Soru
Dua şalı nedir?
Yanıt
Yahudi dua şalı, Yahudi erkeklerin sinagogda, özellikle sabah, Şabat ve diğer bayram ayinlerinde normal giysilerinin dışına giydikleri saçaklı bir giysidir. Bu dua şalının İbranice adı tallit olup, basitçe "cübbe", "pelerin" veya "çarşaf" anlamına gelir. Yahudi dua şalı genellikle yün veya ipekten yapılır ve genellikle vücudun çoğunu örtecek kadar uzundur, dört köşesinin her birine özel sicim ve düğümlü saçaklar eklenir. Modern zamanlarda Yahudi erkeklerin boyunlarında bir eşarptan daha fazlası olmayan ipek bir dua şalı taktığını görmek nadir değildir. Ultra-Ortodoks Yahudi erkekler daha önemli duaları okurken dua şalını başlarının üzerine takarlar.
İbranice tallit kelimesi Kutsal Yazılar'da bulunmasa da, İsrailoğulları'nın "saçaklı" ya da "püsküllü" bir giysi giymelerine dair İncil'de yer alan emir Tevrat'ta bulunabilir: Tanrı Musa'ya şöyle der: "İsrail halkına de ki, ‘Kuşaklar boyunca giysinizin dört yanına püskül dikeceksiniz. Her püskülün üzerine lacivert bir kordon koyacaksınız. Öyle ki, püskülleri gördükçe RAB'bin buyruklarını anımsayasınız. Böylelikle RAB'bin buyruklarına uyacak, yüreğinizin, gözünüzün istekleri ardınca gitmeyecek, hainlik etmeyeceksiniz. Ta ki, bütün buyruklarımı anımsayıp tutasınız ve Tanrınız için kutsal olasınız" (Çölde Sayım 15:38-40). Ve ayrıca, "Giysinin dört yerine püskül dikeceksin" (Yasa'nın Tekrarı 22:12). Yani bu püsküllü giysinin arkasındaki asıl kutsal amaç, İsraillilere Tanrı'nın onlara verdiği emirleri hatırlatmaktı. Yahudi anlayışına göre, İbranice tzitzit (saçak) kelimesinin sayısal değeri 600'dür. Saçakların her biri 8 iplik ve 5 düğüm içerir ve toplamda 613 eder. Haham Yahudiliğine göre bu sayı Tevrat'ta yer alan 613 emre karşılık gelmektedir.
Yahudi dua şalları günümüzde Mesihçi ve İbrani Kökler hareketlerinde oldukça yoğun bir şekilde tanıtılmakta ve pazarlanmaktadır ve ayrıca bazı ana akım Hristiyan topluluklarına da girmeye başlamıştır. Bazı Hristiyanlar, eğer püsküllü giysi İsa'nın giydiği bir giysi ise, bu nedenle Tanrı'nın emrettiği yasalara uygun olarak Tevrat'a uyacaklarsa, hem Yahudi hem de Yahudi olmayan Hristiyan inananlar tarafından bugün giyilmesi gerektiğine (ya da giyilmesi gerektiğine) inanmaktadır. Bu noktada Yahudi Mesih'ine inananların sağlıksız uygulamalara kapılmaktan kaçınmaları gerektiğini söylemek önemlidir. Hristiyan inancının Yahudi temellerini kurtarmak başka bir şeydir; bizi bağlayan ve bizi bir kez daha yasal esaret boyunduruğu altına sokan gözlemleri ya da gelenekleri takip etmek bambaşka bir şeydir.
Tanrı'nın Yeni Antlaşma halkı dua şalı ya da başka bir tür saçaklı giysi giymeye çağrılmaz ya da buna mecbur değildir. Ancak ne yazık ki, birçok iyi niyetli Mesih inanlısı ve Yahudi olmayan inanlı, Tevrat fikrini antlaşma fikriyle karıştırmakta ve bu nedenle "gerçeğin sözünü doğru bir şekilde bölmekte" başarısız olmaktadır (2. Timoteos 2:15). Musa'nın Yasası İsrail ulusuna verilmiş ve Mesih'in daha büyük talimatını almak ve anlamak için bir "öğretmen" olarak işlev görmesi amaçlanmıştır (Galatyalılar 3:19-25). Hem Yahudi hem de Yahudi olmayan Mesih İsa'nın takipçilerine çocuksu düşüncelere geri dönmemeleri, ruhsal konuları olgunlukla anlamaları öğütlenir (1. Korintliler 13:11; 14:20; İbraniler 5:12-14). Yasa ile lütuf müjdesi arasında doğru bir ayrım yapılmaması, Tanrı'nın halkının antlaşma topluluğu içinde her zaman doktrinsel karışıklığa yol açar.
Yahudi halkı arasında en gayretli olanlar bile Musa'nın Yasası'nın boyunduruğunun yükünü taşıyamamışlardır (bkz. Elçilerin İşleri 15). Yahudi Mesih İsa'yı izleyen bizler artık Tanrı'nın oğulları olarak Tanrı'nın Ruhu tarafından yönetiliyoruz ve bu nedenle artık bize "dokunmamamızı, tatmamamızı, ellemememizi" emreden dini düzenlemelere tabi değiliz. Artık yukarıdakileri, Mesih'in yükseklerde hüküm sürdüğü yerleri aramaya çağrılıyoruz (Koloseliler 2:20-3:1). İsa'nın takipçileri "daha iyi vaatlere dayanan daha iyi bir antlaşmaya" sahiptir (İbraniler 8:6) ve Yasa, peygamberler tarafından vaat edilen daha büyük bir şeyin sadece gölgesiydi; bu "daha büyük şey" İsa Mesih'tir (2 Korintliler 3:18; 4:6).
English
Dua şalı nedir?