Ερώτηση
Είναι φόνος η έκτρωση;
Απάντηση
Το ζήτημα τής έκτρωσης είναι ίσως ένα από τα πλέον ηλεκτρισμένα ζητήματα τού καιρού μας. Για εκείνους που έχουν πραγματοποιήσει εκτρώσεις ή εκείνες που την έχουν υποστεί, η εύρεση μιας ειλικρινούς απάντησης στο ερώτημα «είναι φόνος η έκτρωση;» απαιτεί θάρρος. Η Αγία Γραφή είναι σαφής αναφορικά με το γεγονός ότι ο φόνος είναι κάτι κακό (Εξοδος 20:13). Παρ’ όλα αυτά, η Γραφή δεν απαγορεύει τον φόνο σε κάποιες περιπτώσεις. Οι στρατιώτες που εκπροσωπούσαν την χώρα τους εντέλλονταν να φονεύσουν στρατιώτες τής αντίπαλης πλευράς (Ιησούς του Ναυή 11:20). Αυτό δεν λογίζεται φόνος. Φόνευαν τα ζώα για τροφή και για θυσία (Εξοδος 24:5, Γένεση 9:3-4). Ούτε αυτό λογίζεται ως φόνος.
Ο φόνος ορίζεται ως «η παράνομη, προμελετημένη αφαίρεση ζωής μιας ανθρώπινης ύπαρξης από κάποια άλλη». Ο φόνος είναι παράνομη αφαίρεση ζωής —που σημαίνει φόνος που γίνεται με την κρίση ενός ανθρώπου εναντίον ενός άλλου για προσωπικούς (και όχι εθνικούς) λόγους. Η Αγία Γραφή καταδικάζει επανειλημμένως τον φόνο ως χαρακτηριστικό μιας κακής κοινωνίας (Δευτερονόμιο 5:17, Ησαΐας 1:21, Ωσηέ 4:2, Ματθαίος 5:21). Είναι δύο οι θεωρήσεις που παίζουν ρόλο στον καθορισμό τού κατά πόσον η έκτρωση αποτελεί φόνο: πρώτον, το αν το έμβρυο στην μήτρα είναι πραγματικά μια ανθρώπινη ύπαρξη και δεύτερον, αν το έμβρυο είναι ένα παιδί, κατά πόσον η έκτρωση μπορεί ορθώς να χαρακτηριστεί ως φόνος από την στιγμή που είναι νόμιμη στις περισσότερες χώρες. Αν ο φόνος είναι η παράνομη αφαίρεση ζωής, συνεπάγεται πως μια νόμιμη αφαίρεση ζωής δεν συνιστά φόνο.
Ενας λόγος που ο φόνος θεωρείται παράνομος σε πολλά μέρη είναι διότι είναι ανήθικο ν’ αποφασίζει μονόπλευρα ένας άνθρωπος για την τύχη ενός άλλου. Υπό τον Νόμο της Παλαιάς Διαθήκης, ο φονιάς δεν καταδικαζόταν σε θάνατο αν δεν υπήρχαν αρκετοί μάρτυρες: «Όποιος φονεύσει κάποιον, ο φονιάς θα θανατωθεί με βάση την ομολογία μαρτύρων· όμως, ένας μόνον μάρτυρας δεν θα μαρτυρήσει εναντίον κάποιου, ώστε να θανατωθεί.» (Αριθμοί 35:30). Οι στρατιώτες στον πόλεμο δεν αποφασίζουν να σκοτώσουν για δικούς τους λόγους· σκοτώνουν για το εθνικό συμφέρον —αν μάχονται υπέρ ενός αξιοσέβαστου έθνους, το εθνικό συμφέρον θα είναι η προστασία αθώων πολιτών από κάποια απειλή. Η έκτρωση είναι διαφορετική περίπτωση. Η έκτρωση συνιστά φόνο που βασίζεται στην μονόπλευρη κρίση και επιλογή της μητέρας. Είναι ανήθικη μία τέτοια απρόκλητη αφαίρεση ζωής ενός ανυπεράσπιστου ανθρώπου και θα πρέπει να ορίζει την έκτρωση ως φόνο σε κάθε κοινωνία —εκτός εάν το έμβρυο δεν είναι άνθρωπος. Αν το έμβρυο αποτελεί μια μάζα απρόσωπου ιστού ή κάτι λιγότερο από άνθρωπο, ο τερματισμός τής ζωής του δεν αντιμετωπίζει την ίδια ηθική πρόκληση και δεν θα πρέπει να θεωρείται φόνος.
Ετσι, είναι το έμβρυο άνθρωπος ή κάτι άλλο; Από βιολογική άποψη, η ζωή αρχίζει με την σύλληψη. Όταν ενώνονται το ωάριο τής μητέρας με το σπερματοζωάριο τού πατέρα, συνδυάζονται και δημιουργούν μια νέα σειρά DNA που είναι προσωπική και τελείως μοναδική. Το DNA είναι κωδικοποιημένη πληροφορία, το σχέδιο τής αύξησης και ανάπτυξης τού νέου ανθρώπου. Δεν χρειάζεται να προστεθεί περισσότερο γενετικό υλικό· ο ζυγώτης στην μήτρα τής μητέρας είναι τόσο ανθρώπινος όσο και η μητέρα που τον φιλοξενεί. Η διαφορά μεταξύ του εμβρύου και οποιουδήποτε από μας είναι αυτή της ηλικίας, της θέσης και του επιπέδου εξάρτησης. Όταν η μητέρα διακόπτει την διαδικασία τής εμβρυικής ανάπτυξης, καταστρέφει μια μοναδική ζωή.
Η Αγία Γραφή δείχνει καθαρά πως με την σύλληψη αρχίζει η ανθρώπινη ζωή. Ο Σαμψών είπε, «εγώ είμαι Ναζηραίος στον Θεό από την κοιλιά τής μητέρας μου» (Κριτές 16:17). Αναφέρεται στην αγέννητη ύπαρξή του που θεωρούνταν πως ήταν ήδη αυτό που ο Θεός τον είχε προορίσει να είναι —ένας Ναζηραίος. Ο Δαβίδ λέει, «Εσύ μόρφωσες τα νεφρά μου· με περιτύλιξες μέσα στην κοιλιά τής μητέρας μου.» (Ψαλμός 139:13). Βλέπουμε πάλι τον Δαβίδ ν’ αναφέρεται στην ύπαρξή του μέσα στην μήτρα ως πρόσωπο. Και προσθέτει, «Το αδιαμόρφωτο τού σώματός μου είδαν τα μάτια σου· και μέσα στο βιβλίο σου όλα αυτά ήσαν γραμμένα, όπως και οι ημέρες κατά τις οποίες σχηματίζονταν, και ενώ τίποτε απ' αυτά δεν υπήρχε.» (Ψαλμός 139:16). Ο Δαβίδ λέει ότι ο Θεός είχε σχεδιάσει γι’ αυτόν όλες τις μέρες του ενώ ακόμη βρισκόταν στην μήτρα. Κι αυτή η μαρτυρία δείχνει πως η προσωπικότητα υπάρχει από την στιγμή τής σύλληψης και όχι αυτήν της γέννησης. Βλέπουμε πως ο Θεός είχε ένα παρόμοιο σχέδιο για την ζωή τού Ιερεμία από την μήτρα: «Πριν σε μορφώσω στην κοιλιά, σε γνώρισα, και πριν βγεις από τη μήτρα, σε αγίασα· σε κατέστησα προφήτη στα έθνη.» (Ιερεμίας 1:5).
Η Αγία Γραφή θεωρεί το έμβρυο ένα αγέννητο παιδί, μια προορισμένη ανθρώπινη ύπαρξη που ο Θεός την σχηματίζει από την στιγμή τής σύλληψης. Οντας αυτή η αλήθεια, δεν έχει πραγματικά σημασία το τι λέει η ανθρώπινη νομολογία ή το πόσο κοινωνικά ή πολιτικά αποδεκτή είναι η έκτρωση. Ο νόμος τού Θεού προηγείται. Η μητέρα που αποφασίζει ν’ αποβάλλει το παιδί της, αποφασίζει μονόπλευρα ν’ αφαιρέσει την ζωή ενός άλλου προσώπου —και ανέκαθεν αυτός ήταν ο ορισμός του φόνου.
English
Είναι φόνος η έκτρωση;
