Ερώτηση
Ποια είναι η σημασία της επέκτασης;
Απάντηση
Η λέξη "επέκτασις" συναντάται σε εδάφια όπως το Φιλιππησίους 3:13, όπου μεταφράζεται ως "περαιτέρω έκταση προς". Ο όρος υποδηλώνει κάτι που γίνεται, που προσπαθεί ή που αναπτύσσεται. Έχει ερμηνευτεί εναλλακτικά ως "εξελίσσεται" ή "αναπτύσσεται". Σε ό,τι αφορά τη χριστιανική θεολογία, η επέκταση υπονοεί ότι η αληθινή χαρά στη χριστιανική ζωή βρίσκεται στη διαδικασία της ανάπτυξης και της εξέλιξης. Δηλαδή, η αλλαγή που βιώνουμε είναι αυτή που παράγει την αίσθηση της ευτυχίας και όχι η επίτευξη κάποιου συγκεκριμένου στόχου. Συγκεκριμένα, η επέκταση τονίζει την ανάγκη για "πνευματική μεταμόρφωση" και υποδηλώνει ότι αυτή η διαδικασία θα συνεχίζεται πάντοτε στην αιωνιότητα.
Αυτή η έννοια της επέκτασης εμφανίζεται έντονα στα γραπτά του Γρηγορίου Νύσσης. Το έργο του κλίνει προς μια ασκητική, μυστικιστική προσέγγιση της πίστης. Ο Γρηγόριος απέρριψε την πιο τυπική άποψη ότι η ευτυχία και η τελειότητα βρίσκονται στην επίτευξη ενός στόχου. Αντίθετα, πρότεινε, εφόσον η ανθρωπότητα είναι ανίκανη να φτάσει την πραγματική τελειότητα του Θεού, ο σκοπός και το νόημα βρίσκονται στην πρόοδο προς αυτό το πρότυπο. Η ιδέα του Γρηγορίου για την πνευματικότητα είχε αντίκτυπο στην Ανατολική Ορθόδοξη ερμηνεία της θέωσης.
Σε ό,τι αφορά τη χριστιανική πίστη, η πλέον αμφιλεγόμενη πτυχή της επέκτασης είναι αυτό που συνεπάγεται για την πνευματική κατάσταση του ανθρώπου στην αιωνιότητα. Το Α΄ Ιωάννου 3:2, για παράδειγμα, λέει πως όταν εμφανιστεί ο Χριστός, "θα γίνουμε όμοιοι με αυτόν". Η παραδοσιακή ερμηνεία διακηρύξεων όπως αυτή είναι ότι οι πιστοί θα αποκτήσουν αμέσως πνευματική τελειότητα - ή τουλάχιστον θα αποκτήσουν κάποιο σταθερό και μόνιμο επίπεδο αγιότητας.
Ορισμένες απόψεις για την επέκταση υποδηλώνουν το αντίθετο: ότι, ενώ θα αλλάξουμε αισθητά όταν συναντήσουμε τον Χριστό, θα περάσουμε όλη την αιωνιότητα "προοδεύοντας" για να γίνουμε όλο και περισσότερο σαν τον Θεό, χωρίς ποτέ να φτάσουμε σε αυτόν τον στόχο. Από μόνη της, αυτή η εκδοχή της επέκτασης δεν είναι απαραίτητα λανθασμένη. Υπάρχουν πολλά σχετικά με την αιωνιότητα και τον Ουρανό που ο Θεός δεν μας έχει ακόμη αποκαλύψει. Η συζήτηση για το αν θα είμαστε "αμετάβλητοι" ή "προοδεύοντες" στον Ουρανό είναι τελικά θέμα λεπτομερειών και ορισμών.
Αυτό που είναι πιο ανησυχητικό είναι το πώς η έννοια της επέκτασης μπορεί να εφαρμοστεί στη γήινη πνευματικότητα με λανθασμένους τρόπους. Αν και η επέκταση δεν είναι καθόλου το ίδιο πράγμα με τη διαδικαστική θεολογία, η αδέξια εφαρμογή μπορεί να προσκαλέσει τον σχετικισμό ή την ασυνεπή διδασκαλία. Είναι ένα πράγμα να προτείνουμε ότι θα περάσουμε την αιωνιότητα αυξανόμενοι όλο και πιο κοντά στον Θεό. Είναι άλλο να ισχυρίζεται κανείς ότι η ανθρωπότητα έχει εξελιχθεί ή προοδεύσει σε σημείο που οι "παλιές" απόψεις για την αμαρτία, τη σωτηρία, την ηθική και τη Βίβλο μπορούν να παραμεριστούν. Τέτοιου είδους "προοδευτικές" εφαρμογές της επέκτασης είναι λανθασμένες.
English
Ποια είναι η σημασία της επέκτασης;