Soru
Carpe diem bir Hristiyan'ın yaşaması gereken bir şey midir?
Yanıt
Carpe diem Latince bir deyimdir ve "günü yakala" ya da daha doğru bir ifadeyle "günü (olgunlaştığında) yakala" anlamına gelir. Carpe diem, kişinin bugün için yaşaması ve yarın için endişelenmemesi gerektiğini ima eder. Carpe diem kavramının bazı değerleri olsa da, bir Hristiyan'ın bunu bir yaşam sloganı olarak kullanmadan önce göz önünde bulundurması gereken bazı olumsuz çağrışımlar da vardır.
Carpe diem deyimi Horace'ın (MÖ 65-8) Odes Kitabı I'deki yazılarında ortaya çıkmıştır. 1830'da Thomas Moore tarafından yayınlanan Mektuplar'ında Lord Byron bu deyimi kullandığında, popüler bir İngilizce deyim haline gelmiştir. Carpe diem fikri Robert Herrick'in "To the Virgins to Make Much of Time" adlı şiirinin açılış kıtasında ifade edilmiştir:
"Vakit varken tomurcukları topla,
Zaman hala uçup gidiyor:
Ve bugün gülümseyen bu çiçek
Yarın ölüyor olabilir."
İsa, Matta 6:34'te carpe diem'in kendi versiyonunu ifade etmiştir: "ÖO halde yarın için kaygılanmayın. Yarının kaygısı yarının olsun. Her günün derdi kendine yeter." Bu talimat İsa'nın, biz istemeden önce Baba'nın neye ihtiyacımız olduğunu bildiğine dair güvencesini takip eder (ayet 32). İsa'nın talimatı yaygın carpe diem anlayışından farklıdır, çünkü İsa'nın odak noktası yarın gelmeyecekmiş gibi davranmak değil, yarın için Tanrı'ya güvenmektir. İsa'nın Luka 12:16-21'de carpe diem felsefesine göre yaşayan bir adamla ilgili verdiği örnek kesinlikle olumsuzdur. İsa kendi kendilerine şöyle diyen insanları "aptallar" olarak adlandırdı: "Kendime, ey canım, yıllarca yetecek kadar bol malın var. Rahatına bak, ye, iç, yaşamın tadını çıkar diyeceğim" (ayet 19).
İyi bir yarın için plan yapmak, onun için endişelenmekle aynı şey değildir. Carpe diem'in çoğu uygulaması, "Yiyin, için ve neşelenin, çünkü yarın öleceğiz" (1. Korintliler 15:32) sözünde olduğu gibi, belli bir düzeyde düşüncesizlik ve sorumsuzluk içerir. Carpe diem felsefesi, yarın bunu yapma şansı olmayabileceği için bugün bedensel arzuları tatmin etme tutumunu destekler. Carpe diem'in versiyonları, yoksulluk içindeki bazı insanların zihniyetini tanımlar; bu zihniyet, onların bugün stratejik planlar yapmalarını engeller ve bu planlar yarın işe yarayacak ve yoksulluktan kurtulmalarına yardımcı olacaktır. Carpe diem bugün altın yumurtlayan tavuğu öldürüyor, tüm yıl boyunca sağlayacağı altın yumurtaları kaybettiğini umursamıyor.
Carpe diem'e verilen sorumsuz ve aptalca tepkileri ayıklamak için genel prensibin bir değeri olabilir. "Fırsatı değerlendirin. Çünkü yaşadığımız günler kötüdür" (Efesliler 5:16) ve iyilik yapmak için her fırsatı değerlendirmeliyiz (Galatyalılar 6:10; Koloseliler 4:5). Carpe diem'i, Tanrı'nın yaşamamıza izin verdiği her anı yakalamak, tadını çıkarmak ve yarının garanti olmadığını kabul etmek olarak görebiliriz (bkz. Yakup 4:13-15).
Bu dünyadaki günlerimizin sayılı olduğu (Mezmur 139:16) ve hiçbir zaman olmayacak şeyler için üzülerek harcayamayacağımız kadar az oldukları anlayışıyla yaşadığımızda, "anı" yaşayabiliriz. Durup gülleri koklamalı (ya da toplamalı) ve onlar için Tanrı'ya şükretmeliyiz. Bir kuşun ötüşüyle heyecanlanabilir, gün batımına hayret edebilir ve yalnızları dinlemek için zaman ayırabiliriz. Gerçek carpe diem budur; bu gerçekten "günü yakalamaktır".
Yaşamlarımız bize bir amaç için verilmiştir, ancak bu amaç dünyanın bize söylediği gibi değildir. Bize yaşam, bencilce "günü yakalayalım" diye verilmedi. Amacımız yaptığımız her şeyde Tanrı'yı yüceltmektir (1. Korintliler 10:31). Bize verdiği her şeyin değerini bilmek için zaman ayırarak (2. Petrus 1:3; Romalılar 8:32), zamanımızı ve kaynaklarımızı önemli şeylere yatırarak (Matta 6:20) ve hem burada hem de sonsuzlukta gelecek için akıllıca hazırlanarak (Süleyman'ın Özdeyişleri 6:6-8; 2 Korintliler 4:16-18) O'nu yüceltiriz.
English
Carpe diem bir Hristiyan'ın yaşaması gereken bir şey midir?