Ερώτηση
Ποιος ήταν ο Αντίοχος ο Επιφανής;
Απάντηση
Ο Αντίοχος ο Επιφανής ήταν Έλληνας βασιλιάς της αυτοκρατορίας των Σελευκιδών που βασίλευσε στη Συρία από το 175 π.Χ. έως το 164 π.Χ. Είναι διάσημος για την παραλίγο κατάκτηση της Αιγύπτου και για τον βάναυσο διωγμό των Ιουδαίων, ο οποίος προκάλεσε την εξέγερση των Μακκαβαίων. Ο Αντίοχος ο Επιφανής ήταν ένας αδίστακτος και συχνά ιδιότροπος ηγεμόνας. Είναι κανονικά ο Αντίοχος Δ΄, αλλά πήρε πάνω του τον τίτλο "Επιφανής", που σημαίνει "ο ερχόμενος στο φως". Ωστόσο, η παράξενη και βλάσφημη συμπεριφορά του του χάρισε ένα άλλο παρατσούκλι μεταξύ των Ιουδαίων: "Επιμανής", που σημαίνει "παράφρων".
Από μια διαμάχη μεταξύ του Αντιόχου του Επιφανή και ενός Ρωμαίου πρεσβευτή με το όνομα Γάιος Πόπλιος Λαΐνας προέρχεται η ρήση "τραβάω μια γραμμή στην άμμο". Όταν ο Αντίοχος έφερε τον στρατό του εναντίον της Αιγύπτου το 168 π.Χ., ο Πόπλιος στάθηκε εμπόδιο στο δρόμο του και του έδωσε ένα μήνυμα από τη ρωμαϊκή σύγκλητο που τον διέταζε να σταματήσει την επίθεση. Ο Αντίοχος απάντησε ότι θα το σκεφτόταν και θα το συζητούσε με το συμβούλιό του, οπότε ο Πόπλιος σχεδίασε έναν κύκλο στην άμμο γύρω από τον Αντίοχο και του είπε ότι, αν δεν έδινε απάντηση στη ρωμαϊκή σύγκλητο πριν περάσει τη γραμμή στην άμμο, η Ρώμη θα του κήρυττε πόλεμο. Ο Αντίοχος αποφάσισε να αποσυρθεί όπως του είχε ζητήσει η Ρώμη.
Αλλά η πιο διάσημη σύγκρουση που συνδέεται με τον Αντίοχο τον Επιφανή είναι η εξέγερση των Μακκαβαίων. Κατά τη διάρκεια εκείνης της ιστορικής περιόδου, υπήρχαν δύο παρατάξεις εντός του ιουδαϊσμού: οι ελληνιστές, οι οποίοι είχαν αποδεχτεί τις παγανιστικές πρακτικές και τον ελληνικό πολιτισμό, και οι παραδοσιακοί, οι οποίοι ήταν πιστοί στον μωσαϊκό Νόμο και στους παλιούς τρόπους. Υποτίθεται ότι για να αποφύγει έναν εμφύλιο πόλεμο μεταξύ αυτών των δύο παρατάξεων, ο Αντίοχος εξέδωσε διάταγμα που απαγόρευε τις ιουδαϊκές τελετές και τη λατρεία, διατάσσοντας τους Ιουδαίους να λατρεύουν τον Δία και όχι τον Γιαχβέ. Δεν προσπαθούσε απλώς να εξελληνίσει τους Ιουδαίους, αλλά να εξαλείψει εντελώς όλα τα ίχνη του ιουδαϊκού πολιτισμού. Φυσικά, οι Ιουδαίοι επαναστάτησαν ενάντια στα διατάγματά του.
Σε μια πράξη θρασύτατης ασέβειας, ο Αντίοχος έκανε επιδρομή στο Ναό της Ιερουσαλήμ, έκλεψε τους θησαυρούς του, έστησε βωμό στο Δία και θυσίασε χοίρους στο θυσιαστήριο. Όταν οι Ιουδαίοι εξέφρασαν την οργή τους για τη βεβήλωση του Ναού, ο Αντίοχος απάντησε με τη σφαγή μεγάλου αριθμού Ιουδαίων και την πώληση άλλων στη σκλαβιά. Εξέδωσε ακόμη πιο δρακόντεια διατάγματα: η τέλεση της τελετής της περιτομής τιμωρούνταν με θάνατο και οι Ιουδαίοι παντού διατάχθηκαν να θυσιάζουν στους ειδωλολατρικούς θεούς και να τρώνε σάρκα χοίρου.
Η απάντηση των Ιουδαίων ήταν να πάρουν τα όπλα και να πολεμήσουν. Το 167-166 π.Χ., ο Ιούδας ο Μακκαβαίος οδήγησε τους Ιουδαίους σε μια σειρά από νίκες επί των στρατιωτικών δυνάμεων των Ελληνο-Συρίων. Αφού νίκησαν τον Αντίοχο και τους Σελευκίδες, οι Ιουδαίοι καθάρισαν και αποκατέστησαν τον Ναό γύρω στο 165.
Ο Αντίοχος ο Επιφανής είναι μια τυραννική φιγούρα της ιουδαϊκής ιστορίας και αποτελεί επίσης μια προεικόνιση του επερχόμενου Αντιχρίστου. Ο προφήτης Δανιήλ προβλέπει μια θηριωδία στον Ναό κατά τους έσχατους καιρούς (Δανιήλ 9:27, 11:31, 12:11). Η προφητεία του Δανιήλ αφορά έναν επερχόμενο ηγεμόνα, ο οποίος θα προκαλέσει την παύση των προσφορών στο Ναό και θα στήσει "ένα βδέλυγμα που προκαλεί ερήμωση". Ενώ αυτό που έκανε ο Αντίοχος σίγουρα χαρακτηρίζεται ως βδέλυγμα, ο Ιησούς μιλάει για την προφητεία του Δανιήλ ως μια μελλοντική εκπλήρωση (Ματθαίος 24:15-16, Μάρκος 13:14, Λουκάς 21:20-21). Ο Αντίχριστος θα αποτελέσει το πρότυπο του Αντίοχου του Επιφανή στη μεγάλη υπερηφάνεια, τις βλάσφημες πράξεις και το μίσος του για τους Ιουδαίους.
English
Ποιος ήταν ο Αντίοχος ο Επιφανής;
