Ερώτηση
Τι σήμαινε στη Βίβλο να σκίζει κανείς τα ρούχα του;
Απάντηση
Το σκίσιμο των ρούχων είναι μια αρχαία παράδοση μεταξύ των Εβραίων και συνδέεται με το πένθος, τη θλίψη και την απώλεια. Η πρώτη αναφορά σε κάποιον που σκίζει τα ρούχα του γίνεται στη Γένεση. "Και ο Ρουβήν επέστρεψε στον λάκκο, και να, ο Ιωσήφ δεν ήταν στον λάκκο· και ξέσχισε τα ενδύματά του" (Γένεση 37:29). Λίγο αργότερα, "Και ο Ιακώβ ξέσχισε τα ενδύματά του, και έβαλε σάκο στη μέση του, και πένθησε τον γιο του πολλές ημέρες" (Γένεση 37:34), όταν νόμισε ότι ο Ιωσήφ είχε σκοτωθεί.
Άλλα βιβλικά παραδείγματα ανδρών που έσκισαν τα ρούχα τους για να εκφράσουν πόνο και θλίψη είναι ο Δαβίδ, όταν ο Σαούλ και ο Ιωνάθαν σκοτώθηκαν (Β΄ Σαμουήλ 1:11-12), ο Ελισσαιέ, όταν ο Ηλίας αναλήφθηκε στον ουρανό (Β΄ Βασιλέων 2:11-12), ο Ιώβ, όταν στερήθηκε όλα όσα είχε (Ιώβ 1:20), ο Ιεφθάε, όταν έμαθε το αποτέλεσμα του απερίσκεπτου όρκου του (Κριτές 11:34-35), ο Μαροδοχαίος, όταν έμαθε για τη συνωμοσία του Αμάν να εξολοθρεύσει τους Εβραίους (Εσθήρ 4:1), ο Αχαάβ, όταν ο Ηλίας εξέφρασε την κρίση εναντίον του (Α΄ Βασιλέων 21:27), και ο Παύλος και ο Βαρνάβας, όταν οι κάτοικοι των Λύστρων άρχισαν να τους λατρεύουν (Πράξεις 14:14).
Μερικές φορές, το σκίσιμο των ρούχων συνοδευόταν και από άλλα σημάδια ταπεινότητας και θλίψης, όπως το ξύρισμα του κεφαλιού (Ιώβ 1:20), η ρίψη σκόνης (Ιώβ 2:12) και η χρήση σάκου (Β΄ Σαμουήλ 3:31).
Υπήρχαν φορές που οι άνθρωποι έπρεπε να σκίσουν τα ρούχα τους, αλλά δεν το έκαναν. Ο προφήτης Ιερεμίας έλαβε το λόγο του Θεού σχετικά με μια επικείμενη κρίση στον Ιούδα. Ο Ιερεμίας έγραψε πιστά την προφητεία σε έναν πάπυρο και την παρέδωσε στον βασιλιά Ιωακείμ. Ο βασιλιάς άκουσε το πρώτο μέρος της προφητείας, αλλά στη συνέχεια πήρε ένα μαχαίρι, έκοψε τον πάπυρο σε κομμάτια και τον έριξε στη φωτιά (Ιερεμίας 36:23). Αυτή η ασεβής πράξη αντιμετωπίστηκε με παγερή στωικότητα από τους βοηθούς του: "Και δεν τρόμαξαν ούτε έσχισαν τα ιμάτιά τους, ο βασιλιάς και όλοι οι δούλοι του, αυτοί που άκουσαν όλα αυτά τα λόγια" (στίχος 24). Αν υπήρχε ποτέ μια στιγμή για να σκίσει κανείς τα ρούχα του, αυτή ήταν, αλλά αυτοί οι άνδρες δεν είχαν κανένα φόβο Θεού, καμία μεταμέλεια, κανέναν έλεγχο για την αμαρτία.
Είναι ενδιαφέρον ότι ο αρχιερέας δεν επιτρεπόταν να σκίζει τα ρούχα του: "Και ο μεγάλος ιερέας ανάμεσα στα αδέλφια του, επάνω στο κεφάλι του οποίου χύθηκε το λάδι τού χρίσματος, και ο οποίος καθιερώθηκε για να ντύνεται τις ιερές στολές, δεν θα ξεσκεπάσει το κεφάλι του ούτε θα ξεσχίσει τα ιμάτιά του" (Λευιτικό 21:10). Η ιδιαίτερη φύση του αρχιερατικού αξιώματος υπαγόρευε έναν διαχωρισμό από ορισμένα από τα κοινά έθιμα, συμπεριλαμβανομένου και αυτού του πένθους.
Το σκίσιμο των ρούχων ήταν μια δημόσια και ισχυρή έκφραση θλίψης στην αρχαιότητα. Η πρακτική αυτή συνεχίζεται και σήμερα στην εβραϊκή πρακτική της keriah. Το σημερινό τελετουργικό είναι λιγότερο αυθόρμητο και περισσότερο ρυθμισμένο: το ένδυμα κόβεται από έναν ραβίνο σε μια νεκρώσιμη ακολουθία, καθώς οι πενθούντες απαγγέλλουν λόγια σχετικά με την κυριαρχία του Θεού. Μια παράδοση λέει ότι ο πενθών πρέπει να σκίσει το ρούχο πάνω από την καρδιά - ένα σημάδι της ραγισμένης καρδιάς.
Πιο σημαντική από την εξωτερική εκδήλωση θλίψης είναι η αληθινή λύπη για την αμαρτία και η γνήσια μετάνοια της καρδιάς. Ο προφήτης Ιωήλ μετέφερε την εντολή του Θεού: "σχίστε την καρδιά σας, και όχι τα ιμάτιά σας" (Ιωήλ 2:13). Εκείνος που βλέπει την καρδιά απαιτεί περισσότερα από την εξωτερική τελετουργία. Και η εντολή συνοδεύτηκε από μια υπόσχεση: "επιστρέψτε στον Κύριο τον Θεό σας, επειδή είναι ελεήμονας και οικτίρμονας, μακρόθυμος και πολυέλεος, και ο οποίος μεταμελείται για το κακό" (Ιωήλ 2:13, πρβλ. Ψαλμός 34:18).
English
Τι σήμαινε στη Βίβλο να σκίζει κανείς τα ρούχα του;