Ερώτηση
Τι είναι η στοχαστική προσευχή;
Απάντηση
Πρώτα απ’ όλα είναι σημαντικό να ορίσουμε την έννοια «στοχαστική προσευχή» που δεν σημαίνει απλά «να στοχαζόμαστε ενόσω προσευχόμαστε». Η Βίβλος μας συμβουλεύει να προσευχόμαστε με το μυαλό μας (1 προς Κορινθίους 14:15) και έτσι γίνεται σαφές πως η προσευχή συμπεριλαμβάνει συλλογισμό. Αλλά αυτό που εννοείται με την φράση να προσευχόμαστε με το νου μας δεν έχει καμία σχέση με την «στοχαστική προσευχή». Η στοχαστική προσευχή έγινε δημοφιλής με την εξάπλωση του κινήματος της εμφανιζόμενης εκκλησίας στη βάση του οποίου στέκονται πολλές μη βιβλικές ιδέες και πρακτικές. Η στοχαστική προσευχή είναι μια από αυτές τις πρακτικές.
Η στοχαστική προσευχή είναι γνωστή και σαν «προσευχή – συγκέντρωση» και είναι πρακτική αυτοσυγκέντρωσης στην οποία κάποιος μπορεί να συγκεντρωθεί σε μια λέξη και να την επαναλαμβάνει συνέχεια καθ’ όλη την άσκηση. Αν και η στοχαστική προσευχή εξασκείται με διαφορετικούς τρόπους στις διάφορες ομάδες που την εφαρμόζουν έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά. Αυτού του είδους η προσευχή συμπεριλαμβάνει την επιλογή από τον πιστό μιας ιερής λέξης σαν σύμβολο της πρόθεσής του να συμφωνήσει με την Θεία παρουσία και δράση μέσα του. Η στοχαστική προσευχή συνήθως συμπεριλαμβάνει πράξεις όπως το να κάθεστε άνετα με κλειστά τα μάτια, να σταθείτε ήρεμα και σιωπηλά όσο εισάγετε την ιερή λέξη. Όταν κάποιος που προσεύχεται με στοχαστική προσευχή έχει άλλες σκέψεις πρέπει να τις διώξει και να επικεντρώνει την προσοχή του στην ιερή λέξη.
Αν και μπορεί να φαίνεται αθώα άσκηση αυτού του είδους η προσευχή δεν υποστηρίζεται με κανένα τρόπο από τις Γραφές. Ουσιαστικά πρόκειται ακριβώς για το αντίθετο του τρόπου με τον οποίο περιγράφεται η προσευχή στη Βίβλο. «Μηδεν μεριμνατε αλλ εν παντι τη προσευχη και τη δεησει μετα ευχαριστιας τα αιτηματα υμων γνωριζεσθω προς τον θεον» (προς Φιλιππησίους 4:6). «Και εν εκεινη τη ημερα εμε ουκ ερωτησετε ουδεν αμην αμην λεγω υμιν οτι οσα αν αιτησητε τον πατερα εν τω ονοματι μου δωσει υμιν εως αρτι ουκ ητησατε ουδεν εν τω ονοματι μου αιτειτε και ληψεσθε ινα η χαρα υμων η πεπληρωμενη» (κατά Ιωάννη 16:23-24). Στίχοι σαν αυτόν ξεκάθαρα αναπαριστούν την προσευχή σαν κατανοητή συζήτηση με το Θεό και όχι σαν εσωτεριστική, μυστικιστική αυτοσυγκέντρωση.
Στην βάση της η στοχαστική προσευχή επικεντρώνεται στο να έχουμε μυστικιστική εμπειρία με το Θεό. Ο μυστικισμός όμως είναι υποκειμενικός και δεν βασίζεται σε αλήθεια ή σε γεγονότα. Ενώ ο Θείος Λόγος μας έχει δοθεί με στόχο να βασίζουμε την πίστη μας και τη ζωή μας στην Αλήθεια (2 προς Τιμόθεο 3:16-17). Τα πράγματα που ξέρουμε για το Θεό βασίζονται σε γεγονότα. Η ιδέα να βασιζόμαστε στην πείρα από τα βιώματά μας περισσότερο απ’ ότι στα βιβλικά κείμενα μας βγάζει έξω από το πρότυπο που είναι η Βίβλος.
Η στοχαστική προσευχή δεν διαφοροποιείται από τις αυτοσυγκεντρωτικές ασκήσεις που χρησιμοποιούνται στις ανατολίτικες θρησκείες και στις λατρείες του New Age. Οι πιο πιστοί της οπαδοί αποδέχονται την ανοιχτή πνευματικότητα μεταξύ των οπαδών διάφορων θρησκειών επιβάλλοντας την ιδέα πως η σωτηρία μπορεί να επέλθει μέσω διαφόρων οδών αν και ο Χριστός μας λέει ξεκάθαρα πως η σωτηρία έρχεται μόνο διαμέσου Εκείνου (κατά Ιωάννη 14:6). Η στοχαστική προσευχή που εξασκείται στο σύγχρονο κίνημα για την προσευχή αντιπαρατίθεται στον βιβλικό χριστιανισμό και κατηγορηματικά πρέπει να αποφεύγεται.
English
Τι είναι η στοχαστική προσευχή;
