το βιβλίο του Δευτερονομίου
Συγγραφέας: Ο Μωυσής έγραψε το Δευτερονόμιο, το οποίο στην πραγματικότητα είναι μια συλλογή από μηνύματά του στον Ισραήλ, λίγο πριν διασχίσουν τον Ιορδάνη ποταμό. «Αυτά είναι τα λόγια, που ο Μωυσής μίλησε σε ολόκληρο τον Ισραήλ» (1:1). Κάποιος άλλος (πιθανότατα ο Ιησούς του Ναυή) μπορεί να έχει γράψει το τελευταίο κεφάλαιο.Χρονολογία συγγραφής: Αυτά τα μηνύματα δόθηκαν κατά τη διάρκεια των 40 ημερών πριν την είσοδο του Ισραήλ στη γη της επαγγελίας. Το πρώτο μήνυμα δόθηκε την 1η ημέρα του 11ου μήνα (1:3), και οι Ισραηλίτες διέσχισαν τον Ιορδάνη 70 ημέρες αργότερα, τη 10η ημέρα του 1ου μήνα (Ιησούς του Ναυή 4:19). Αφαιρέστε 30 ημέρες πένθους, μετά το θάνατο του Μωυσή (Δευτερονόμιο 34:8), και απομένουν 40 ημέρες. Ήταν το έτος 1410 π.Χ.
Σκοπός της συγγραφής: Μια νέα γενιά Ισραηλιτών επρόκειτο να εισέλθει στη γη της επαγγελίας. Αυτό το πλήθος δεν είχε βιώσει το θαύμα στην Ερυθρά Θάλασσα και δεν είχε ακούσει το Νόμο που δόθηκε στο Σινά και ετοιμαζόταν να εισέλθει σε μια νέα χώρα με πολλούς κινδύνους και πειρασμούς. Το βιβλίο του Δευτερονομίου δόθηκε για να τους υπενθυμίσει τον Νόμο του Θεού και τη δύναμή Του.
Εδάφια-κλειδιά: «Δεν θα προσθέσετε στον λόγο που εγώ σας προστάζω ούτε θα αφαιρέσετε απ' αυτόν, για να τηρείτε τις εντολές του Κυρίου του Θεού σας, που εγώ σας προστάζω.» (Δευτερονόμιο 4:2).
«Άκου, Ισραήλ· ο Κύριος ο Θεός μας είναι ένας Κύριος. Και θα αγαπάς τον Κύριο τον Θεό σου με ολόκληρη την καρδιά σου, και με ολόκληρη την ψυχή σου, και με ολόκληρη τη δύναμή σου. Κι αυτά τα λόγια, που εγώ σήμερα σε προστάζω, θα είναι στην καρδιά σου· και θα τα διδάσκεις με επιμέλεια στα παιδιά σου, και θα μιλάς γι' αυτά όταν κάθεσαι στο σπίτι σου, όταν περπατάς στον δρόμο, και όταν πλαγιάζεις, και όταν σηκώνεσαι.» (Δευτερονόμιο 6:4-7).
«Και τους είπε: Βάλτε τις καρδιές σας σε όλα τα λόγια, που εγώ σήμερα διακηρύττω σε σας· τα οποία θα παραγγείλετε στα παιδιά σας να προσέχουν στο να εκτελούν όλα τα λόγια αυτού τού Νόμου. Επειδή, αυτός δεν είναι σε σας ένας μάταιος λόγος· επειδή αυτή είναι η ζωή σας και με τον λόγο αυτό θα μακροημερεύσετε επάνω στη γη, προς την οποίαν διαβαίνετε τον Ιορδάνη για να την κληρονομήσετε.» (Δευτερονόμιο 32:46-47)
Σύντομη σύνοψη: Οι Ισραηλίτες διατάσσονται να θυμούνται τέσσερα πράγματα: την πιστότητα του Θεού, την αγιότητα Του, τις ευλογίες Του και τις προειδοποιήσεις Του. Τα τρία πρώτα κεφάλαια συνοψίζουν το ταξίδι από την Αίγυπτο στη σημερινή τους τοποθεσία, Μωάβ. Το Κεφάλαιο 4 είναι μια κλήση προς υπακοή, για να είναι πιστοί στον Θεό που ήταν πιστός σ' εκείνους.
Τα κεφάλαια 5 έως 26 αποτελούν επανάληψη του Νόμου. Οι Δέκα Εντολές, οι νόμοι που αφορούν τις θυσίες και τις ειδικές ημέρες και ο υπόλοιπος Νόμος δίδονται στη νέα γενιά. Αυτοί που υπακούν λαμβάνουν υποσχέσεις ευλογιών (5:29· 6:17-19· 11:13-15), κι εκείνοι που τον παραβιάζουν, λιμό (11:16-17).
Το θέμα της ευλογίας και της κατάρας συνεχίζεται στα κεφάλαια 27-30. Αυτό το τμήμα του βιβλίου τελειώνει με μια σαφή επιλογή που καλείται ο Ισραήλ να κάνει: «Επικαλούμαι σήμερα σε σας μάρτυρες τον ουρανό και τη γη, ότι έβαλα μπροστά σας τη ζωή και τον θάνατο, την ευλογία και την κατάρα.» Η επιθυμία του Θεού για τον λαό Του βρίσκεται σ' αυτό που συνιστά: «διαλέξτε τη ζωή» (30:19).
Στα τελευταία κεφάλαια, ο Μωυσής ενθαρρύνει τον λαό και αναθέτει στον αντικαταστάτη του, τον Ιησού του Ναυή. Γράφει ένα τραγούδι και δίνει μια τελευταία ευλογία σε κάθε μία από τις φυλές του Ισραήλ. Το κεφάλαιο 34 αφηγείται τις συνθήκες του θανάτου του Μωυσή. Ανέβηκε στο βουνό Φασγά, όπου ο Κύριος του έδειξε τη γη της επαγγελίας στην οποία δεν μπορούσε να εισέλθει. Στα 120 χρόνια του, αλλά με καλή όραση και τη δύναμη της νιότης, ο Μωυσής πέθανε κάτω από την παρουσία του Κυρίου. Το βιβλίο του Δευτερονομίου τελειώνει με μια σύντομη νεκρολογία αυτού του μεγάλου προφήτη.
Προμηνύματα: Πολλά θέματα της Καινής Διαθήκης υπάρχουν στο βιβλίο του Δευτερονομίου. Το κυριότερο μεταξύ αυτών είναι η ανάγκη να τηρηθεί τέλεια ο Μωσαϊκός Νόμος καθώς και η αδυναμία να γίνει κάτι τέτοιο. Οι ατελείωτες θυσίες που είναι απαραίτητες για την εξιλέωση των αμαρτιών των ανθρώπων -οι οποίοι παραβαίνουν συνεχώς τον Νόμο- θα βρουν την εκπλήρωσή τους στην τελική «άπαξ = μια φορά για πάντα) θυσία του Χριστού (Εβραίους 10:10). Λόγω του εξιλαστήριου έργου Του πάνω στο σταυρό, δεν θα χρειαζόμασταν περαιτέρω θυσίες για την αμαρτία.
Η εκλογή του Θεού για τους Ισραηλίτες, ως ο εκλεκτός λαός Του, προμηνύει την εκλογή Του για εκείνους που θα πίστευαν στον Χριστό (Α' Πέτρου 2:9). Στο Δευτερονόμιο 18:15-19, ο Μωυσής προφητεύει για έναν άλλο προφήτη — τον τέλειο Προφήτη που θα έρθει, που είναι ο Μεσσίας. Όπως ο Μωυσής, θα λάμβανε και θα κήρυττε θεία αποκάλυψη και θα οδηγούσε τον λαό Του (Ιωάννης 6:14, 7:40).
Πρακτική εφαρμογή: Το Δευτερονόμιο τονίζει τη σπουδαιότητα του λόγου του Θεού. Είναι αναγκαίο μέρος της ζωής μας. Παρόλο που δεν είμαστε πλέον κάτω από το Νόμο της Παλαιάς Διαθήκης, εξακολουθούμε να έχουμε την ευθύνη να υποταχθούμε στο θέλημα του Θεού για τη ζωή μας. Η απλή υπακοή φέρνει ευλογία και η αμαρτία έχει τις δικές της συνέπειες.
Κανένας από μας δεν είναι "πάνω από το Νόμο". Ακόμα και ο Μωυσής, ο ηγέτης και προφήτης που έκλεξε ο Θεός, ήταν υποχρεωμένος να υπακούσει. Ο λόγος για τον οποίο δεν του επετράπη να εισέλθει στη γη της επαγγελίας, ήταν γιατί παράκουσε την ξεκάθαρη εντολή του Κυρίου (Αριθμοί 20:13).
Κατά τη διάρκεια της δοκιμασίας Του στην έρημο, ο Ιησούς αναφέρθηκε τρεις φορές σε λόγια του Δευτερονομίου (Ματθαίος 4). Με τον τρόπο αυτό, ο Ιησούς μας έδειξε την ανάγκη να φυλάμε το Λόγο του Θεού στις καρδιές μας για να μπορούμε να μην αμαρτάνουμε ενάντια σ' Αυτόν (Ψαλμός 119:11).
Καθώς ο Ισραήλ θυμήθηκε την πιστότητα του Θεού, έτσι θα πρέπει κι εμείς. Η διάβαση της Ερυθράς Θάλασσας, η άγια παρουσία στο Σινά και η ευλογία του μάννα στην έρημο θα πρέπει να είναι και για μας ενθάρρυνση. Ένας πολύ καλός τρόπος να συνεχίσουμε να προοδεύουμε είναι να αφιερώνουμε λίγο χρόνο για να κοιτάξουμε πίσω να δούμε τι έχει κάνει ο Θεός.
Στο Δευτερονόμιο έχουμε, επίσης, μια όμορφη εικόνα ενός στοργικού Θεού που επιθυμεί μια σχέση με τα παιδιά Του. Ο Κύριος ονομάζει την αγάπη ως τον λόγο που έβγαλε τον Ισραήλ από την Αίγυπτο "με χέρι δυνατό" και τον λύτρωσε (Δευτερονόμιο 7:7-9). Τι θαυμάσιο πράγμα, να είσαι απαλλαγμένος από τη σκλαβιά της αμαρτίας και αγαπημένος από έναν παντοδύναμο Θεό!
English
Επιστροφή στην Ελληνική αρχική σελίδα
Επιστροφή στην Ελληνική αρχική σελίδα
το βιβλίο του Δευτερονομίου
