Ερώτηση
Γιατί ο Ιούδας πρόδωσε τον Ιησού;
Απάντηση
Ενώ δεν μπορούμε να είμαστε απόλυτα βέβαιοι γιατί ο Ιούδας πρόδωσε τον Ιησού, κάποια πράγματα είναι βέβαια. Πρώτον, αν και ο Ιούδας εκλέχτηκε να είναι ένας εκ των δώδεκα (Ιωάννης 6:64), η συνολική ευαγγελική μαρτυρία δείχνει προς το γεγονός ότι ποτέ δεν πίστεψε πως ο Ιησούς είναι Θεός. Ακόμη είναι ενδεχόμενο να μην πείστηκε πως ο Ιησούς είναι ο Μεσσίας (όπως ο Ιούδας αντιλαμβανόταν τον όρο). Σε αντίθεση με τους άλλους μαθητές που Τον αποκαλούσαν «Κύριο», ο Ιούδας δεν χρησιμοποίησε ποτέ αυτόν τον όρο για τον Ιησού και Τον αποκαλούσε «ραβί», που σημαίνει πως Τον αναγνώριζε ως δάσκαλο και τίποτα περισσότερο. Ενώ άλλοι μαθητές έκαναν κατά καιρούς σπουδαίες ομολογίες πίστης και αφοσίωσης (Ιωάννης 6:68, 11:16), ο Ιούδας ποτέ δεν έκανε κάτι τέτοιο και εμφανίζεται να μένει σιωπηλός. Αυτή η έλλειψη πίστης στον Ιησού αποτελεί το θεμέλιο όλων των υπολοίπων σκέψεων που ακολουθούν παρακάτω. Το ίδιο αληθεύει και για μας. Αν αποτυγχάνουμε ν' αναγνωρίσουμε τον Ιησού ως Θεό ενσαρκωμένο, και συνεπώς τον μοναδικό που μπορεί να χαρίσει άφεση αμαρτιών -και την αιώνια σωτηρία που την συνοδεύει- θα υποκείμεθα σε αρκετά άλλα προβλήματα που προέρχονται από εσφαλμένη αντίληψη του Θεού.
Δεύτερον, ο Ιούδας όχι μόνο δεν έδειχνε πίστη στον Χριστό αλλά και η σχέση του μαζί Του ήταν αδύναμη ή ανύπαρκτη. Όταν οι συνοπτικοί ευαγγελιστές καταγράφουν τους δώδεκα, η σειρά είναι πάντοτε η ίδια μ' ελαφρές παραλλαγές (Ματθαίος 10:2-4, Μάρκος 3:16-19, Λουκάς 6:14-16). Πιστεύεται πως η γενική σειρά δείχνει την εγγύτητα της προσωπικής σχέσης των με τον Ιησού. Παρά τις κάποιες παραλλαγές, ο Πέτρος και τα αδέλφια Ιάκωβος και Ιωάννης αναφέρονται πάντοτε πρώτοι, στοιχείο συνεπές με τη σχέση που είχαν με τον Χριστό. Ο Ιούδας πάντοτε αναφέρεται τελευταίος, που ενδέχεται να σημαίνει τη σχετική έλλειψη προσωπικής σχέσης με τον Χριστό. Επιπρόσθετα, ο μόνος καταγραμμένος διάλογος μεταξύ του Ιησού και του Ιούδα, δείχνει τον Ιησού να ελέγχει τον Ιούδα στην παρατήρηση που έκανε για τη Μαρία, ένεκα της φιλαργυρίας του (Ιωάννης 12:1-8). Στον Ματθαίο 26:25 ο Ιούδας αρνείται την προδοσία και στον Λουκά 22:48 έχουμε το γεγονός της προδοσίας.
Τρίτον, η απληστία κατέτρωγε τον Ιούδα σε τέτοιο βαθμό που όχι μόνο πρόδωσε τον Ιησού αλλά επίσης τους συμμαθητές του, όπως βλέπουμε στον Ιωάννη 12:5-6. Ο Ιούδας είναι πιθανό να είχε την επιθυμία ν' ακολουθήσει τον Ιησού απλώς διότι είδε πολύ κόσμο ν' ακολουθεί και πίστεψε πως μπορούσε να επωφεληθεί απ' ό,τι η ομάδα συγκέντρωνε. Το γεγονός ότι ο Ιούδας ήταν υπεύθυνος της θήκης προς φύλαξη των χρημάτων της ομάδας, δείχνει το ενδιαφέρον του για τα χρήματα (Ιωάννης 13:29).
Επιπρόσθετα, ο Ιούδας, όπως και οι περισσότεροι άνθρωποι εκείνου του καιρού, πίστευε πως ο Μεσσίας θα ανέτρεπε τη ρωμαϊκή κατοχή και θ' αναλάμβανε θέση εξουσίας στο έθνος του Ισραήλ. Ο Ιούδας μπορεί ν' ακολούθησε τον Ιησού ελπίζοντας να ωφεληθεί συνδεόμενος μαζί Του, ως η νέα κυβερνώσα πολιτική δύναμη. Χωρίς αμφιβολία προσδοκούσε να βρίσκεται μέσα στην ηγετική αφρόκρεμα μετά την επανάσταση. Ενώ πλησίαζε η ώρα της προδοσίας του Ιούδα, ο Ιησούς είχε κάνει σαφές ότι σχεδίαζε να πεθάνει κι όχι να ξεκινήσει μια επανάσταση εναντίον της Ρώμης. Έτσι ο Ιούδας θα μπορούσε να υποθέσει –όπως ακριβώς έκαναν οι Φαρισαίοι- πως από τη στιγμή που δεν ανατρέπει τους Ρωμαίους, δεν πρέπει να είναι αυτός ο Μεσσίας που προσδοκούσαν.
Υπάρχουν λίγα εδάφια στην Παλαιά Διαθήκη που δείχνουν την προδοσία, κάποια περισσότερο συγκεκριμένα από κάποια άλλα. Να δύο από αυτά:
«Κι αυτός ακόμα ο άνθρωπος, μαζί με τον οποίο ζούσα ειρηνικά, στον οποίο είχα ελπίσει, αυτός που έτρωγε το ψωμί μου, σήκωσε εναντίον μου τη φτέρνα.» (Ψαλμός 41:9, δες την εκπλήρωση στον Ματθαίο 26:14, 48-49). Επίσης, «Τους είπα: Αν σας φαίνεται καλό, δώστε μου τον μισθό μου· ειδάλλως, αρνηθείτε τον. Και έστησαν τον μισθό μου 30 αργύρια. Και ο Κύριος είπε σε μένα: Ρίξε τα στον κεραμέα, την πολύτιμη τιμή, με την οποία τιμήθηκα απ' αυτούς. Και πήρα τα 30 αργύρια και τα έριξα στον οίκο τού Κυρίου, στον κεραμέα.» (Ζαχαρίας 11:12-13, δες Ματθαίος 27:3-5 για την εκπλήρωση της προφητείας του Ζαχαρία). Οι προφητείες αυτές της Παλαιάς Διαθήκης δείχνουν πως η προδοσία του Ιούδα ήταν γνωστή στον Θεό και κυρίαρχα σχεδιασμένη εκ των προτέρων ως το μέσο εκτέλεσης του Ιησού.
Αλλά αν η προδοσία του Ιούδα ήταν γνωστή στον Θεό, είχε ο Ιούδας δυνατότητα επιλογής και είναι υπεύθυνος για το μέρος του στην προδοσία; Είναι δύσκολο για πολλούς να ταιριάξουν την έννοια της «ελεύθερης βούλησης» (όπως οι περισσότεροι άνθρωποι την αντιλαμβάνονται) με την πρόγνωση του Θεού μελλοντικών γεγονότων, κι αυτό συμβαίνει κυρίως με βάση την περιορισμένη εμπειρία μας στην πορεία μας μέσα στο χρόνο σε σειρά. Αν δούμε τον Θεό να υπάρχει εκτός χρόνου, καθώς Αυτός δημιούργησε τα πάντα πριν ο «χρόνος» υπάρξει, τότε μπορούμε να καταλάβουμε πως ο Θεός βλέπει την κάθε στιγμή στο χρόνο ως παρόν. Εμείς έχουμε ως εμπειρία τη γραμμική ροή του χρόνου – βλέπουμε τον χρόνο ως ευθεία γραμμή και μεταβαίνουμε από το ένα σημείο στο άλλο βαθμιαία, ενθυμούμενοι το παρελθόν που ήδη έχουμε διανύσει αλλά ανίκανοι να δούμε το μέλλον που πλησιάζουμε. Ο Θεός όμως που είναι ο αιώνιος Δημιουργός και του χρόνου, δεν βρίσκεται «εντός χρόνου» στη δική μας γραμμική ροή αλλά έξω απ' αυτήν. Ίσως μας βοηθούσε να σκεφτούμε τον χρόνο (σε σχέση με τον Θεό) σαν έναν κύκλο όπου ο Θεός βρίσκεται στο κέντρο και συνεπώς εξίσου κοντά σε όλα τα σημεία του.
Σε κάθε περίπτωση, ο Ιούδας είχε πλήρη τη δυνατότητα επιλογής –τουλάχιστον μέχρι το σημείο που «ο Σατανάς μπήκε μέσα του» (Ιωάννης 13:27)- και η πρόγνωση του Θεού (Ιωάννης 13:10, 18, 21) με κανένα τρόπο δεν αντικατέστησε την ικανότητα του Ιούδα να κάνει οποιαδήποτε επιλογή. Μάλλον, αυτό που τελικά θα επέλεγε ο Ιούδας, ο Θεός το είδε ως μια παρούσα παρατήρηση, και ο Ιησούς το έκανε σαφές πως ο Ιούδας ήταν υπεύθυνος για την επιλογή του και θα καθίστατο υπόλογος γι' αυτήν. «Σας διαβεβαιώνω ότι ένας από σας θα με παραδώσει, ένας που τρώει μαζί μου.» (Μάρκος 14:18) Σημείωσε πως ο Ιησούς χαρακτηρίζει τη συμμετοχή του Ιούδα ως προδοσία. Και αναφορικά με την ευθύνη αυτής της προδοσίας ο Ιησούς είπε, «αλίμονο, όμως, σ' εκείνον τον άνθρωπο, διαμέσου του οποίου ο Υιός τού ανθρώπου παραδίνεται· ήταν καλό σ' εκείνον τον άνθρωπο, αν δεν γεννιόταν.» (Μάρκος 14:21) Ο Σατανάς, επίσης, είχε μέρος σε όλο αυτό, καθώς βλέπουμε στον Ιωάννη 13:26-27, και είναι επίσης υπεύθυνος για τα έργα του. Ο Θεός μέσα στη σοφία Του ήταν δυνατός, όπως πάντοτε, να χειριστεί ακόμη και την ανταρσία του Σατανά προς όφελος του ανθρωπίνου γένους. Ο Σατανάς συνέδραμε στο να οδηγηθεί ο Ιησούς στο σταυρό όπου η αμαρτία και ο θάνατος νικήθηκαν και τώρα η παροχή της σωτηρίας του Θεού προσφέρεται δωρεάν σε όλους που δέχονται τον Ιησού Χριστό ως Σωτήρα.
English
Γιατί ο Ιούδας πρόδωσε τον Ιησού;
