settings icon
share icon
Finaisen

Kao magåhet si Yu’os? Kao guaha ebidensia na umeksisiste gui’?

Ineppe


I ineksisten Yu’os uno na mås impottånte na finaisen ni’ siña u konsidera i taotao maseha håyi gui’. Bula hinasso pot si Yu’os, lao anggen ta oppe este na finaisen, Kao magåhet si Yu’os? ta nisisita sufisiente na tiempo yan inatitu para i binilan ideha yan ebidensia siha. Uttemamente, i eksperensian manaotao, akademiha, tiningo’ pot naturåt, tinemtom, yan historia chumalålani hit para uno ha’ na ineppe: Hunggan, magåhet yan umeksisiste si Yu’os.

Sesso mafafaisen este: “Kao siña un prueba na magåhet si Yu’os?” Este i problema: i minagåhet ha’ apsolutu. Lao gi todu otro na guinaha yan ideha, tåya’ apsolutun prinueba apattáo yan kuentas. Pot este ha’ na rason, i manhustisia ti mandimamanda apsolutun prinueba para detetminasión; enlugåt ma konsidedera i risonåpble na dinida ya håfa mas guse'ña.

Ti risonåpble anggen madimanda “prinueba” pot si Yu’os ya ti siña ma diroga. Ti ma chocho’gue este ni’ ebidensia gi todu i tano’ pat manaotao. Ti parehu i fakto ni’ un sodda’ yan fakto ni’ un aksepta ha’. Guaha manaotao, anggen ti manmalago’ ha’ manmanhongge fakto-mu, maseha håfa un sångan pat un na’li’e’. Buente guaha otro manmanhongge, lao ti prinueba para este na taotao. I idehå-na i taotao siña umafekta i hinengge-na maseha håfa ma li’e’.

Pot este na råson, guaha “hinengge” ma nisisita - ya ti pot i minagåhet si Yu’os ha’. Tåya’ perfekto na’ tiningo’ pat tinemtom. Sina i pethudika umafekta i hinasso-ta. Fi’u guaha distånsia gi entalo’ i tiningo’ yan hinengge. Magåhet este para i gaihengge yan taihengge. Ti siña hit manungo’ pot todu guaha annai manmatåchong hit gi siya, kumånno’ hit nengkanno’, pat manhotde hit gua’ot. Gi todu este na chine’gue guaha hinengge. Ti manungo’ hit todudu pot i siya, nengkanno’, pat gua’ot, lao ta chocho’gue ha’ pot todu esta in tingo’. Estague’ i hinenggen Bipblia, yan hinengge gi i minagåhet Yu’os lokkue’. In angokko todu ni’ esta matungo’ ya siña hit kumalamten, lao ti apsolutu i tiningo’-ta.

Maseha håfa un hongge, anggen humongge hao gi as Yu’os pat åhe’, guaha hinengge gi i disisión-mu. Ti båchet i hinenggen Yu’os (San Juån 20:29), lao ti siña lokkue’ humulat ni’ ayu i åguaguat (San Juån 5:39-40). Muna’dångkolo na hinengge i eksperensian manaotao, tinemtom, yan ebidensia, ya todu umayuyuda hit ginai’eppe pot i finaisen Kao magåhet si Yu’os?

Kao Magåhet si Yu’os? — Eksperensian Manaotao

Deskusión pot i minagåhet Yu’os sesso guaha atgumenton hinasso siha. Kalan dinanche este lao ti regulatmente este para i manaotao. Todu i manaotao esta manguaguaha ideha. Ma u’usa i tiningo’-niha pot i tano’ yan uriyan-niha gi hinasson-niha pot lina’la’. Sina ta usa eksperensia para ta li’e’ i minagåhet Yu’os, pues siña ta usa lokkue’ hinasso yan tinemtom.

Guaha ebidensia para si Yu’os gi i eksperensian taotao kada diha (Romans 1:19-20; Satmo 19:1; Ecclesiastes 3:11). Sina lokkue’ ta sodda’ idehan konsensia. Ma aplika este para i fina’tinas i tano’ yan i langet gi uriyå-ta. Lina’la’ mottát nina’hongge hit na minagåhet, tinailayi, guinaiya, chinatli’e, minaolek, binåba, etc., man riát yan guaha puntun-niha. Bula manaotao gi historia manmanhongge na guaha mås ki ayu ni’ siña ta li’e’.

Maseha håfa iyo-ta eksperensia, ti ebidensia este. Lao si Yu’os ha u’usa rebelasion para u kombida hit (Rebelasion 3:20). I eksperensia para nina’aligao hit pot mås (San Mateo 7:7-8). Ayu i manaotao ni’ maniknora pat mandisatende i kombidan Yu’os, tåya’ eskusa para i iknorånsian-niha (Romans 1:18; Satmo 14:1).

Kao Magåhet si Yu’os? — Tinemtom Taotao

Guaha tres na dångkolo yan tomtom na hinasso yan åtgumento pot i minagåhet si Yu’os.

I mina’ uno na åtgumento ma konsidedera i prinsipåt rason yan resutta. Kada resutta guaha rason, ya kada rason i resuttan otro rason. Kalan kadenan rason lao ti siña kumonsigi para i antes na tiempo para taihinekkok sa’ siempre taitinituhon i kadena. I tinemtom dumimanda na guaha otro esta gaige gi taihinekkok ya ti resutta gui’ ya tairason. Klåru na ti gaige gi etetno yan taitiempo i uriyå-ta pat tairason. I tinemtom ha’ tumancho’ para si Yu’os: taifa’tinas, etetno na areklo pot todu i guinaha, i Fine’nana na Rason pot i diberås-ta.

I mina’ dos na åtgumento uma’atan i fondasión yan hinatsa i uriyå-ta. I mås dångkolo na hinatsa, todu ta lili’e’ gi i langet, iyo-ta DNA, i mås dikike' na fina’tinas yan ginaige–todu este nina'tungo'ñaihon na guaha umarekla. Gof metgot este na hinasso ya ayu lokkue’ i mantaihinengge ti siña ma esplikåyi este.

Tåya’ pot i mås dikiki na fina’tinas yan ginaige manisisita na ma arekla taiguihi. Lao, anggen ti ma arekla todu este taiguihi, imposipble todu i lina’la’. Bula guinaha gi uriyå-ta guaha inarekla nina’posipble yan fåkto i lina’la. Tåya siña umesplika pat umopsetba i lina’la’ ginen tailina’la, lao siña lokkue’ ta opsetba na desdek i lina’la’ gi i tano’. Anggen guaha manaotao ma li’e’ palabras gi i ligan liyang ni’ matuge’ “Gaige yu’ guini”, siempre manmanhasso na guaha umarekla i uriyå-ta. Entretånto, i mås dikike' na fina’tinas pat ginaige gof mappot yan komplikao para i mås manemtom yan manungo’ na taotao gi tano’. I minakkat i ebidensia, gi tinemtom yan hinasso, fumabót un Tomtom na Fafa’tinas–Yu’os.

I atgumento kumonsidedera i ideha siha kalan minaolek yan tinailayi, konsensia, yan otro. Sina madeskuti “hafa debi di guinaha” ya ti “håfa guinaha” ha’. Anggen tåya’ umarekla i uriyå-ta yan i taotao tano’, ya pumaya’ya’ ha’ hit, ti siña guaha konsensia i manaotao. Esta gof dångkolo i ideha na gaihinasso i manaotao pot ayu ti siña mali’e’ pat konsensia. Mås ki ayu, i konsensian i manaotao, mamparehu gi historia entre todu i lugåt yan kottura.

Alegu, deskuti pot idehan konsensia sesso måtto para dinga’ chålan. Maseha idehan konsensia uno pat uno, ya plasu, pat manisisita uno ha’ na areklamento ni’ táikinalamten. Tai sinapotte gi eksperensian manaotao na ti impottånte konsensia. Este i mås risonåpble na esplika pot i konsensian taotao ya pot håfa na mamparehu i idehan-niha entre todu i lugåt–sa’ guaha un areklamento, i lai Yu’os, nina’en i Mås Takhilo’ na Hustisia–si Yu’os.

Kao Magåhet si Yu’os? — Tiningo’ Pot Naturåt

I atgumento guini ginen opsetban taotao. Ideha siha (Big Bang Theory) nina’li’e’, sikera, i minagåhet gi naturåt pot i tai’etetno yan i fina’tinåsen i tano’, parehu ha’ yan DNA. Guaha ebidensia ni’ tumåncho’ para uno ha’ na Fafa’tinas kalan gi Bipblia ya kumontradisi i otro na eksplikasión, kalan etetnon uriya pat abiogenesis.

Guaha ebidensia lokkue’ gi tiningo’ historia para i Bipblia. Guaha konfitmasión pot i taotao, bida, yan lugåt siha ni’ mangaige gi i tinige’ i Bipblia. Bula masodda’ annai guaha mantaihinengge sumångan na ti magåhet i tinige’ i Bipblia.

Guaha ebidensia lokkue’ gi historia yan tinige’ pot i minagåhet Yu’os. Un ehemplo gaige gi i prinitehen i Bipblia: i abilidå-ta para siña in rastreha i estorian i Bipblia para i gefhihot na tiempo sumupopotte i minagåhet i Bipblia. Judiho-Kristiånu inafekta gi kottura, idehan konsensia, metin manaotao, yan i fina’ñå’guen i mudetnu na tiningo’ lokkue’ sumupopotte i minagåhet.

Kao Magåhet si Yu’os? — Si Yu’os Giya Hita

Kada uno na atgumento guini guaha ma estudiåyi ya meggai tinige’ pot este siha. Lao i mås tåddong na ebidensia pot i minagåhet Yu’os gaige gi eksperensian manaotao. Kalan imposipble i pruebå-ta para otro na taotao siha pot i minagof-mu, lao ti matulaika i fakto na magof hao. Ti siña ta sångan na mås impottånte i siniente ki nu i minagåhet, lao pot komplikao na minagåhet, sesso na metgot i sinapotten eksperensian un taotao. I tinilaikan i lina’lå’-mu yan bidåda-mu, yan ineppen Yu’os para i tinayuyot-mu, todu inapatten i eksperensia-ta na magåhet si Yu’os.

Iyo-mu mismo na minagåhet gof tåddong yan metgot anggen para un tungo’ na magåhet si Yu’os, ya malago’ si Yu’os para todu i manaotao u ma eksperensia este na tiningo’ lokkue’. Måtto si Yu’os mismo para i tano’, ya ha na’mottát gui’ (2 Corinthians 4:6), para siña ta mamparentes hit yan guiya (San Juån 14:6). Håyi ha’ umaliligao si Yu’os gi minagåhet, siempre insedda’ (San Mateo 7:7-8), ya i resutta ayu i Konsoladát i Espiritu Sånto (San Juån 14:26-27).

I finaisen Kao magåhet si Yu’os? ti siña ta disidi gi apsolutu lao siña ta tåncho’ para i ebidensia yan nina'tungo'ñaihon na umeksisiste gui’. I inakseptan i eksisten Yu’os ti båchet este na hinengge kalan gumomoppe hit gi hinemhom. Inangokko este ya fanhuyongan ginen i hemhom para i kandet ya bula guinaha ni’ esta mana’klåru.

English



Tåtte para i fine’nana na påhina CHamoru

Kao magåhet si Yu’os? Kao guaha ebidensia na umeksisiste gui’?
© Copyright Got Questions Ministries