Ερώτηση
Ποια ήταν η σημασία των πρεσβυτέρων στην Παλαιά Διαθήκη;
Απάντηση
Στις αρχαίες κοινωνίες, οι πρεσβύτεροι ήταν οι ενήλικοι άνδρες, συνήθως μεγαλύτεροι σε ηλικία, οι οποίοι ήταν υπεύθυνοι για τη λήψη αποφάσεων σε ένα τοπικό χωριό ή μια κοινότητα. Ενώ ο όρος πρεσβύτερος μπορούσε να αναφέρεται απλώς σε κάποιον μεγαλύτερο (όπως στο Γένεση 10:21), πιο συχνά, η αναφορά σε "πρεσβυτέρους" ήταν μια αναφορά στους άνδρες που ηγούνταν στη λήψη αποφάσεων σε τοπικό επίπεδο.
Βλέπουμε για πρώτη φορά ένα παράδειγμα πρεσβυτέρων ως ηγετών της κοινότητας στη Γένεση 50:7: "Και ο Ιωσήφ ανέβηκε για να θάψει τον πατέρα του. Κι ανέβηκαν μαζί του όλοι δούλοι του Φαραώ, οι πρεσβύτεροι του παλατιού του, και όλοι οι πρεσβύτεροι της γης της Αιγύπτου". Οι "πρεσβύτεροι" ήταν οι ηγέτες που εκπροσωπούσαν τις οικογένειες και την κοινότητα στην κηδεία του Ιακώβ.
Στην Έξοδο 3:16 ο Μωυσής έλαβε εντολή να πει πρώτα στους πρεσβυτέρους του Ισραήλ για την κλήση του Θεού να οδηγήσει τους Ισραηλίτες έξω από την Αίγυπτο: "Πήγαινε, και συγκέντρωσε τους πρεσβυτέρους του Ισραήλ και πες τους: Ο Κύριος, ο Θεός των πατέρων σας, ο Θεός του Αβραάμ, του Ισαάκ και του Ιακώβ, φάνηκε σε μένα..." Αργότερα, στην Έξοδο 12:21, ο Μωυσής συγκαλεί τους πρεσβύτερους για να τους ανακοινώσει τις εντολές που αφορούσαν το Πάσχα.
Μέχρι την Έξοδο 24, μια ομάδα 70 πρεσβυτέρων είχε επιλεγεί ως το διοικητικό όργανο του Ισραήλ υπό την ηγεσία του Μωυσή. Στους Αριθμούς 11 διαβάζουμε για τη συγκεκριμένη πρόσκληση του Θεού προς αυτό το σώμα ηγετών να υπηρετήσει μαζί με τον Μωυσή στην έρημο: "Συγκέντρωσέ μου 70 άνδρες από τους πρεσβυτέρους του Ισραήλ, που γνωρίζεις ότι είναι πρεσβύτεροι του λαού και άρχοντες τους, και να τους φέρεις στη σκηνή του μαρτυρίου, όπου θα σταθούν μαζί σου" (εδάφιο 16).
Είναι σαφές από αυτά και άλλα βιβλικά χωρία ότι οι πρεσβύτεροι κατείχαν θέση ηγεσίας από πολύ νωρίς. Με την πάροδο του χρόνου, η θέση του πρεσβυτέρου εξελίχθηκε από μια άτυπη θέση ηγεσίας σε μια συγκεκριμένη κλήση του Θεού. Οι πρεσβύτεροι συνέχισαν να υπηρετούν ως τοπικοί ηγέτες καθ' όλη την περίοδο της Παλαιάς Διαθήκης, μεταξύ άλλων και κατά την επιστροφή των Εβραίων στην Ιερουσαλήμ υπό τον Έσδρα και τον Νεεμία.
Οι Παροιμίες 31:23 υπογραμμίζουν τον σεβασμό που πρέπει να αποδίδεται σε έναν πρεσβύτερο: "Ο άνδρας της γνωρίζεται στις πύλες, όταν κάθεται ανάμεσα στους πρεσβυτέρους του τόπου". Αυτό το εδάφιο αποκαλύπτει επίσης ότι εκείνοι που αποκαλούνταν "πρεσβύτεροι" μπορεί να μην ήταν πάντοτε "ηλικιωμένοι", αλλά ήταν ώριμοι ενήλικοι άνδρες στην εβραϊκή κοινωνία. Σε αυτό το χωρίο, ο σύζυγος φαίνεται να είναι της ηλικίας στην οποία μια οικογένεια εξακολουθεί να αποκτά παιδιά.
Στην περίοδο της Καινής Διαθήκης, οι τοπικοί πρεσβύτεροι συνέχισαν να ηγούνται. Επιπλέον, το 70μελές ιουδαϊκό Σανχεντρίν συνέβαλε στην ηγεσία του θρησκευτικού σώματος του Ισραήλ. Στην πρώιμη εκκλησία, οι πρεσβύτεροι έγιναν σε πολλές περιπτώσεις συνώνυμοι με τους ποιμένες και χρησίμευαν ως ηγέτες της τοπικής εκκλησίας. Ο ρόλος των πρεσβυτέρων στη διδασκαλία και την καθοδήγηση τονίζεται στην Α΄ προς Τιμόθεον 3 και στην προς Τίτον 1.
English
Ποια ήταν η σημασία των πρεσβυτέρων στην Παλαιά Διαθήκη;
