Ερώτηση
Τι είναι ανοιχτός θεϊσμός;
Απάντηση
«Ανοιχτός θεϊσμός», γνωστός επίσης ως «ανοιχτή θεολογία» και η «διαφάνεια του Θεού», είναι μια προσπάθεια να ερμηνεύσει την εκ των προτέρων γνώση του Θεού σε σχέση με την ελεύθερη βούληση του ανθρώπου. Τα επιχειρήματα του ανοιχτού θεϊσμού είναι βασικά τα εξής: (1) οι άνθρωποι είναι πραγματικά ελεύθεροι, (2) αν ο Θεός γνώριζε απόλυτα το μέλλον, οι άνθρωποι δεν θα ήταν αληθινά ελεύθεροι, (3) γι αυτό, ο Θεός δεν γνωρίζει απόλυτα τα πάντα για το μέλλον. Ο Ανοιχτός Θεϊσμός πιστεύει ότι δεν είναι δυνατόν να είναι γνωστό το μέλλον. Έτσι, ο Θεός γνωρίζει όλα αυτά που μπορούν να είναι γνωστά – αλλά δεν γνωρίζει το μέλλον.
Ο Ανοιχτός Θεϊσμός βασίζει το πιστεύω του σε Περικοπές που περιγράφουν τον Θεό να «αλλάζει γνώμη», ή να «εκπλήσσεται», ή να «φαίνεται να αποκτά γνώση» (Γένεση 6:6, 22:12, Έξοδος 32:14, Ιωνάς 3:10). Στο φως πολλών άλλων περικοπών που διακηρύττουν την γνώση του Θεού για το μέλλον, αυτές οι περικοπές θάπρεπε να ερμηνευτούν ως ο Θεός να περιγράφει τον εαυτό Του με τρόπο κατανοητό σε μας. Ο Θεός ξέρει τις πράξεις μας και τις αποφάσεις μας, αλλά «αλλάζει γνώμη» όσον αφορά τις πράξεις Του βασιζόμενος στις δικές μας πράξεις. Το ότι ο Θεός «εκπλήσσεται» και απογοητεύεται από την αδυναμία των ανθρώπων δεν σημαίνει ότι δεν ήταν ενήμερος ότι θα συνέβαινε.
Σε αντίθεση με τον Ανοιχτό Θεϊσμό ο Ψαλμός 139, εδάφια 4 και 16 δηλώνει, «Και πριν μια λέξη ακόμα έρθει στη γλώσσα μου, να κιόλας που εσύ, Κύριε, πολύ καλά την ξέρεις… και στο βιβλίο σου όλες ήταν γραμμένες οι μέρες που για μένα πρόβλεπες, ακόμα πριν καμιά απ` αυτές υπάρξει». Πώς μπορεί ο Θεός να προλέγει πολύπλοκες λεπτομέρειες στην Παλαιά Διαθήκη για τον Ιησού Χριστό αν δεν γνωρίζει το μέλλον; Πώς θα μπορούσε ο Θεός με οποιονδήποτε τρόπο να εγγυηθεί την αιώνια σωτηρία μας αν δεν γνώριζε τι μας επιφυλάσσει το μέλλον;
Τελικά, ο Ανοιχτός Θεϊσμός αποτυγχάνει στο ότι προσπαθεί να ερμηνεύσει το ανεξήγητο – τη σχέση ανάμεσα στην εκ των προτέρων γνώση του Θεού και την ελεύθερη βούληση του ανθρώπου. Ακριβώς όπως ακραίοι τύποι του Καλβινισμού αποτυγχάνουν στο ότι κάνουν τους ανθρώπους τίποτα παραπάνω από προγραμματισμένα ρομπότ, έτσι και ο Ανοιχτός Θεϊσμός αποτυγχάνει στο ότι απορρίπτει την παντογνωσία του Θεού. Ο Θεός μπορεί να κατανοηθεί δια της πίστεως, γιατί «χωρίς πίστη είναι αδύνατο να ευαρεστήσει κανείς το Θεό» (Εβραίους 11:6α). Γι αυτό, η έννοια του Ανοιχτού Θεϊσμού δεν είναι πνευματική. Είναι απλά άλλος ένας τρόπος του πεπερασμένου ανθρώπου να προσπαθεί να καταλάβει έναν Άπειρο Θεό με το πεπερασμένο του μυαλό, σαν να προσπαθεί να ξεράνει έναν ωκεανό πίνοντας το νερό του. Ο Ανοιχτός Θεϊσμός θάπρεπε να απορρίπτεται από τους ακόλουθους του Χριστού. Παρ` ότι ο Ανοιχτός Θεϊσμός είναι μια εξήγηση για τη σχέση ανάμεσα στην εκ των προτέρων γνώση του Θεού και την ανθρώπινη ελεύθερη βούληση – δεν είναι, όμως, η Βιβλική ερμηνεία.
English
Τι είναι ανοιχτός θεϊσμός;
