Soru
Hesychasm (Hesikasizm/Sessizlikcilik/Sukunetçilik) nedir?
Yanıt
Hesychasm, neredeyse yalnızca Doğu Ortodoksluğunda bulunan ve 1300'lerde Yunanistan'da popülerlik kazanan bir Hristiyan mistisizm biçimidir. Roma Katolikliği ve Protestan mezheplerinde anlamlı bir karşılığı yoktur. Hesychasm'ın Budist meditasyon kavramlarıyla pek çok benzerliği vardır, ancak panteist bir çerçeveden ziyade Yahudi-Hristiyan bir çerçeveyi muhafaza eder. Hesychasm'daki genel fikir, tefekkür duasını, özellikle de "İsa Duası"nın tekrarını, Tanrı ile birliği deneyimlemek için bir araç olarak kullanmaktır. Bu, Hesychast'ın tüm duyularını bloke etmesini ve tüm düşüncelerini ortadan kaldırmasını gerektirir.
Hesychasm, sözde, İsa'nın Matta 6:6'daki buyruğuna dayanır. Orada İsa, halkın içinde dua ederken görünmek isteyen ikiyüzlülerin gösterişli dualarını reddeder. Hesychastlar İsa'nın gizli duaya yaptığı göndermeyi aşırı ve mutlak bir anlamda ele alırlar. Özellikle, İsa'nın takipçilerinin kendilerini tüm duyusal ve entelektüel girdilerden ayırmalarını amaçladığına inanırlar. Başka bir deyişle, "odana git" demek aslında "kendi içine git" demektir.
Bu içe kapanma, tekrarlanan bir tür tefekkür duasıyla gerçekleştirilir. İsa Duası, Doğu Ortodoksluğunda çok popüler olan kısa, litürjik bir ilahidir: Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, Υἱὲ τοῦ Θεοῦ, ἐλέησόν με τὸν ἁμαρτωλόν ("Tanrı'nın Oğlu Rab İsa Mesih, bir günahkar olan bana merhamet et"). Hesychastlar bu duayı defalarca tekrarlayarak Tanrı'nın adının gücünü çağırmaya çalışırlar. Bunu yaparken, uygulayıcılar yavaş yavaş dış uyaranları algılamayı keser ve tüm başıboş düşünceleri ortadan kaldırırlar. Bu sürecin nihai hedefi teosis, yani Tanrı ile kişisel birliktir.
Hesychasm duaları artan değerde dört kategoride ele alır: Sözlü dua, zihinsel dua, kalp duası ve tefekkür. Her dua türü birbiri ardına daha içsel, dış uyaranlardan daha ayrıdır. Tefekkürün nihai ifadesi duyusal farkındalığın tamamen yokluğu, kişisel düşüncenin tamamen yokluğu ve Tanrı ile saf bir bağlantıdır.
Hesychastic yöntemler birçok yönden Doğu meditasyon uygulamalarına benzer. Bağımsız düşünceyi kovma, dış uyaranları reddetme ve arzulardan kurtulma arayışıyla tekrarlanan kelimeler veya düşünceler panteistik meditasyon uygulamalarının temel yönleridir. Kendini dış dünyadan ayırma hedefi de Doğu mistisizminin ortak bir bileşenidir.
Ancak Hesychasm ne panteisttir ne de bu tür dünya görüşleriyle gerçekten uyumludur. Bir Budist ya da Hindu'nun aksine, Hesychast bir varlık-olmama durumuna ulaşmaya çalışmaz. Daha ziyade, arzulanan teosis, Üçlü Birlik'in üyeleri arasında deneyimlenene benzer şekilde Tanrı'yla bir "birlik"tir. Bir başka farklılık da İsa Duası'nın kullanımında görülür. Hesychasm'da heceler değil kelimelerin anlamı önemlidir. Dolayısıyla, uygulayıcı cümlenin amaçlanan anlamına odaklandığı sürece, bu ifade herhangi bir dilde dua edilebilir.
Mistisizm, ritüeller veya diğer tekniklerin kullanımı yoluyla Tanrı'yı "deneyimleme" arayışına dayanır. Mistisizmin tüm biçimleri, Tanrı'nın ancak öznel ya da kişisel bir şekilde gerçekten "bilinebileceği" varsayımına dayanır. Genel olarak mistisizmin, özel olarak da Hesychasm'ın aksine, Kutsal Kitap bize kendi düşüncelerimizi temizlemek amacıyla değil, bir amaç ve niyetle dua etmemizi emreder (Filipililer 4:6; Yuhanna 16:23-24). Kutsal Yazılar ayrıca Tanrı'nın nesnel olarak bilinebileceğini de belirtir; aksi takdirde kendi imanımızı "sınamak" ya da "test etmek" mümkün olmazdı (1.Yuhanna 4:1; 2.Korintliler 13:5).
İsa'nın Matta 6:6'daki yorumu asla "kendi içimize" dönmemiz için bir emir olarak algılanmamalıdır. Bu sadece ikiyüzlü ve gösterişli dini maskaralıklara bir reddiyeydi ve öyledir. Hesychasm, Doğu meditasyon uygulamalarıyla tam olarak aynı olmasa da, ne Kutsal Kitap'a uygundur ne de faydalıdır.
English
Hesychasm (Hesikasizm/Sessizlikcilik/Sukunetçilik) nedir?
