īkūlyo
We Yesũ Klisto nũũ?
Ũsungio
Eka ũkũlyo wa " Ngai evo?" Ĩkũlyo ya kana we Klisto Yesũ aivo ĩkũlaw'a nĩ andũ avũthũ. Aingĩ metĩkĩlaa kana Yesũ Klisto aĩ ota ũmwe wa andũ na ekalaa ĩsilaeli miaka 2000 mĩvĩtu. Ũneenany'a wa mbeenĩ ni kũneenany'a yĩũlũ wa ũmo wa Yesũ. Ndĩni mbingĩ ĩvundĩasya Yesũ ta mwathani, mũmanyĩsya mũseo na angĩ ta mũndũ wamũkiaa Ngai. Ĩndĩ, Mbivilia ĩmũwetaa ta ũmwe waĩ mbee wa mwathani, mũmanyĩsya mũseo ona mbee wa mũndũ ũmũkĩaa Ngai.
C.S. Lewis ĩvũkũni yake "mere christianity" aandĩkie ũũ: "Nĩtataa nĩ kana nĩtethye aingĩ ala mawetaa kwa kũlea kũmanya kana na ũtũmanũ maũndũ mataĩle yĩũlũ wake [Yesũ Klĩsto]: ĩngĩ nĩngwĩtĩkĩla Yesũ ta mũmanyĩsya mũseo ũla waĩ mwĩanĩu, ĩndĩ ndĩkwĩtĩkĩla ũneeni wake kwĩthĩwa e Ngai. Ũsũ nĩ ũndũ ũmwe ũla tũtaĩlĩtwe kũweta. Mũndũ waĩ o mũndũ waĩ aiweta maũndũ ala Yesũ wawetie ndai atwĩka mũmanyĩsya mũseo wa maũndũ ma ndaĩa. Utee na oũ ai atonya kwĩtw'a mũndũ wa ndũũka - vamwe na ũla wĩvũthasya ũneeninĩ wake-kana kwĩthĩwa ta devĩlĩ wa yĩia ya mwakĩ mũnene wakanĩte na mũvĩlĩtĩ. Ve vata wa ũtw'a ũtwĩ waku. Nĩvatonyeka mũndũ ũũ aĩ kana nowe, mwana wa Ngai, kethĩwa ndai mũndũ wa ndũũka kana kĩndũ mbee wa oũ. Nũtonya ũmũvindĩthya ta ũmwĩsĩ wa ala atumanũ, kũmũtw'ĩla mata na kũmũvũthya kana kũkumya thayũ ta ndaimoni; kana ũkavaluka ũngũ wa nyaaĩ syake na kũmwĩta Mwĩai Ngai. Ĩndĩ tũikavikĩĩye ũsili wa ũtumanu yĩũlũ wa kwĩthĩwa aĩ mũmanyĩsya mũnene wa ngo syonthe sya andũ. Ndaatia mwanya tũtonye kũmanya ũw'o kana kwĩthĩwa na kĩsũanio ta kyũ." ( Macmillan, 1952, ĩthangũnĩ. 55 - 56).
Ĩndĩ yũ, Yesũ aneenie yĩũlũ wake ta ũũ? Nayo Mbivilia ĩneenaa ata yĩũlũ wake? Ũndũ wa mbee, we nĩ Ngai nthĩnĩ e mwĩĩnĩ ta mũndũ. Yoana 10:30, " Nyĩe na Asa twĩ ũmwe." Ũneeni ũũ, nĩ mwĩanĩu kũmwĩananya na Ngai. Ndeto isũ syai ngito mũno kwa Ayuti. Namo matataĩe mamũkime na mavia, " kwondũ wa kwĩyonany'a ta Ngai, nũndũ we, e mũndũ, eyĩtĩe Ngai." (Yoana 10:33). Kwĩanana namo, monie ta weyĩta Ngai kũatiania na ndeto syake. Mũsoa ũũ waatĩĩe, Yesũ ndaatata kũmatũnga ta mavĩtisye kana kũlũlũmĩĩlya ndeto ndeto syake kwoo. Ndaasya kana we nĩ Ngai. Ĩndĩ ĩla waisye, " Nyĩe na Asa twi ũmwe." (Yoana 10:30), nĩw'o weyĩananasyĩ na Ngai.
Ĩvũkũni ya Yoana 8:28, Yesũ easya atĩĩ, aikw'o kũma mbeenĩ, ũelesyo wa Ngai: "Nĩw'o nĩw'o nĩngũmwĩ,' Yesũ asũngĩa, 'Avalaamu atevo, nĩkw'o!'" Kwondũ wa ndeto isũ, Ayuti moosie mavia nĩ kana mamũkimange namo ( Yoana 8:29). Kwondũ wa kũweta ai kw'o mbeenĩ, Yesũ atũmĩie syĩtwa ya Ngai kũneena yĩũlũ wake mweene - Ninyie ũla nĩnyĩe (Kuma 3:14). Ayuti mamũleile Yesũ ta Ngai ũla wĩ thayũ tene na tene, ona kaũ nĩmamanyĩe maũndũ onthe ala wa nenaa.
Mbĩvĩlĩa nĩmwonany'a Yesũ ta Ngai ena mwĩĩ ta mũndũ kwĩsĩla Yoana 1:1, ũla ũasya, " Nayo ĩ ndeto yai Ngai," vamwe na Yoana 1:14, vala ĩnĩkwasya, "Nayo ĩ ndeto yoosa mwĩĩ." Thoma mũmanyĩw'a wake amwĩie, "Mwĩai wakwa na Ngai wakwa " (Yoana 20:28), na Yesũ ndaamũtala mavĩtyo. Vaulo elesya Yesũ ta, " Ngai mũnene na mũtangĩĩi, Yesũ Klisto " (Tito 2:13). Mũtũmwa Vetelo aneenie oũ ingĩ, aimwĩta Yesũ, "Ngai wĩtu na Mwĩai waĩtu." ( 2 Vetelo 1:1).
Ngai Asa nũkũsĩĩa ũkũsĩ wa Yesu Klisto ota w'o: "ĩndĩ ũvoo wa Mwana easya, Kĩvĩla kyaku kya ũsumbĩ, we Ngai, nĩ kya tene na tene; Na ndata ya ũsumbĩ ya ũlũngalu nĩyo ndata ya ũsumbĩ waku." (Aevelania 1:8 Savulĩ 45:6). Mawathani ma ũtianĩo mũkũũ ta Ĩsaĩa 9:6 mawetaa ũũngai wa Klisto "Nũndũ nĩkũsyaĩtwe kana kwondũ witũ, nĩtũnengetwe mwana mũndũ mũũme; na ũsumbĩko ũkeethĩwa kĩtuonĩ kyake: na syĩtwa yake akeetwa Ũseng'yo, Mũtai, Ngai Mwene Vinya, ĩthe wa Tene na Tene, Mũnene wa Mũuo."
Nĩkĩ ĩkũlyo ya kumanya Yesu nũũ yĩ vata? Nĩkĩ ve vata wa kumanya kana Yesu nĩ Ngai? Ve itumi kĩvathũkany'o:
• Oundũ mũandĩkĩ C.S Lewis waaisye, kethĩwa Yesu ti Ngai, ethĩwa e mukengani munene.
• Kethĩwa Yesu ti Ngai, ona amanyĩw'a make methĩwa maĩ akengani.
• Yesu nonginya ethĩwe aĩ Ngai nundu Masia athanĩtwe kwĩthĩwa e "Ũla mũtheu" (Savulĩ 16:5). Nũndũ vai umwe mũlũngalu mbee wa Ngai. ( Savulĩ 53:1; 143:2), Ngai we mwene yaĩ o nginya oke kũũ nthĩ ta mũndũ.
• Kethĩwa Yesu ti Ngai, kĩkw'u kyake kĩthĩwa kĩteanĩtye kũĩvĩa naĩ sya nthĩ yonthe (1 Yoana 2:2). Ngai weka nowe ũtonya kwĩyũmya nthembo mbĩanĩu ya ũekeo wa naĩ (Alomi 5:8; 2 Akolintho 5:21).
• Ngai no we mũtangĩĩi weka. ( Osea 13:4 ; 1 Timotheo 2:3) ethĩwa Yesũ nĩ Mũtangĩi, no nginya ethĩwe e Ngai.
Yesũ aĩ nginya ethĩwe e mũndũ na Ngaĩ mwĩĩnĩ ũmwe. Ta Ngaĩ, Yesũ aĩ eanĩsye ũthatu wa Ngai. Ta mũndũ, Yesũ aĩ na ũtonyi wa kũkw'a. Ta Ngai mũndũ Yesũ nĩ we mwĩw'anĩthya mwĩanĩu katĩ wa ĩtu na nthĩ ( 1 Timotheo 2:5). Utangĩĩo ũkwatĩkanaa kwa nzĩa ya kũmũĩkĩĩa Yesũ weka. Oũndũ waisye, "Nyie ninyie nzĩa, na ninyie w'o, na ninyie thayũ: vai mũndũ wũkaa kwa Asa, atesĩle kwakwa." (Yoana 14:6)
English
We Yesũ Klisto nũũ?