Ερώτηση
Στέκεται η καθαριότητα δίπλα στην ευσέβεια;
Απάντηση
Το ρητό "η καθαριότητα είναι το επόμενο της ευσέβειας" δεν εμφανίζεται στη Βίβλο. Η έκφραση είναι μια αρχαϊκή παροιμία που συναντάται σε θρησκευτικά κείμενα της Βαβυλωνίας και σε εβραϊκά θρησκευτικά φυλλάδια. Η πρώτη της εμφάνιση στην αγγλική γλώσσα, σε τροποποιημένη μορφή, βρίσκεται στα γραπτά του φιλοσόφου και επιστήμονα Sir Francis Bacon. Στο Advancement of Learning (1605) έγραψε: "Η καθαριότητα του σώματος θεωρήθηκε πάντα ότι προέρχεται από τον δέοντα σεβασμό προς τον Θεό". Σχεδόν διακόσια χρόνια αργότερα (1791), ο Ιωάννης Γουέσλεϋ έκανε αναφορά στην έκφραση σε ένα από τα κηρύγματά του με τη μορφή που τη χρησιμοποιούμε σήμερα. Ο Γουέσλεϋ: "Η βρωμιά δεν αποτελεί μέρος της θρησκείας. Η καθαριότητα στέκεται πράγματι δίπλα στη θεοσέβεια".
Είναι δύσκολο να πούμε από πού προήλθε η ιδέα της σύνδεσης μεταξύ καθαριότητας και ευσέβειας. Οι Ισραηλίτες ασχολήθηκαν σίγουρα με τις έννοιες "καθαρό" και "ακάθαρτο", επειδή ένα σημαντικό τμήμα του μωσαϊκού Νόμου περιγράφει τις αρχές του καθενός. Μεταξύ των ακάθαρτων πραγμάτων που έπρεπε να αποφεύγει ο λαός του Θεού είναι τα νεκρά σώματα και τα σφάγια, η κατανάλωση ορισμένων ζώων, η λέπρα και οι σωματικές εκκρίσεις. Προδιαγράφονταν περίπλοκες τελετουργίες πλύσης για να καταστεί ένα ακάθαρτο πρόσωπο και πάλι καθαρό, ώστε να μπορεί να επανέλθει στην κοινότητα και στο ιερό του Κυρίου (Αριθμοί 19). Για τον Ιουδαίο, η τήρηση των τελετουργικών νόμων και κανονισμών θεωρούνταν ο τρόπος προσέγγισης του Θεού. Ως εκ τούτου, δεν είναι περίεργο που η έκφραση έχει τις ρίζες της στην εβραϊκή λογοτεχνία.
Από βιβλική άποψη, ωστόσο, η εξωτερική καθαριότητα δεν έχει καμία σχέση με την ευσέβεια. Ο Ιησούς κατέστησε σαφές ότι οι άνθρωποι μολύνονται από ό,τι έχουν στην καρδιά τους και ότι η ευσέβεια δεν επιτυγχάνεται με το τι τρώμε ή δεν τρώμε ή με το πόσο συχνά πλένουμε τα χέρια μας (Ματθαίος 7:18-23). Οι Φαρισαίοι που αμφισβήτησαν τον Ιησού σχετικά με τις διδασκαλίες Του απέτυχαν να κατανοήσουν αυτήν την αλήθεια. Τηρούσαν τις απαιτήσεις και τις τελετές της Παλαιάς Διαθήκης καθώς περίμεναν τον Μεσσία τους. Αλλά όταν Εκείνος ήρθε και στάθηκε μπροστά τους, τυφλώθηκαν από τις δικές τους προσπάθειες να αποκτήσουν δικαιοσύνη μέσω του Νόμου και Τον αρνήθηκαν. Τους είπε: "Ερευνάτε τις γραφές, επειδή εσείς νομίζετε ότι μέσα σ' αυτές έχετε αιώνια ζωή· και εκείνες είναι που δίνουν μαρτυρία για μένα. Όμως, δεν θέλετε να έρθετε σε μένα, για να έχετε ζωή" (Ιωάννης 5:39-40). Παρ' όλη την προσοχή που έδιναν στις λεπτομέρειες του καθαρού και του ακάθαρτου, παρέμεναν μακριά από την ευσέβεια.
Η ελληνική λέξη "ευσέβεια" στην Καινή Διαθήκη σημαίνει "αγιότητα", χωρίς την οποία κανείς δεν θα δει τον Θεό (Εβραίους 12:14). Πρόκειται όμως για μια αγιότητα που δεν αποκτάται με την τήρηση του νόμου, η οποία είναι αδύνατη (Ρωμαίους 3:20, Γαλάτας 2:16), αλλά με τη μεταμόρφωση σε εντελώς νέα δημιουργήματα εν Χριστώ με τη δύναμη του Θεού (Β΄ Κορινθίους 5:17, Εφεσίους 4:24). Τη στιγμή της σωτηρίας, γινόμαστε εντελώς καθαροί και δίκαιοι ενώπιον του Θεού και μόνο τότε μπορούμε να συμμετέχουμε στην ευσέβειά Του.
English
Στέκεται η καθαριότητα δίπλα στην ευσέβεια;