Τι είναι ο πανθεϊσμός;

Πανθεϊσμός είναι η αντίληψη πως θεός είναι όλα και ο καθένας και πως ο καθένας και όλα είναι θεός. Ο πανθεϊσμός μοιάζει με τον πολυθεϊσμό (την πίστη σε πολλούς θεούς) αλλά τον υπερβαίνει διδάσκοντας πως όλα είναι θεός. Το δέντρο είναι θεός, ο βράχος είναι θεός, το ζώο είναι θεός, ο ουρανός είναι θεός, ο ήλιος είναι θεός, εγώ είμαι θεός, εσύ είσαι θεός κ.τ.λ. Ο πανθεϊσμός είναι η υπόθεση πίσω από πολλές λατρείες και ψευδοθρησκείες (π.χ. ο ινδουισμός και ο βουδισμός σε κάποιο βαθμό, οι διάφορες λατρείες για την ολότητα και την ενότητα, οι προσκυνητές της «μητέρας φύσης» κ.τ.λ.).

Η Βίβλος διδάσκει πανθεϊσμό; Όχι δεν διδάσκει. Η διδασκαλία την οποία πολλοί άνθρωποι δέχονται λανθασμένα σαν πανθεϊσμό είναι το δόγμα για την Θεία πανταχού παρουσία. Ο Ψαλμός 139, στους στίχους 7 και 8 μας λέει: «Πού να πάω από το πνεύμα σου; Και από το πρόσωπό Σου πού να φύγω; Αν ανέβω στον ουρανό, είσαι εκεί, αν πλαγιάσω στον άδη, νάσου Εσύ». Η Θεία πανταχού παρουσία σημαίνει πως Εκείνος είναι παντού. Στο σύμπαν δεν υπάρχει μέρος στο οποίο ο Θεός να μην είναι παρών. Αυτό όμως δεν έχει σχέση με τις ιδέες του πανθεϊσμού. Ο Θεός είναι παντού αλλά δεν είναι τα πάντα. Ναι ο Θεός είναι παρών στο δέντρο και στον άνθρωπο αλλά αυτό δεν κάνει το δέντρο ή τον άνθρωπο Θεό. Ο πανθεϊσμός δεν είναι βιβλική πίστη.

Τα πιο ξεκάθαρα βιβλικά επιχειρήματα κατά του πανθεϊσμού είναι οι αμέτρητες εντολές κατά της ειδωλολατρίας. Η Βίβλος απαγορεύει το προσκύνημα ξένων θεών, αγγέλων και ουράνιων ή φυσικών στοιχείων. Αν ο πανθεϊσμός ήταν σωστός δεν θα ήταν λάθος να προσκυνάμε τέτοια αντικείμενα γιατί ουσιαστικά θα ήταν Θεοί. Αν ο πανθεϊσμός ήταν αληθινός το προσκύνημα ενός βράχου ή ενός ζώου θα ήταν το ίδιο ισχύον όσο το προσκύνημα του Θεού σαν αόρατο και πνευματικό όν. Η ξεκάθαρη και συστηματική απόρριψη του προσκυνήματος του Θεού σαν είδωλο είναι το πιο πειστικό επιχείρημα κατά του πανθεϊσμού.

English

---

Επιστροφή στην Ελληνική αρχική σελίδα

Τι είναι ο πανθεϊσμός;