Câu hỏi
“Giảng giải kinh là gì?”
Trả lời
Giảng giải kinh theo cách hiểu đơn giản nhất chính là giảng luận tập chú vào việc giải thích ý nghĩa của Kinh Thánh trong bối cảnh lịch sử và ngữ pháp của Lời Chúa. Giảng giải kinh bao gồm giải thích những gì Kinh Thánh nói cho những thính giả đương đại vốn không quen thuộc với bối cảnh lịch sử và văn hóa của phân đoạn đã được viết ra trong thời điểm đó.
Từ ngữ giải kinh ở đây đơn giản nghĩa là “trình bày hoặc giải thích.” Vậy nên giảng giải kinh là sự giải thích của Kinh Thánh dựa trên việc chăm chỉ nghiên cứu và cẩn thận diễn giải một phân đoạn. Đó là sự kêu gọi chính yếu cho một mục sư hay nhà truyền đạo như chúng ta thấy trong II Ti-mô-thê 4:2: “Hãy truyền giảng lời Chúa, hãy kiên trì dù trong thuận cảnh hay nghịch cảnh, hãy thuyết phục, khiển trách, khích lệ với tất cả lòng nhẫn nhục và tinh thần dạy dỗ.”
Giảng giải kinh là điều quan trọng đối với những ai tin vào sự thần cảm trọn vẹn từng lời từng chữ của Kinh Thánh, có nghĩa là trọn vẹn Kinh Thánh chính là Lời của Đức Chúa Trời. Với tư cách là Lời được thần cảm bởi Đức Chúa Trời, Kinh Thánh cần được công bố và giải nghĩa trong bối cảnh mà sách đã được viết ra.
Chỉ với việc đọc Thi Thiên 119 và hiểu rằng Kinh Thánh được Đức Chúa Trời “hà hơi vào” (II Ti-mô-thê 3:16) cũng là đủ cho mỗi chúng ta hiểu được tầm quan trọng và giá trị của giảng giải kinh. Trong Thi Thiên 119 chúng ta thấy nhiều tính chất của Lời Chúa, nhưng trên hết, phân đoạn này có thể giúp chúng ta hiểu được tầm quan trọng của việc biết Kinh Thánh nói gì và Kinh Thánh có ý gì, vốn là mục đích của giảng giải kinh. Nếu chúng ta không hiểu Kinh Thánh, chúng ta không thể làm theo, và Lời Chúa cũng không thể là “ngọn đèn cho chân tôi, ánh sáng cho đường lối tôi” (Thi Thiên 119:105).
Mục đích của giảng giải kinh là công bố chính xác một phân đoạn Kinh Thánh nói gì. Vậy nên dàn ý của một bài chia sẻ giải kinh sẽ lấy những ý chính và ý phụ trực tiếp từ bản văn Kinh Thánh mà người giảng luận đang cắt nghĩa hay giải thích.
Giảng giải kinh thường có hai mục tiêu chính. Trước hết là mục tiêu khám phá và giải thích ý nghĩa gốc, ý nghĩa lịch sử hay nghĩa ngữ pháp của phân đoạn, hay nói một cách khác, “ý nghĩa mà Đức Chúa Trời muốn bày tỏ”. Đây chính là thông điệp được thần cảm mà Đức Chúa Trời đã dành cho thành phần thính giả ban đầu. Mục tiêu thứ hai cũng liên quan mật thiết – đó là giúp chúng ta áp dụng những lẽ thật đã được bày tỏ trong phân đoạn vào chính cuộc đời mình. Một số người bỏ qua khả năng đáp ứng nhu cầu của người đến thờ phượng Chúa ngày nay của phương pháp giảng giải kinh, nhưng đó là chúng ta đang xem nhẹ sự thật rằng “Lời của Đức Chúa Trời là lời sống động và linh nghiệm, sắc hơn gươm hai lưỡi, xuyên thấu đến nỗi phân chia hồn với linh, khớp với tủy, phán đoán các tư tưởng và ý định trong lòng” (Hê-bơ-rơ 4:12). Quyền năng để biến đổi cuộc đời con người chỉ có thể được tìm thấy trong Lời của Chúa được áp dụng bởi Đức Thánh Linh vào trong tấm lòng của những người nam, người nữ. Bài thuyết trình hay thì tốt, nhưng nó lại không có tác động làm biến đổi cuộc đời. Mặc dù giảng luận theo chủ đề vẫn có vai trò nhất định, nhưng đây phải được xem là bổ sung cho giảng giải kinh, chứ không phải thay thế nó.
Giảng giải kinh là quan trọng bởi vì, khi được thực hành cách trung tín, nó sẽ khiến sự hướng dẫn trọn vẹn của Đức Chúa Trời được rao giảng. Những chủ đề khó hoặc gây tranh cãi sẽ không thể nào bị bỏ qua hoặc xem nhẹ như chúng thường bị trong phương pháp giảng luận theo chủ đề. Người giảng giải kinh sẽ đối diện với những gì văn bản nói, từng câu một, từng đoạn một, từng sách một. Điều này giúp tránh khỏi việc tách các câu ra khỏi bối cảnh và buộc các mục sư phải tiến hành thẩm định cẩn thận các vấn đề và chủ đề khó hoặc gây tranh cãi.
Một số người muốn giảm nhẹ tầm quan trọng của giảng giải kinh nói rằng nó giới hạn người giảng luận trong khả năng trình bày những chủ đề có liên quan mà họ tin rằng hội chúng cần được nghe. Những nhà phê bình này thất bại trong việc nhận ra quyền năng hữu hiệu của Lời Đức Chúa Trời, vốn khi được trình bày một cách trọn vẹn trong lẽ thật, sẽ không trở về luống công (Ê-sai 55:11). English
“Giảng giải kinh là gì?”