Soru
Kutsal Kitap neden tavşanların geviş getirdiğini söyler? Bu Kutsal Kitap'ta bir hata mı?
Yanıt
Musa'nın Yasası'nda hayvanlar temiz ve kirli olmak üzere iki geniş gruba ayrılmıştı. Tavşanlar "kirli" kategorisinde yer alırdı, yani kurban olarak kullanılamaz ve Yahudiler tarafından yenemezdi. Tavşanın "kirli" statüsü şu tanıma dayanıyordu: "Tavşan geviş getirir, ama çatal tırnaklı değildir. Sizin için kirli sayılır" (Levililer 11:6). Bu ayet sık sık Kutsal Kitap'taki bir hataya örnek olarak kullanılır, çünkü tavşanlar ve yabani tavşanlar geviş getirmezler.
Tavşanlar, bu İngilizce deyimin modern ve bilimsel anlamıyla kesinlikle "geviş getirmezler". Ancak Kutsal Kitap modern İngilizce ile yazılmadığı için bu konu önemsizdir. Önemli olan, tercüme edilen ifadenin yazıldığı dönemde İbranice'de ne anlama geldiğidir. Tavşan ve yabani tavşanların yaptığı şeye "refeksiyon" ya da "koprofaji" denir ve yiyeceklerin vücuttan çıktıktan sonra yeniden sindirilmesini içerir (başka bir deyişle, tavşanlar kendi dışkılarını yerler). Tavşanların ayrıca ineklerin ve diğer geviş getiren hayvanların çiğneme hareketine son derece benzeyen bir hareketle ağızlarını sürekli hareket ettirdikleri bilinmektedir. Levililer 11:6'da anlatılanlar ayrıntılı bilimsel analiz için değil, basit tanımlama içindir.
İbranice'de anahtar ifade alah gerahh'tır. Alah Eski Antlaşma'da yaygın olarak kullanılır ve "geri getirmek, almak, toplamak, kurtarmak veya yeniden kusmak" anlamına gelir. Paranın, kılıçların ve hatta Ahit Sandığı'nın taşınmasını tanımlamak için kullanılır, bu nedenle biyolojik olarak belirli bir şeyi ifade etmek zorunda değildir. Kelimenin geniş kullanımı, şüphecilerin kelimenin kesinlikle "kusmak" anlamına gelmesi gerektiğini ve bu nedenle Levililer 11:6'nın devasa bir hata olduğunu iddia etmelerini engellemez.
Gerah sadece Levililer 11. bölümde kullanılmıştır, bu nedenle tam olarak ne anlama geldiğini bilmek daha zordur. Ancak tavşanların geviş getiren hayvanlar gibi sürekli çiğneme hareketi yaptıkları ve geviş getiren hayvanlar gibi yiyeceklerini (farklı bir süreçle de olsa) yeniden sindirdikleri açıktır. Verilen tanımın anlaşılmasının oldukça kolay olduğunu da biliyoruz: Tavşanlar yiyecekleri "geri kazanırlar" ve sürekli çiğneme hareketi yaparlar. Ancak, yarık toynakları olmadığı için kirli sayılırlar.
Şüpheciler bazen aslında oldukça basit olan konuları aşırı karmaşıklaştırmak için çok fazla zaman harcarlar ve Levililer 11:6'yı yanlış kullanmaları bu sorunun yaygın bir örneğidir. Burada bir hata yok. Metnin içine modern bilimsel bir açıklama sıkıştırmak için hiçbir neden yoktur. Ve tavşanları olduğu gibi bölmek için de bir neden yoktur. Gerçekte, Levililer 11:6 sadece sınıflandırma için kullanılan basit bir tanımlamadır. Tanrı'nın sindirimin ayrıntıları hakkında uzun bir teğet geçmesine gerek yoktu. Tavşanlar gerçekten de geviş getiriyormuş gibi görünürler. İncil'deki açıklama, İbrani okuyucunun konuyu anlaması için tam olarak söylemesi gerekeni söylüyor: Tavşanlar çiğner, ancak toynakları bölünmemiştir, bu yüzden kirlidirler, bitti.
Sonuç olarak, Eski Antlaşma'da İbranice konuşan insanlar için alah gerah hem ineklerin hem de tavşanların (ve sırtlanların, Levililer 11:5) görünür eylemlerini tanımlıyordu. İngilizcede bu ifade "geviş çiğnemek" olarak çevrilmiştir, bu da bizim için biraz farklı bir anlama gelmektedir, ancak elimizdeki en yakın ifade budur. Burada algılanan herhangi bir yanlışlık, yazarın kullandığı orijinal kelimelere kastetmediği anlamların yüklenmesinden kaynaklanmaktadır.
English
Kutsal Kitap neden tavşanların geviş getirdiğini söyler? Bu Kutsal Kitap'ta bir hata mı?