το βιβλίο του Εκκλησιαστή
Συγγραφέας: Το βιβλίο του Εκκλησιαστή δεν προσδιορίζει επακριβώς τον συγγραφέα. Υπάρχουν αρκετά εδάφια που υπαινίσσονται ότι ο Σολομώντας έγραψε αυτό το βιβλίο. Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις στα συμφραζόμενα που δείχνουν πως κάποιος άλλος έγραψε το βιβλίο μετά τον θάνατο του Σολομώντα, πιθανότατα αρκετές εκατοντάδες χρόνια αργότερα. Εντούτοις, η επικρατούσα άποψη είναι πως πράγματι ο Σολομώντας είναι ο συγγραφέας.Χρονολογία συγγραφής: Η βασιλεία του Σολομώντα στον Ισραήλ διήρκησε από το 970 π.Χ., περίπου, μέχρι το 930 π.Χ. Το βιβλίο του Εκκλησιαστή πιθανότατα γράφηκε προς το τέλος της βασιλείας του, γύρω στο 935 π.Χ.
Σκοπός της συγγραφής: Ο Εκκλησιαστής είναι ένα βιβλίο με προοπτική. Η περιγραφή του Εκκλησιαστή αποκαλύπτει την κατάθλιψη που προκύπτει αναπόφευκτα από την αναζήτηση της ευτυχίας σε γήινα πράγματα. Αυτό το βιβλίο δίνει στους χριστιανούς την ευκαιρία να δουν τον κόσμο μέσα από τα μάτια ενός ανθρώπου που, αν και ήταν πολύ σοφός, προσπάθησε να βρει νόημα στα προσωρινά, ανθρώπινα πράγματα. Ο Εκκλησιαστής εξερευνά κάθε, σχεδόν, μορφή κοσμικής ευχαρίστησης αλλά καμία απ' αυτές δεν του προσφέρει κάποιο νόημα.
Στο τέλος, ο Εκκλησιαστής αποδέχεται ότι η πίστη στον Θεό είναι ο μόνος τρόπος για να βρεις το νόημα της ζωής. Αποφασίζει να δεχτεί το γεγονός πως η ζωή είναι σύντομη και ουσιαστικά ασήμαντη χωρίς τον Θεό. Ο Εκκλησιαστής συμβουλεύει τον αναγνώστη να επικεντρωθεί στον αιώνιο Θεό αντί στις προσωρινές απολαύσεις.
Εδάφια-κλειδιά: Εκκλησιαστής 1:2, «Ματαιότητα ματαιοτήτων, είπε ο Εκκλησιαστής· ματαιότητα ματαιοτήτων, τα πάντα ματαιότητα.»
Εκκλησιαστής 1:18, «Επειδή, σε πολλή σοφία υπάρχει πολλή λύπη· και όποιος προσθέτει γνώση, προσθέτει πόνο.»
Εκκλησιαστής 2:11, «Και εγώ παρατήρησα σε όλα τα έργα μου, που έκαναν τα χέρια μου και σε κάθε μόχθο που μόχθησα, και δες, τα πάντα ματαιότητα και θλίψη πνεύματος και κανένα όφελος κάτω από τον ήλιο.»
Εκκλησιαστής 12:1, «Και να θυμάσαι τον Πλάστη σου στις ημέρες της νιότης σου· πριν έρθουν οι κακές ημέρες, και φτάσουν τα χρόνια στα οποία θα πεις: Δεν έχω ευχαρίστηση σ' αυτά.»
Εκκλησιαστής 12:13, «Ας ακούσουμε το τέλος της όλης υπόθεσης: Να φοβάσαι τον Θεό και να τηρείς τις εντολές του, δεδομένου ότι αυτό είναι το παν του ανθρώπου.»
Σύντομη σύνοψη: Δύο φράσεις επαναλαμβάνονται συχνά στον Εκκλησιαστή. Η λέξη που μεταφράζεται ως «ματαιότητα» και χρησιμοποιείται για να δώσει έμφαση στην πρόσκαιρη φύση των κοσμικών πραγμάτων. Στο τέλος, ακόμα και τα πιο εντυπωσιακά επιτεύγματα θα μείνουν πίσω. Η φράση «κάτω από τον ήλιο» επαναλαμβάνεται 28 φορές και αναφέρεται στον θνητό κόσμο. Όταν ο Εκκλησιαστής αναφέρεται «σ' όλα τα πράγματα κάτω από τον ήλιο», μιλάει για τα γήινα, προσωρινά, ανθρώπινα πράγματα.
Τα πρώτα εφτά κεφάλαια του βιβλίου, περιγράφουν όλα τα επίγεια πράγματα «κάτω από τον ήλιο» στα οποία o Εκκλησιαστής προσπαθεί να βρει ικανοποίηση. Δοκιμάζει την επιστήμη (1:10-11), τη σοφία και τη φιλοσοφία (1:13-18), την ευθυμία (2:1), το κρασί (2:3), την αρχιτεκτονική (2:4), τα υπάρχοντα (2:7-8) και την πολυτέλεια (2:8). Ο Εκκλησιαστής στρέφει το μυαλό του σε διάφορες φιλοσοφίες για να βρει κάποιο νόημα, όπως ο υλισμός (2:19-20), ακόμα και ηθικούς κώδικες (περιλαμβάνοντας και τα κεφάλαια 8-9). Ανακάλυψε πως όλα είναι ανούσια, ένας προσωρινός αντιπερισπασμός που, χωρίς τον Θεό, δεν έχει σκοπό ή μακροβιότητα.
Τα κεφάλαια 8-12 του Εκκλησιαστή, περιγράφουν τις προτροπές και τα σχόλια πάνω στο πώς πρέπει να διάγουμε την ζωή. Καταλήγει στο συμπέρασμα ότι χωρίς τον Θεό, δεν υπάρχει αλήθεια ή νόημα στη ζωή. Έχει δει πολλά κακά και αντιλαμβάνεται ότι ακόμα και τα καλύτερα επιτεύγματα του ανθρώπου δεν αξίζουν μακροπρόθεσμα. Έτσι, συμβουλεύει τον αναγνώστη, να θυμάται τον Θεό από τη νεότητά του (12:1) και ν' ακολουθήσει το θέλημά Του (12:13-14).
Προμηνύματα: Για όλες τις ματαιότητες που περιγράφονται στο βιβλίο του Εκκλησιαστή, η απάντηση είναι ο Χριστός. Σύμφωνα με το Εκκλησιαστής 3:17, ο Θεός κρίνει τον δίκαιο και τον ασεβή και οι δίκαιοι είναι μόνο εκείνοι που είναι του Χριστού (Β' Κορινθίους 5:21). Ο Θεός έχει βάλει στις καρδιές μας την επιθυμία για την αιώνια ζωή (Εκκλησιαστής 3:11) και μας έχει παράσχει τον Δρόμο για την αιώνια ζωή μέσω του Χριστού (Ιωάννης 3:16). Μας υπενθυμίζεται ότι ο μόχθος για τον πλούτο του κόσμου δεν είναι μόνο μάταιος, επειδή δεν προσφέρει ικανοποίηση (Εκκλησιαστής 5:10), αλλά ακόμα και αν τον επιτύχουμε, χωρίς τον Χριστό θα χάσουμε την ψυχή μας και ποιο είναι το όφελος σε τούτο; (Μάρκος 8:36). Ουσιαστικά, κάθε απογοήτευση και ματαιοδοξία που περιγράφεται στον Εκκλησιαστή βρίσκει τη θεραπεία της στον Χριστό, τη σοφία του Θεού και του μόνου αληθινού νοήματος που μπορεί να βρεθεί στη ζωή.
Πρακτική εφαρμογή: Ο Εκκλησιαστής προσφέρει στον χριστιανό την ευκαιρία να κατανοήσει το κενό και την απελπισία με την οποία παλεύουν εκείνοι που δεν γνωρίζουν τον Θεό. Εκείνοι που δεν έχουν σωτήρια πίστη στον Χριστό έρχονται αντιμέτωποι με μια ζωή που θα έχει ουσιαστικό τέλος και θα είναι ανούσια. Αν δεν υπάρχει σωτηρία, κι αν δεν υπάρχει Θεός, τότε, όχι μόνο δεν υπάρχει νόημα στη ζωή αλλά ούτε σκοπός και κατεύθυνση σ' αυτήν. Οι λέξεις «κάτω από τον ήλιο», μακριά από τον Θεό, σημαίνει απογοήτευση, σκληρότητα, αδικία, σύντομη ζωή κι εντελώς ανούσια. Αλλά με τον Χριστό, η ζωή δεν είναι παρά μια σκιά της δόξας που μας περιμένει στον ουρανό και που είναι προσιτή μόνο μέσω Αυτού.
English
Επιστροφή στην Ελληνική αρχική σελίδα
Επιστροφή στην Ελληνική αρχική σελίδα
το βιβλίο του Εκκλησιαστή
