انجیل لوقا
نویسنده: انجیل لوقا نامی از نویسنده‌اش نمی‌برد. از لوقا فصل 1 آیه های ۱-۴ و اعمال رسولان فصل 1 آیه های ۱-۳ واضح است که نویسندۀ لوقا و اعمال رسولان یکی بوده و مخاطب هر دو «عالیجناب تئوفیلوس» بوده که احتمالاً یک عالی مقام رومی بوده است. بر اساس روایت برگرفته از روزهای نخست پایه‌گذاری کلیسا، لوقا پزشک و دوست نزدیک پولس رسول بوده که انجیل لوقا و اعمال رسولان را به رشتۀ تحریر درآورده است (کولسیان فصل 4 آیه 14؛ دوم تیموتائوس فصل 4 آیه 11). بدین شکل، لوقا تنها غیریهودی ای می‌باشد که دست به نگارش کتابی از کتاب مقدس زده است.تاریخ نگارش: انجیل لوقا احتمالاٌ بین 58 و 65 م. نوشته شد.
هدف نگارش: هدف این کتاب مانند دو انجیل هم‌نظر دیگر— متی و مرقس— رونمایی از خداوند عیسی مسیح و «شرح كامل زندگی و تعاليم عيسی پرداختم و نوشتم كه او چگونه، پس از آنكه احكام خود را توسط روح‌القدس به رسولان برگزيدهٔ خود داد، به آسمان بالا رفت» بوده است (اعمال رسولان فصل 1 آیه های ۱-۲). انجیل لوقا از این نظر منحصربه‌فرد است که تاریخچه‌ای دقیق است— «گزارشی منظم» (لوقا فصل 1 آیه 3) که با ذهن پزشکی او نیز همخوانی دارد— و اغلب جزئیاتی را که انجیل های دیگر حذف نموده‌اند ارائه می‌کند. تاریخچۀ زندگی طبیب اعظم که به دست لوقا نوشته شد به خدمت عیسی— و دلسوزی و شفقت وی— نسبت به غیریهودیان، سامریها، کودکان، خراجگیران، گناهکاران و سایر کسانی که در اسرائیل مطرود بودند تاکید می‌کند.
آیه های کلیدی:
لوقا فصل 2 آیه های ۴-۷، «از این رو، يوسف نيز از شهر ناصره در استان جليل، به زادگاه داوود پادشاه يعنی بيت‌لحم در استان يهوديه رفت زيرا او از نسل داوود پادشاه بود. مريم نيز كه در عقد يوسف بود و آخرين روزهای بارداری خود را می‌گذراند، همراه او رفت تا ثبت نام كند. هنگامی كه در بيت‌لحم بودند، وقت وضع حمل مريم فرا رسيد، و نخستين فرزند خود را كه پسر بود، به دنیا آورد و او را در قنداقی پيچيد و در آخوری خوابانيد، زيرا در مسافرخانهٔ آنجا برای ايشان جا نبود».
لوقا فصل 3 آیه 16، «يحيی در اين باره به مردم گفت: من شما را با آب تعميد می‌دهم. اما بزودی شخصی خواهد آمد كه شما را با روح‌القدس و آتش تعميد خواهد داد. مقام او بالاتر از من است و من حتی لايق نيستم كه بند كفشهايش را بگشايم».
لوقا فصل 4 آیه های 18-21، «روح خداوند بر من است! خداوند مرا برگزيده تا مژدهٔ رحمت او را به بينوايان برسانم. او مرا فرستاده است تا رنجديدگان را تسلی بخشم و رهايی را به اسيران و بينايی را به نابينايان اعلام نمايم و مظلومان را آزاد سازم؛ و بشارت دهم كه زمان آن فرا رسيده كه خداوند انسان را مورد لطف خود قرار دهد. سپس طومار را پيچيد و به خادم عبادتگاه سپرد و رو به جمعيت نشست. در حالی که همه حضار در عبادتگاه، به او چشم دوخته بودند، به ايشان فرمود: امروز، اين نوشته به انجام رسيد!».
لوقا فصل 18 آیه های ۳۱-۳۲، «سپس آن دوازده شاگرد را نزد خود گرد آورد و به ايشان فرمود: «چنانكه می‌دانيد، ما به سوی اورشليم می‌رويم. وقتی به آنجا برسيم، تمام آنچه كه انبيای پيشين درباره من پيشگويی كرده‌اند، عملی خواهد شد. در آنجا مرا به دست غيريهوديان خواهند سپرد تا مرا مورد استهزا قرار داده، بی‌احترامی كنند؛ به صورتم آب دهان بيندازند».
لوقا فصل 23 آیه های 33-34، «نام محل اعدام، «كاسهٔ سر» بود. در آنجا هر سه را به صليب ميخكوب كردند، عيسی در وسط و آن دو جنايتكار در دو طرف او. در چنين حالی، عيسی فرمود: ای پدر، اين مردم را ببخش، زيرا كه نمی‌دانند چه می‌كنند».
لوقا فصل 24 آیه های ۱-۳، «روز يكشنبه، صبح خيلی زود، زنها دارو و عطرياتی را كه تهيه كرده بودند، با خود برداشته، به سر قبر رفتند. وقتی به آنجا رسيدند، ديدند سنگ بزرگی كه جلو دهانهٔ قبر بود، به كناری غلطانيده شده است. پس وارد قبر شدند. اما جسد عيسای خداوند آنجا نبود!».
خلاصه: انجیل لوقا که لقب زیباترین کتابی که تا کنون نوشته شده است را دارا می‌باشد، با دادن اطلاعاتی دربارۀ والدین؛ تولد خویشاوند عیسی، یعنی یحیی؛ سفر مریم و یوسف به بیت‌لحم، جایی که عیسی در آنجا و در آخوری به دنیا آمد؛ و نسب نامۀ مسیح از مریم آغاز می شود. خدمت عمومی و علنی عیسی، شفقت و بخشش کامل او را از طریق داستانهای پسر گمشده، مرد ثروتمند و ایلعازر و سامری نیکو آشکار می‌کند. در حالی که بسیاری به این محبت منصف و بی‌تعصب باور دارند که از تمام محدودیتهای بشری فراتر است، بسیاری دیگر— به خصوص رهبران مذهبی— با ادعاهای عیسی مخالفت می‌کنند و آنها را به چالش می‌کشانند. پیروان عیسی تشویق می‌شوند که بهای شاگردی را در نظر بگیرند، در حالی که دشمنانش خواهان مرگ او بر روی صلیب هستند. در نهایت، به عیسی خیانت می‌شود و محاکمه شده و او را مصلوب می‌کنند. اما قبر نمی تواند او را در خود نگاه دارد! رستاخیز عیسی پیوستگی و تداوم خدمتش مبنی بر جستن و نجات دادن گمشدگان را تضمین می‌کند.
پیوندها: اشاره هایی که لوقا به‌عنوان یک غیر یهودی به عهدقدیم می‌کند، در مقایسه با انجیل متی نسبتاً اندک است و اکثر اشاراتی که به عهدقدیم شده از کلام خود عیسی بیان شده تا آنکه روایت لوقا باشد. عیسی از عهدقدیم استفاده کرد تا دربرابر حمله های شیطان بایستد و با عبارت «نوشته شده است» به او پاسخ داد (لوقا فصل 4 آیه های 1-13)؛ تا خود را مسیح موعود معرفی کند (لوقا فصل 4 آیه های ۱۷-۲۱)؛ تا به فریسیان یادآوری کند که ایشان قادر به نگاه داشتن شریعت نیستند و نیاز به یک نجات دهنده دارند (لوقا فصل 10 آیه های ۲۵-۲۸؛ فصل 18 آیه های ۱۸-۲۷)؛ و تا ایشان را در دانش خویش گیج و سرگردان کند، هنگامی که سعی داشتند او را به دام اندازند و به او حقه زنند (لوقا فصل ۲۰).
کاربرد عملی: لوقا تصویری زیبا از نجات‌دهندۀ دلسوزمان ارائه می‌دهد. عیسی رغبت خویش را به‌خاطر فقیران و نیازمندان از دست نداد؛ در واقع، آنها تمرکز اصلی خدمت او بودند. اسرائیل در زمان عیسی داراى حساسيت و تعصب نسبت به طبقه اجتماعى خود بود. افراد ضعیف و ستمدیده در بهبود وضع زندگی‌شان کاملاً ناتوان بودند و به طور خاص نسبت به پیغام «پادشاهی خدا به شما نزدیک شده است» پذیرا بودند (لوقا فصل 10 آیه 9). این همان پیغامی است که باید به اطرافیان خود بدهیم، کسانی که بشدت نیاز به شنیدن آن دارند. نیاز روحانی حتی در کشورهای به نسبت ثروتمند نیز بسیار حس می‌شود. مسیحیان باید الگوی عیسی را ادامه دهند و خبر خوش نجات را به آنانی که به لحاظ روحانی فقیر و نیازمند هستند، بدهند. پادشاهی خدا نزدیک است و فرصت هر روز کمتر و کمتر می‌شود.
English
بررسی کتاب مقدس
بررسی عهدجدید
انجیل لوقا
