Ερώτηση
Πρέπει οι χριστιανές γυναίκες να φορούν κάλυμμα στο κεφάλι τους;
Απάντηση
Η Α΄ Κορινθίους 11:3-16 καταπιάνεται με το ζήτημα των γυναικών και του καλύμματος του κεφαλιού. Το πλαίσιο του κειμένου αφορά την υποταγή στην αλυσιδωτή τάξη που έχει οριστεί από τον Θεό. Το «κάλυμμα» στο κεφάλι μιας γυναίκας χρησιμοποιείται ως απεικόνιση της τάξης, της κεφαλής ως εξουσίας και της εξουσίας του Θεού. Το εδάφιο-κλειδί αυτής της περικοπής είναι το Α΄ Κορινθίους 11:3, «Θέλω δε να ξέρετε ότι, η κεφαλή κάθε άνδρα είναι ο Χριστός· κεφαλή δε της γυναίκας, είναι ο άνδρας· κεφαλή δε του Χριστού, είναι ο Θεός.» Η υπόλοιπη περικοπή ασχολείται με τις συνέπειες αυτής της αλήθειας. Η σειρά της εξουσίας είναι ο Θεός-Πατέρας, ο Θεός-Υιός, ο άνδρας, και η γυναίκα ή σύζυγος. Το κάλυμμα στο κεφάλι μιας πιστής Κορίνθιας συζύγου έδειχνε πως τελούσε υπό την εξουσία του συζύγου της, και συνεπώς σε υποταγή στον Θεό.
Το εδάφιο 10 είναι ενδιαφέρον: «Γι’ αυτό, η γυναίκα έχει χρέος να έχει εξουσία επάνω στο κεφάλι της, εξαιτίας των αγγέλων». Γιατί είναι σημαντικό για τους αγγέλους το να φοράει μια γυναίκα κάλυμμα στο κεφάλι της; Γνωρίζουμε ότι η σχέση του Θεού με το ανθρώπινο γένος είναι κάτι που οι άγγελοι παρακολουθούν και διδάσκονται (Α΄ Πέτρου 1:12). Συνεπώς, η υποταγή της γυναίκας στην ορισθείσα εξουσία είναι παράδειγμα για τους αγγέλους. Οι άγιοι άγγελοι, που υποτάσσονται πλήρως στον Θεό, προσδοκούν πως κι εμείς, ως ακόλουθοι του Χριστού, θα κάνουμε το ίδιο.
Το κάλυμμα που αναφέρεται στο εδάφιο 13 μπορεί να είναι υφασμάτινο αλλά μπορεί και να είναι η μακριά γυναικεία κόμη, με βάση τα επόμενα δύο εδάφια: «Ή, ούτε η φύση δεν σας διδάσκει, ότι ο άνδρας μεν αν αφήνει μακριά μαλλιά είναι γι’ αυτόν ατιμία; Η γυναίκα, όμως, αν αφήνει μακριά μαλλιά, είναι γι’ αυτήν δόξα· επειδή, τα μακριά μαλλιά δόθηκαν σ’ αυτήν αντί για κάλυμμα.» (Α΄ Κορινθίους 11:14-15). Στο πλαίσιο αυτής της περικοπής, μια γυναίκα που έχει κόμη, διακρίνει τον εαυτό της ως γυναίκα και όχι ως άνδρας. Ο απόστολος Παύλος λέει πως, στην κορινθιακή κουλτούρα, όταν τα μαλλιά της γυναίκας είναι μακριά και του άντρα κοντά, η γυναίκα δείχνει σεβασμό στην κεφαλή της. Οι ρόλοι του άνδρα και της γυναίκας έχουν οριστεί από τον Θεό ν’ απεικονίζουν ένα ουσιαστικό πνευματικό μάθημα, αυτό της υποταγής στο θέλημα και στην τάξη του Θεού.
Αλλά γιατί αποτελούσε ζήτημα η κόμη στην Κόρινθο; Η απάντηση βρίσκεται στην κουλτούρα της εποχής. Η πόλη της Κορίνθου είχε έναν ναό αφιερωμένο στην Αφροδίτη, τη θεά του έρωτα, και ο τόπος ήταν περιβόητος για την πρακτική της τελετουργικής πορνείας. Οι γυναίκες που υπηρετούσαν στο ναό είχαν ξυρισμένα κεφάλια. Στην κορινθιακή κουλτούρα, μια γυναίκα με ξυρισμένο κεφάλι θεωρείτο ως πόρνη του ναού. Ο Παύλος λέει πως μια γυναίκα που είναι ξυρισμένη θα έπρεπε να καλύπτεται (Α΄ Κορινθίους 11:6), διότι μια γυναίκα με ξυρισμένο κεφάλι έχει χάσει τη «δόξα» της, και δεν τελεί υπό την προστασία ενός άνδρα. Ένα ξυρισμένο κεφάλι χωρίς κάλυμμα έστελνε ένα μήνυμα: «Αρνούμαι να υποταχθώ στην τάξη του Θεού». Συνεπώς, ο Παύλος διδάσκει τους Κορίνθιους ότι η κόμη της γυναίκας ή η ένδυση ενός «καλύμματος» αποτελούσε μια εξωτερική ένδειξη της υποταγής της στον Θεό και στην ορισθείσα από Αυτόν εξουσία. Αυτός ήταν ένας τρόπος που η εκκλησία της Κορίνθου καλείτο να ξεχωρίζει από τη διεφθαρμένη ειδωλολατρική κουλτούρα που την περιέβαλλε (Β΄ Κορινθίους 6:17).
Η περικοπή αυτή δεν διδάσκει πως η γυναίκα είναι κατώτερη από τον άνδρα ή πως πρέπει να υποτάσσεται σε κάθε άνδρα. Διδάσκει απλά την τάξη του Θεού κι ότι υπάρχει πνευματική κεφαλή στη γαμήλια σχέση. Στην κορινθιακή κουλτούρα, μια γυναίκα που κάλυπτε το κεφάλι της κατά τη λατρεία ή σε δημόσια εμφάνισή της, φανέρωνε την υποταγή της στην εξουσία.
Στη σημερινή κουλτούρα, δεν θεωρούμε πλέον το κάλυμμα του κεφαλιού της γυναίκας ως σημάδι υποταγής. Στις περισσότερες σύγχρονες κοινωνίες, φουλάρια και καπέλα αποτελούν αντικείμενα μόδας και τίποτα περισσότερο. Η γυναίκα σήμερα, εξακολουθεί να έχει την επιλογή να φορέσει κάλυμμα στο κεφάλι της αν το θεωρεί σημάδι υποταγής στην εξουσία του άνδρα της. Είναι, όμως, μια προσωπική επιλογή και όχι σημάδι πνευματικότητας. Το πραγματικό ζήτημα είναι η στάση της καρδιάς που υπακούει και υποτάσσεται στην εξουσία «ως εις τον Κύριο» (Εφεσίους 5:22). Ο Θεός ενδιαφέρεται πολύ περισσότερο για τη στάση της καρδιάς παρά για ένα κάλυμμα στο κεφάλι.
English
Πρέπει οι χριστιανές γυναίκες να φορούν κάλυμμα στο κεφάλι τους;