, które jest normalnym słowem określającym gwiazdę lub ciało niebieskie. Słowo to występuje 24 razy w Nowym Testamencie i w większości przypadków odnosi się do ciała niebieskiego. Może być używane do określenia aniołów, jak w Apokalipsie 12:4, gdzie aster wydaje się odnosić do upadłych aniołów, którzy podążyli za buntem szatana. Podstawowe zasady interpretacji biblijnej mówią, że powinniśmy przyjmować normalne znaczenie słowa, chyba że istnieją przekonujące dowody sugerujące coś innego. W takim przypadku gwiazda betlejemska powinna być traktowana jako rzeczywiste ciało niebieskie. Wielu biblistów sugeruje naturalne wyjaśnienie gwiazdy betlejemskiej, a ich teorie obejmują supernową, kometę lub zrównanie się planet. Coś na niebie zapewniło jaśniejsze niż zwykle światło na niebie.
Istnieją jednak dowody sugerujące, że gwiazda betlejemska nie była naturalnym zjawiskiem astronomicznym, ale czymś, czego nauka nie potrafi wyjaśnić. Po pierwsze, fakt, że gwiazda betlejemska pojawiła się tylko magom, wskazuje, że nie była to zwykła gwiazda. Ponadto ciała niebieskie poruszają się zazwyczaj ze wschodu na zachód w wyniku ruchu obrotowego Ziemi, a gwiazda betlejemska poprowadziła mędrców z Jerozolimy na południe, do Betlejem. Co więcej, zaprowadziła ich bezpośrednio do miejsca, w którym przebywali Józef i Maria, zatrzymując się nad nim. Żadne naturalne zjawisko astronomiczne nie jest w stanie tego dokonać.
Jeśli więc normalne znaczenie słowa „gwiazda” nie pasuje do kontekstu, to jakie znaczenie pasuje? Gwiazda betlejemska z Ewangelii Mateusza 2:1–12 była prawdopodobnie aniołem lub manifestacją chwały Shekinah. Szekina, co dosłownie oznacza „mieszkanie Boga”, była widzialną obecnością Pana. Wcześniej najbardziej znanym przejawem Szekiny była kolumna obłoku, która prowadziła Izraelitów w ciągu dnia, oraz kolumna ognia, która prowadziła ich w nocy (Księga Wyjścia 13:21). Szekina może oczywiście prowadzić ludzi do określonych miejsc i była później widziana w związku z posługą Chrystusa (np. Ewangelia Mateusza 17:5; Dzieje Apostolskie 1:9). Zarówno anioł, jak i Szekina pasują do tych dowodów. Nie powinno nas dziwić, że Bóg użył cudownego znaku, aby zasygnalizować przyjście swojego Syna na świat. Ci, którzy mieli oczy, aby widzieć, z radością kontemplowali Jego chwałę.
English
Czym była gwiazda betlejemska?
