Ερώτηση
Ποιος ήταν ο Χεμώς;
Απάντηση
Ο Χεμώς ήταν ο θεός των Μωαβιτών (Αριθμοί 21:29, Ιερεμίας 48:7, 13, 46). Οι Γραφές τον αποκαλούν "το βδέλυγμα του Μωάβ" (Α΄ Βασιλέων 11:7). Δυστυχώς, η λατρεία του Χεμώς εισήχθη στον ισραηλιτικό πολιτισμό από τον βασιλιά Σολομώντα, ο οποίος είχε συζύγους από άλλους πολιτισμούς που έστρεψαν την καρδιά του σε άλλους θεούς (Α΄ Βασιλέων 11:4-7). Ο Χεμώς ήταν ένας από αυτούς τους θεούς που λατρεύονταν από τις γυναίκες του Σολομώντα. Η λατρεία του Χεμώς εξαλείφθηκε τελικά στον Ιούδα από τον βασιλιά Ιωσία (Β' Βασιλέων 23).
Η σημασία του ονόματος Χεμώς δεν είναι κατανοητή, αν και ορισμένοι μελετητές πιστεύουν ότι μπορεί να σήμαινε "καταστροφέας" ή "καθυποτάσσων". Ο Χεμώς θεωρούνταν επίσης θεός των ψαριών. Ήταν η εθνική θεότητα των Μωαβιτών και των Αμμωνιτών και, σύμφωνα με τη μωαβίτικη Πέτρα (η Στήλη Mesha), ο Χεμώς συνδεόταν με τη θεά Ασταρώθ, έναν άλλο ψεύτικο θεό που λατρεύονταν από τους δύστροπους Ισραηλίτες. Θεωρείται ότι ο Χεμώς ήταν μια θεότητα παρόμοια με τον Βάαλ, και υπάρχουν επίσης ενδείξεις, τόσο από τη μωαβίτικη Πέτρα όσο και από τις Γραφές, ότι ο Χεμώς μπορεί να ήταν η ίδια θεότητα με τον Μολώχ των Αμμωνιτών (Α΄ Βασιλέων 11:7, 33). Ο Χεμώς και ο Μολώχ ήταν τουλάχιστον δύο εκφάνσεις του ίδιου ψεύτικου θεού. Ο βασιλιάς Σολομώντας έχτισε "υψηλούς τόπους" και για τους δύο θεούς στην ίδια τοποθεσία, στο βουνό ανατολικά της Ιερουσαλήμ. Η λατρεία του Χεμώς ήταν πραγματικά ένα βδέλυγμα. Σε ένα σημείο των Γραφών αναφέρεται ότι ο Χεμώς απαιτούσε ανθρωποθυσίες: στις ημέρες του βασιλιά του Ιούδα Ιωράμ, ο βασιλιάς του Μωάβ αντιμετώπισε στρατιωτική ήττα και ο Μωαβίτης ηγεμόνας "πήρε τον πρωτότοκο γιο του, που επρόκειτο να τον διαδεχθεί ως βασιλιά, και τον πρόσφερε ως θυσία στο τείχος της πόλης" (Β΄ Βασιλέων 3:27).
Ο Χεμώς εμφανίζεται επίσης στο επικό ποίημα του Τζον Μίλτον "Χαμένος Παράδεισος". Σε ένα απόσπασμα σχετικά με τους ψεύτικους θεούς, ο Μίλτον αναφέρεται στον Χεμώς ως θεό τον οποίο οι Ισραηλίτες λάτρευαν με "λάγνα όργια" και "άσεμνες τελετές" και αποκαλεί τον Χεμώς "τον τεράστιο τρόμο των γιων του Μωάβ" (Βιβλίο 1, γραμμή 406). Ο Μίλτον αναφέρει επίσης τον βασιλιά Ιωσία, ο οποίος "τους έδιωξε από εκεί στην κόλαση" καταργώντας την πρακτική της λατρείας του Χεμώς στο Ισραήλ.
English
Ποιος ήταν ο Χεμώς;
