Γιατί λέμε, "Ο Θεός να σε ευλογεί", όταν κάποιος φταρνίζεται;

Η φράση "Ο Θεός να σε ευλογεί" ως απάντηση σε ένα φτάρνισμα είναι αρχαίας προέλευσης και υπάρχουν διάφορες ιστορίες σχετικά με την αρχική της προέλευση. Η πρακτική του να λέμε "Ο Θεός να σε ευλογεί" όταν κάποιος φταρνίζεται δεν προέρχεται από τη Βίβλο, ούτε υπάρχει κάποια αναφορά της πρακτικής αυτής στη Βίβλο. Ωστόσο, η φράση "Ο Θεός να σε ευλογεί" χρησιμοποιούνταν τόσο από τους Εβραίους (Αριθμοί 6:24) όσο και από τους πρώτους χριστιανούς ως ευλογία.

Η πρακτική της ευλογίας κάποιου μετά από ένα φτάρνισμα είναι πιθανότατα τόσο παλιά όσο ο πρώτος αιώνας. Η προέλευση της πρακτικής αυτής είναι πιθανότατα ριζωμένη σε δεισιδαιμονίες: η πεποίθηση ότι το φτάρνισμα είναι η προσπάθεια του σώματος να απαλλαγεί από τα κακά πνεύματα, η σκέψη ότι η καρδιά σταματά να χτυπά όταν κάποιος φταρνίζεται ή ο φόβος ότι το φτάρνισμα ανοίγει κατά κάποιο τρόπο το σώμα στα κακά πνεύματα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η φράση "Ο Θεός να σε ευλογεί" ήταν ένα είδος προστασίας ή γούρι που προστάτευε τον άνθρωπο που φταρνιζόταν από το να εισβάλλουν πνεύματα ή να τον επηρεάσει το κακό. Άλλοι πολιτισμοί έχουν μια παρόμοια αντίδραση στο φτάρνισμα, πιστεύοντας ότι ένα φτάρνισμα μπορεί να σηματοδοτεί κακή υγεία: μπορεί να λένε, "Salud" (ισπανικά για την "υγεία") ή "Gesundheit" (γερμανικά για την "υγεία") ή "Sláinte" (ιρλανδικά γαελικά για την "καλή υγεία") ή "Jeebo" (μπενγκάλι για το "μείνε ζωντανός").

Κατά τη διάρκεια μιας πανούκλας που σημειώθηκε στην Ιταλία το 590 μ.Χ., το φτάρνισμα ήταν, ή θεωρήθηκε ότι ήταν, ένα σημάδι ότι κάποιος αρρώσταινε από την πανούκλα. Υπάρχει ένας θρύλος/παραδοχή ότι ο Πάπας Γρηγόριος Α' διέταξε ότι κάθε φορά που ακουγόταν φτάρνισμα, ο φταρνιζόμενος έπρεπε να ευλογείται με τα λόγια "Ο Θεός να σε ευλογεί" (και κάνοντας το σημείο του σταυρού πάνω από το στόμα του) ως προστασία από την πανούκλα. Και πάλι, δεν υπάρχει καμία βιβλική εγκυρότητα σε μια τέτοια δεισιδαιμονία. Ταυτόχρονα, δεν υπάρχει κανένας βιβλικός λόγος για να πιστεύουμε ότι είναι αμαρτία να ευλογήσουμε κάποιον μετά από ένα φτάρνισμα - στην πραγματικότητα, ίσως να είναι απλώς μια καλή στιγμή για να απευθύνουμε μια καλή κουβέντα και να πούμε "Ο Θεός να σε ευλογεί".

English

---

Επιστροφή στην Ελληνική αρχική σελίδα

Γιατί λέμε, "Ο Θεός να σε ευλογεί", όταν κάποιος φταρνίζεται;