Ερώτηση
Ποια είναι η προέλευση τής θρησκείας;
Απάντηση
Από τους πρώιμους καιρούς, οι άνθρωποι κοίταζαν ολόγυρα κι επάνω και διερωτόνταν για τον κόσμο, το σύμπαν και το νόημα της ζωής. Σε αντίθεση με τα ζώα, οι άνθρωποι έχουμε μια συμφυή επιθυμία να κατανοήσουμε πώς έγινε και βρισκόμαστε εδώ, γιατί βρισκόμαστε εδώ και τι συμβαίνει μετά τον θάνατο. Ο Αδάμ και η Εύα γνώριζαν τον Θεό προσωπικά (Γένεση 3) και μιλούσαν γι’ Αυτόν (Γένεση 4:1). Τα παιδιά τους πρόσφεραν θυσίες στον Κύριο (Γένεση 4:3-4). Και στην γενιά τών εγγονών τους οι άνθρωποι άρχισαν «να επικαλούνται το όνομα τού Κυρίου» σε συλλογική λατρεία (Γένεση 4:26).
Καθ’ όλη την Ιστορία και σε κάθε πολιτισμό, οι άνθρωποι αισθάνονταν την ανάγκη να λατρεύουν αυτό που αντιλαμβάνονταν πως ήταν η πηγή τής ζωής. Η Αγία Γραφή εξηγεί γιατί — δημιουργηθήκαμε σύμφωνα με την εικόνα του Θεού (Γένεση 1:27), και ο Θεός έχει θέσει την αιωνιότητα μέσα στην καρδιά μας (Εκκλησιαστής 3:11). Δημιουργηθήκαμε για να σχετιζόμαστε με τον Δημιουργό μας. Οι θρησκευτικές τελετές και πρακτικές ξεκίνησαν ως μία έκφραση τής επιθυμίας τού δημιουργήματος να λατρέψει τον Δημιουργό.
Ο βιολόγος Τζούλιαν Χάξλεϊ απέρριψε την ύπαρξη τής θρησκείας θεωρώντας την κατάλοιπο άγνοιας τού παρελθόντος και δεισιδαιμονίας: «οι θεοί είναι περιφερειακό φαινόμενο που το παρήγαγε η εξέλιξη». Με άλλα λόγια, ο αρχέγονος άνθρωπος επινόησε την ιδέα τού Θεού στους αρχαίους, δεισιδαίμονες καιρούς και ο θεϊσμός δεν έχει συνάφεια με την σύγχρονη κοινωνία. Θεωρίες που βασίζονται σε μια εξελικτική πρόταση φαντάζονται ότι η πίστη τού ανθρώπου στον Θεό εκφράστηκε αρχικά με τον ανιμισμό, την λατρεία τών πνευμάτων, τον τοτεμισμό και την μαγεία. Δεν συμφωνούν όμως όλοι οι ερευνητές με το συμπέρασμα αυτό. Ο αιδεσιμότατος Βίλχελμ Σμιτ δίνει μαρτυρία μιας μονοθεϊστικής πίστης που υπήρξε η πρώτη θρησκεία που είχαν οι άνθρωποι και προσφέρει πολλά δυνατά επιχειρήματα που την υποστηρίζουν. Ο άνθρωπος ξεκίνησε με την πίστη στον έναν Θεό, και κατόπιν η θεολογία του κατάντησε σε πίστη σε πολλούς θεούς.
Η Αγία Γραφή αναφέρει ότι μετά τον Κατακλυσμό ο Θεός σύναψε μια άνευ όρων Διαθήκη με τον Νώε και τους απογόνους του (Γένεση 9:8-17). Οι άνθρωποι δεν υπάκουσαν στην εντολή του Θεού να διασπαρθούν και να γεμίσουν την γη, κι αντί γι’ αυτό έκτισαν πόλη και άρχισαν να οικοδομούν έναν μνημειώδη πύργο. Ο Θεός σύγχυσε την γλώσσα τους και τους ανάγκασε να διασπαρθούν (Γένεση 11:1-9). Μετά τον καιρό εκείνον, εμφανίστηκαν πολλές πολυθεϊστικές θρησκείες στον κόσμο γύρω. Αργότερα, ο Θεός αποκάλυψε τον εαυτό Του στον Άβραμ και εισήγαγε την αβρααμική Διαθήκη (περί το 2.000 π.Χ.).
Αφού ο Θεός λύτρωσε τον Ισραήλ από την αιγυπτιακή δουλεία, σύναψε την μωσαϊκή Διαθήκη και μεταγενέστερα την δαβιδική Διαθήκη. Σε όλα αυτά τα γεγονότα, είναι ο Θεός που πλησίασε τον λαό Του εδώ κάτω, ελκύοντάς τους σε σχέση μαζί Του. Αυτό είναι μοναδικό στην Ιστορία τών θρησκειών τού κόσμου.
Αναφορικά με τον χριστιανισμό, ο ίδιος ο Θεός ήταν υπεύθυνος για την εισαγωγή τής Καινής Διαθήκης — μια άνευ όρων υπόσχεση προς τον πιστό Ισραήλ, να συγχωρήσει τις αμαρτίες του πάνω στην βάση τής καθαρής χάρης που δεν την άξιζε, διαμέσου της θυσίας τού Μεσσία. Η Καινή Διαθήκη, ακόμη, άνοιξε τον δρόμο στους εθνικούς να σωθούν. Σε όλο αυτό, είναι ο Θεός Αυτός που παίρνει την πρωτοβουλία τής σχέσης. Η βιβλική θρησκεία βασίζεται στο γεγονός ότι ο Θεός ήρθε σε μας εδώ κάτω· δεν πρόκειται για την προσπάθεια τού ανθρώπου να φτάσει τον Θεό. Η βιβλική θρησκεία είναι η ανταπόκριση αυτού που έχει κάνει ο Θεός για μας· δεν είναι ένας κώδικας ηθικής που πρέπει να τηρήσουμε για τον Θεό.
Ένας λόγος που έχουμε τόσο πολλές διαφορετικές θρησκείες είναι η απάτη που έχει πλασάρει στο ανθρώπινο γένος ο εχθρός τής ψυχής μας, ο οποίος επιζητεί δόξα και λατρεία στον εαυτό του (Β΄ Κορινθίους 4:4, Α΄ Τιμόθεον 4:1). Ένας άλλος λόγος είναι η εσωτερική επιθυμία τού ανθρώπου να εξηγήσει το ανεξήγητο και να φέρει τάξη στο χάος. Πολλές από τις πρώιμες ειδωλολατρικές θρησκείες δίδασκαν πως για να εμποδίσουν καταστροφές από το να πέσουν επάνω τους, ήταν ανάγκη να εξευμενίσουν τους άστατους, οξύθυμους θεούς. Διαμέσου των αιώνων, βασιλιάδες και κυβερνήτες έχουν σφετεριστεί την θρησκεία προκειμένου να υποτάξουν τους λαούς τους σ’ ένα πολιτειακού τύπου «εκκλησιαστικό» σύστημα.
Η αληθής θρησκεία που ο Θεός εγκαινίασε χιλιάδες χρόνια πριν με τον Ισραήλ, πρόσβλεπε στον ερχόμενο Μεσσία, ο οποίος θα πρόσφερε σε όλους τους ανθρώπους τον τρόπο τής συμφιλίωσης με τον Δημιουργό τους. Αφού ήρθε ο Χριστός στον κόσμο, ο χριστιανισμός εξαπλώθηκε δια του λόγου τού στόματος καθώς οι μαθητές τού Ιησού έφεραν το ευαγγέλιο στον κόσμο και το Άγιο Πνεύμα άλλαξε ζωές. Ο λόγος τού Θεού διατηρήθηκε σε γραπτή μορφή και είναι διαθέσιμος σήμερα σε όλον τον κόσμο διαμέσου της Αγίας Γραφής.
English
Ποια είναι η προέλευση τής θρησκείας;
