Ερώτηση
Ποιά είναι η διαφορά μεταξύ θρησκείας και πνευματικότητας;
Απάντηση
Πριν να μελετήσουμε την διαφορά μεταξύ θρησκείας και πνευματικότητας πρέπει να ορίσουμε αυτές τις δυο έννοιες. Η θρησκεία μπορεί να οριστεί σαν «πίστη στο Θεό ή σε θεούς, τους οποίους πρέπει να προσκυνάμε, πράγμα που εκφράζεται με συμπεριφορά και τελετουργίες» ή «κάθε συγκεκριμένο σύστημα πεποιθήσεων, προσκύνημα κ.α. που συχνά συμπεριλαμβάνει και ηθικό κώδικα». Η πνευματικότητα μπορεί να οριστεί σαν «η ιδιότητα ή το γεγονός να είσαι πνευματικός, όχι φυσικός» ή «κυρίως πνευματικός χαρακτήρας που εκφράζεται σε τρόπο σκέψης, τρόπο ζωής κ.α., πνευματική τάση ή προδιάθεση». Εν συντομία η θρησκεία είναι σύνολο πεποιθήσεων και τελετουργιών που ισχυρίζονται πως οδηγούν έναν άνθρωπο σε σωστή επαφή με το Θεό ενώ η πνευματικότητα επικεντρώνεται στα πνευματικά πράγματα και τον πνευματικό κόσμο αντί στα φυσικά/γήινα πράγματα.
Η συχνότερη αυταπάτη σχετικά με τη θρησκεία είναι πως ο χριστιανισμός είναι άλλη μια θρησκεία σαν τον ισλαμισμό, τον ιουδαϊσμό ή τον ινδουισμό. Δυστυχώς πολλοί άνθρωποι που ισχυρίζονται πως είναι οπαδοί του χριστιανισμού τον εξασκούν σαν θρησκεία. Για πολλούς ανθρώπους ο χριστιανισμός δεν είναι τίποτε άλλο από ένα σύστημα από κανόνες και τελετουργικά που ένας άνθρωπος πρέπει να τηρεί για να πάει στον παράδεισο μετά το θάνατό του, αλλά αυτός δεν είναι ο αληθινός χριστιανισμός. Ο αληθινός χριστιανισμός δεν είναι θρησκεία αλλά σημαίνει να έχεις σωστή σχέση με το Θεό μέσω της αποδοχής του Ιησού σαν Σωτήρα – Μεσσία, δια χάριτος μέσω της πίστης. Ναι, ο χριστιανισμός έχει τελετουργίες που πρέπει να τηρούνται (όπως η βάφτιση και η μετάληψη). Ναι, ο χριστιανισμός έχει κανόνες που πρέπει να ακολουθούμε (όπως το μην σκοτώνεις και το αγαπάτε αλλήλους). Αλλά αυτές οι τελετουργίες και οι κανόνες δεν είναι η ουσία του χριστιανισμού αλλά είναι αποτέλεσμα της σωτηρίας. Όταν δεχόμαστε σωτηρία μέσω του Ιησού εμείς βαφτιζόμαστε και με αυτό δηλώνουμε την πίστη μας. Τηρούμε την μετάληψη για να θυμόμαστε τη θυσία του Χριστού. Ακολουθούμε μια λίστα από εντολές και απαγορεύσεις από αγάπη προς το Θεό και από ευγνωμοσύνη για όσα έχει κάνει για μας.
Η πιο συχνή απάτη για την πνευματικότητα είναι πως υπάρχουν πολλά είδη πνευματικότητας τα οποία είναι το ίδιο ισχύοντα. Η αυτοσυγκέντρωση σε ασυνήθιστες πόζες του σώματος, η σύνδεση με τη φύση, η αναζήτηση διαλόγου με τον πνευματικό κόσμο κ.τ.λ. μπορεί να φαίνονται «πνευματικές» πρακτικές αλλά στην πραγματικότητα η πνευματικότητά τους είναι πλαστή. Η πραγματική πνευματικότητα είναι να κατέχεις το Άγιο Πνεύμα εφόσον έχεις δεχτεί σωτηρία μέσω του Χριστού. Η πραγματική πνευματικότητα είναι ο καρπός του Αγίου Πνεύματος στη ζωή του πιστού – αγάπη, χαρά, ειρήνη, υπομονή, πίστη, φιλευσπλαχνία και αυτοέλεγχος (προς Γαλάτες 5:22-23). Η πνευματικότητα είναι να γινόμαστε όλο και περισσότερο σαν το Θεό ο οποίος είναι πνεύμα (κατά Ιωάννη 4:24) και να συμμορφώνουμε το χαρακτήρα μας με τη μορφή Του (προς Ρωμαίους 12:1-2).
Τα κοινά μεταξύ της θρησκείας και της πνευματικότητας είναι πως και οι δύο μπορούν να είναι πλαστές μέθοδοι για επικοινωνία με το Θεό. Η θρησκεία έχει την τάση να αντικαθιστά τις αληθινές σχέσεις με το Θεό με μια απαθή συμμετοχή στις τελετουργίες. Η πνευματικότητα έχει την τάση να αντικαθιστά τις αληθινές σχέσεις με το Θεό με μια σύνδεση με τον πνευματικό κόσμο. Και οι δυο μπορούν να είναι, και συχνά είναι, λάθος δρόμοι προς το Θεό. Την ίδια στιγμή η θρησκεία μπορεί να είναι σημαντική με την έννοια πως δείχνει το γεγονός πως υπάρχει Θεός και πως εμείς είμαστε υπεύθυνοι μπροστά Του. Η μόνη αληθινή αξία της θρησκείας είναι η ικανότητά της να δείχνει πως έχουμε αποτύχει και πως χρειαζόμαστε Σωτήρα. Η πνευματικότητα μπορεί να είναι σημαντική γιατί δείχνει πως ο φυσικός κόσμος δεν συμπίπτει με όλα όσα υπάρχουν. Τα ανθρώπινα πλάσματα δεν είναι μόνο υλικά αλλά διαθέτουν ψυχή-πνεύμα. Πρέπει να συνειδητοποιούμε πως γύρω μας υπάρχει πνευματικός κόσμος. Η πραγματική αξία της πνευματικότητας είναι πως δείχνει το γεγονός πως υπάρχει κάτι και κάποιος που υπάρχουν πέρα από τον υλικό κόσμο και πως εμείς πρέπει να συνδεθούμε μαζί του. Ο Ιησούς είναι η πραγμάτωση της θρησκείας και της πνευματικότητας. Ο Χριστός είναι ο Μόνος μπροστά στον Οποίο είμαστε υπεύθυνοι και προς Αυτόν οδηγεί η πραγματική θρησκεία. Ο Ιησούς είναι ο Μόνος με τον Οποίο πρέπει να συνδεθούμε και ο Μόνος προς τον Οποίο οδηγεί η αληθινή πνευματικότητα.
English
Ποιά είναι η διαφορά μεταξύ θρησκείας και πνευματικότητας;
