Ερώτηση
Τι λέει η Αγία Γραφή για τους Χριστιανούς πατέρες;
Απάντηση
Η μεγαλύτερη εντολή στη Γραφή είναι η εξής: «Ν` αγαπάς, λοιπόν, τον Κύριο, το Θεό σου, μ` όλη την καρδιά σου, μ` όλη την ψυχή σου και μ` όλη τη δύναμή σου» (Δευτερονόμιο 6:5). Πηγαίνοντας πίσω στο εδάφιο 2 διαβάζουμε, «… για να φοβάσαι τον Κύριο το Θεό σου, ώστε να τηρείς όλα τα διατάγματά του, και τις εντολές του, που εγώ σε προστάζω, εσύ και ο γιος σου, και ο γιος του γιου σου, όλες τις ημέρες της ζωής σου, και για να μακροημερεύσεις». Τα επόμενα εδάφια δηλώνουν, «Να μείνουν στην καρδιά σου οι εντολές αυτές, που εγώ σήμερα σου δίνω. Να τις διδάσκεις στα παιδιά σου και να μιλάς γι αυτές όταν κάθεσαι στο σπίτι σου κι όταν βαδίζεις στο δρόμο, όταν ξαπλώνεις για ύπνο κι όταν σηκώνεσαι» (εδάφια 6-7).
Η Εβραϊκή ιστορία αποκαλύπτει ότι ο πατέρας έπρεπε να είναι επιμελής στο να καθοδηγεί τα παιδιά του στο λόγο του Θεού για τη δική τους πνευματική αύξηση και ευημερία. Ο πατέρας που ήταν υπάκουος στις εντολές των Γραφών αυτό έκανε. Το πιο σημαντικό σ` αυτή την περικοπή είναι ότι τα παιδιά έπρεπε να ανατρέφονται με «νουθεσία Κυρίου», η ευθύνη του πατέρα στο σπίτι. Αυτό μας φέρνει στις Παροιμίες, 22:6-11, αλλά πρωταρχικά στο εδάφιο 6 διαβάζουμε, «Δίδαξε το παιδί στην αρχή της ζωής του να `χει καλές συνήθειες, και δε θα ξεστρατίσει απ` αυτές ούτε όταν θα `ναι γέρος πια». Το να διδάξεις, δηλώνει την πρώτη διδασκαλία που ένας πατέρας και μια μητέρα δίνουν στο παιδί, την πρώτη του εκπαίδευση. Η εκπαίδευση έχει σχεδιαστεί να ανοίγει μπροστά στο παιδί τους τρόπους της ζωής για την οποία προορίζεται. Το να αρχίσεις την εκπαίδευση του παιδιού με αυτό τον τρόπο είναι πολύ σημαντικό, όπως ακριβώς ένα δέντρο ακολουθεί την κλίση των πρώτων χρόνων του.
Μια περικοπή της Καινής Διαθήκης μας δίνει μια καθαρή εικόνα για τις οδηγίες του Κυρίου στον πατέρα σε σχέση με την ανατροφή των παιδιών του. Εφεσίους 6:4 είναι ένας συνοπτικός λόγος οδηγιών προς τους γονείς, αντιπροσωπευόμενους εδώ από τον πατέρα, με αρνητικές και θετικές δηλώσεις. «Κι εσείς πατέρες, μη φέρνεστε στα παιδιά σας έτσι ώστε να εξοργίζονται, αλλά να τα ανατρέφετε δίνοντάς τους αγωγή και συμβουλές που εμπνέονται από την πίστη στον Κύριο». Εδώ, είναι αυτό που η Αγία Γραφή λέει στους πατέρες όσον αφορά την ανατροφή των παιδιών. Η αρνητική πλευρά αυτού του εδαφίου δείχνει ότι ένας πατέρας δεν πρέπει να ενθαρρύνει τα κακά πάθη των παιδιών του με αυστηρότητα, αδικία, μεροληψία, ή κατάχρηση εξουσίας. Κακή συμπεριφορά προς ένα παιδί θα εξυπηρετήσει μόνο την καλλιέργεια του κακού στην καρδιά. Η θετική πλευρά εκφράζεται προς πολλές κατευθύνσεις, όπως να τα μορφώνεις, να τα ανατρέφεις, να αναπτύξεις τη διαγωγή τους σε όλα τα θέματα της ζωής με την διδασκαλία και τη νουθεσία του Κυρίου. Αυτή είναι η εκπαίδευση (να είσαι ένας καθοριστικός παράγων πρότυπου πατέρα) ή η ανατροφή ενός παιδιού – η όλη διαδικασία της μόρφωσης και πειθαρχίας. Η λέξη «νουθεσία» περιέχει την ιδέα του «να βάλεις μυαλό στο παιδί», που είναι να θυμίζεις στο παιδί τα ελαττώματα (εποικοδομητικά) ή τα καθήκοντα (τις ευθύνες σύμφωνα με το επίπεδό της ηλικίας και της κατανόησής τους).
Τα παιδιά δεν πρέπει να επιτρέπεται να μεγαλώνουν χωρίς τη φροντίδα ή τον έλεγχο. Πρέπει να διδάσκονται, να πειθαρχούνται, και να νουθετούνται, έτσι ώστε να έρθουν στη γνώση, την εγκράτεια, και την υπακοή. Όλη αυτή η διαδικασία της μόρφωσης πρέπει να γίνεται σε πνευματικό επίπεδο και Χριστιανικό (με την αληθινή σημασία της λέξης). Η «διδασκαλία και νουθεσία Κυρίου» είναι καθοριστική και το μόνο αποτελεσματικό μέσο επίτευξης της μόρφωσης. Κάθε άλλο υποκατάστατο ή μέσο επιμόρφωσης μπορεί να καταλήξει σε ολέθρια αποτυχία. Τα ηθικά και πνευματικά στοιχεία της φύσης μας είναι τόσο ουσιώδη και παγκόσμια όσο και τα διανοητικά. Γι αυτό η πνευματική ανάπτυξη είναι τόσο απαραίτητη όσο και η γνώση. Οι Παροιμίες πάλι, μας λένε, «Ο φόβος του Κυρίου είναι η αρχή της σοφίας»
Ο Χριστιανός πατέρας είναι πραγματικά το όργανο στα χέρια του Θεού στο θέμα της πατρότητας. Καθώς ο Χριστιανισμός είναι η μόνη αληθινή θρησκεία, και ο Θεός εν Χριστώ ο μόνος αληθινός Θεός, το μόνο πιθανό μέσο ωφέλιμης μόρφωσης είναι η διδασκαλία και νουθεσία του Κυρίου. Η όλη διαδικασία της διδασκαλίας και πειθαρχίας πρέπει να είναι αυτή που Αυτός(ο Θεός) επιβάλει και χορηγεί, ώστε η εξουσία Του να έρχεται σε συνεχή και άμεση επαφή με το μυαλό, την καρδιά, και τη συνείδηση του παιδιού. Ο άνθρωπος – πατέρας δεν πρέπει ποτέ να παρουσιάζει τον εαυτό του σαν την τελική εξουσία που καθορίζει την αλήθεια και τα καθήκοντα. Αυτό αναπτύσσει την ανθρώπινη πλευρά του «εγώ». Μόνο κάνοντας τον Θεό, τον Θεό εν Χριστώ, δάσκαλο και οδηγό, στου οποίου την εξουσία πρέπει να πιστεύεται ότι είναι τα πάντα και στην υπακοή του οποίου πρέπει να γίνεται καθετί, τότε μπορεί να επιτευχθεί η ολοκλήρωση της μόρφωσης.
Οι οδηγίες της Γραφής για τους πατέρες είναι πάντα τα ιδεώδη του Θεού. Έχουμε την τάση μερικές φορές να φέρνουμε αυτά τα ιδεώδη στο ανθρώπινο επίπεδο. Η ερώτησή σας, ωστόσο, είναι τι λέει η Αγία Γραφή για τον πατέρα. Προσπάθησα να απαντήσω σύμφωνα μ` αυτό. Ανακάλυψα, από την εμπειρία του να είσαι πατέρας τριών γιών, πόσο απέτυχα στα Βιβλικά ιδεώδη. Αυτό όμως, δεν αποδεικνύει λάθος την Αγία Γραφή και την αλήθεια του Θεού και τη σοφία, ώστε να πούμε «η Γραφή δεν είναι εφαρμόσιμη».
Ας συγκεφαλαιώσουμε όσα ειπώθηκαν. Η λέξη «ερεθίζω» σημαίνει εκνευρίζω, εξοργίζω, υποκινώ, κλπ. Αυτό γίνεται από ένα λάθος πνεύμα και μια λάθος μέθοδο, όπως αυστηρότητα, παραλογισμός, απαιτητικότητα, σκληρότητα, άσπλαχνες απαιτήσεις, περιττούς περιορισμούς, και εγωιστική επίμονη άσκηση εξουσίας. Τέτοιες αφορμές θα φέρουν δυσμενείς αντιδράσεις, νεκρώνουν τη στοργή, σταματούν την επιθυμία για αγιότητα, και κάνουν το παιδί να αισθάνεται ότι είναι αδύνατο να ευχαριστήσει τον πατέρα του. (Ξέρω – τα έχω περάσει αυτά). Ένας σοφός πατέρας (εύχομαι να ήμουν πιο σοφός) προσπαθεί να κάνει την υπακοή επιθυμητή και την επιτυγχάνει με αγάπη και ευγένεια. Οι γονείς δεν πρέπει να είναι άθεοι τύραννοι.
Ο Μαρτίνος Λούθηρος είπε, «Φύλαξε ένα μήλο δίπλα στη βέργα να δώσεις στο παιδί όταν κάνει κάτι καλό». Η πειθαρχία στη γενική εκπαίδευση και κουλτούρα πρέπει να γίνεται με προσεκτική φροντίδα και συνεχή διδασκαλία και πολύ προσευχή. Η τιμωρία, η πειθαρχία, και η συμβουλή με το Λόγο του Θεού, δίνοντας και επίπληξη και ενθάρρυνση όποτε χρειάζεται, είναι ενδεικτικό της «νουθεσίας». Οι οδηγίες που έχουν δοθεί από τον Κύριο, μαθαίνονται στο σχολείο της Χριστιανικής εμπειρίας, και εφαρμόζονται από τους γονείς (τον πατέρα). Η Χριστιανική πειθαρχία χρειάζεται για να αποτρέψουν τα παιδιά από το να μεγαλώσουν χωρίς σεβασμό για το Θεό, σεβασμό για την γονική εξουσία, γνώση των Χριστιανικών αρχών, και συνήθειες εγκράτειας.
«Ό,τι βρίσκεται στη Γραφή είναι εμπνευσμένο από το Πνεύμα του Θεού κι είναι ωφέλιμο για τη διδασκαλία της αλήθειας, για τον έλεγχο της πλάνης, για τη διόρθωση των λαθών, για τη διαπαιδαγώγηση σε μια ζωή όπως τη θέλει ο Θεός. Έτσι ο άνθρωπος του Θεού θα είναι τέλειος και καταρτισμένος για κάθε καλό έργο» Β` Τιμόθεο 3:16,17). Αυτό λέει η Αγία Γραφή για το πώς να είσαι πατέρας. Τα μέσα και οι μέθοδοι που μπορούν να χρησιμοποιούν οι πατέρες για να διδάξουν την αλήθεια του Θεού ποικίλουν. Αλλά αυτές οι αλήθειες θα πρέπει να πάντα να εφαρμόζονται σε κάθε περίπτωση στη ζωή. Καθώς ο πατέρας είναι πιστός στο ρόλο του προτύπου, αυτό που μαθαίνει το παιδί για το Θεό θα το βοηθήσει να μείνει σταθερό στη θέση του ότι και να κάνει ή όπου και να πάει στη ζωή του. Θα μάθει να «αγαπάει τον Κύριο το Θεό του με όλη την καρδιά του, την ψυχή, και όλη τη δύναμή του» και θα επιθυμεί να υπηρετεί Αυτόν με ό,τι κάνει.
English
Τι λέει η Αγία Γραφή για τους Χριστιανούς πατέρες;
