Pytanie
Stare przymierze a nowe przymierze - jakie są różnice?
Odpowiedź
Słowo testament to inne słowo oznaczające przymierze, więc w pewnym sensie pytanie może brzmieć: "Jaka jest różnica między Starym Testamentem a Nowym Testamentem?". Terminy Stary Testament i Nowy Testament są często używane jako tytuły dwóch części Biblii. Jednak terminy "księgi Starego Testamentu" i "księgi Nowego Testamentu" przybliżają nas do ich znaczenia. Gdybyśmy powiedzieli "księgi Starego Przymierza" i "księgi Nowego Przymierza", bylibyśmy jeszcze bliżej. Dzieło literackie znane jako Stary Testament składa się w rzeczywistości z 39 pojedynczych dokumentów, które przedstawiają nam szczegóły Starego Przymierza. Dzieło literackie znane jako Nowy Testament składa się w rzeczywistości z 27 pojedynczych dokumentów, które przedstawiają nam szczegóły Nowego Przymierza.
Stare Przymierze to "umowa robocza", jaką Bóg zawarł z Izraelem. Wybrał ich do specjalnej relacji, której nie miał z żadną inną grupą ludzi na ziemi. Wziął tylko kilku patriarchów (Abrahama, Izaaka, Jakuba) i wyprowadził z ich potomków wielki naród oraz dał im ziemię (Kanaan) i swoje prawo, według którego mieli żyć (zob. Wj 20 i następne). Izraelici mieli pozostać lojalni wobec Boga, być Mu posłuszni i czcić tylko Jego. Jeśli to zrobią, Bóg obiecał im błogosławić, a jeśli nie, obiecał, że zostaną skarceni (zob. Pwt 27-28). Bóg ustanowił system ofiarniczy, który pozwolił im (tymczasowo) oczyścić się z grzechów, ale ofiary te musiały być ciągle powtarzane. Wyświęcił kapłanów, aby reprezentowali lud przed Nim, ponieważ ludzie nigdy nie mogli bezpośrednio stanąć przed obliczem Boga. Nawet pomimo tych wszystkich udogodnień, naród jako całość był niewierny i ostatecznie został poddany sądowi Bożemu.
Jeremiasz prorokował, że sąd nadchodzi na naród izraelski, ale powiedział mu również, że nadchodzi coś lepszego:
"'Nadchodzą dni', oświadcza Pan,
kiedy zawrę nowe przymierze
z narodem izraelskim
i z ludem Judy.
Nie będzie ono podobne do przymierza
które zawarłem z ich przodkami
kiedy wziąłem ich za rękę
by wyprowadzić ich z Egiptu,
ponieważ złamali moje przymierze,
chociaż byłem dla nich mężem
oświadcza Pan.
"To jest przymierze, które zawrę z ludem Izraela
po tym czasie - oświadcza Pan.
"Umieszczę moje prawo w ich umysłach
i wypiszę je na ich sercach.
Będę ich Bogiem,
a oni będą moim ludem.
Nie będą już nauczać bliźniego swego,
ani nie będą mówić jeden do drugiego: "Poznajcie Pana".
ponieważ wszyscy mnie poznają,
od najmniejszego z nich aż do największego
oświadcza Pan.
Bo przebaczę ich niegodziwość
i nie będę więcej pamiętał ich grzechów"".
(Jeremiasza 31:31-34).
W tym nowym przymierzu, jak powiedział Bóg, Izrael zostanie odnowiony, grzechy zostaną ostatecznie przebaczone, ludzie poznają Boga bezpośrednio i będą mieli Jego prawo wypisane na swoich sercach, aby chcieli być Mu posłuszni.
Prawo pod Starym Przymierzem nigdy nie było środkiem do zbawienia; raczej prowadziło do potępienia, ponieważ ludzie wielokrotnie łamali prawo i naruszali przymierze.
Paweł, cytując wiele fragmentów z ksiąg Starego Przymierza, wyjaśnia:
"Jak napisano:
'Nie ma sprawiedliwego ani jednego;
nie ma nikogo, kto by rozumiał;
nie ma nikogo, kto by szukał Boga.
Wszyscy się odwrócili,
razem stali się bezwartościowi;
nie ma nikogo, kto czyniłby dobro,
ani jednego.
Ich gardła są otwartymi grobami;
ich języki praktykują oszustwo.
Trucizna żmij jest na ich wargach.
Ich usta są pełne przekleństw i goryczy.
Ich stopy są szybkie, by przelewać krew;
ruina i nieszczęście naznaczają ich drogi,
a drogi pokoju nie znają.
Nie ma bojaźni Bożej przed ich oczyma.
Teraz wiemy, że cokolwiek mówi prawo, mówi do tych, którzy są pod prawem, aby wszystkie usta zostały uciszone, a cały świat pociągnięty do odpowiedzialności przed Bogiem. Dlatego nikt nie będzie uznany za sprawiedliwego w oczach Bożych na podstawie uczynków zakonu; raczej przez zakon stajemy się świadomi naszego grzechu" (Rz 3:10-20).
Księga Hebrajczyków jest obszernym wykładem na temat różnic między Starym i Nowym Przymierzem. Oto jeden z fragmentów poruszających ten temat:
"Prawo jest tylko cieniem przyszłych dobrych rzeczy, a nie rzeczywistością. Z tego powodu nigdy nie może, przez te same ofiary powtarzane w nieskończoność rok po roku, uczynić doskonałymi tych, którzy zbliżają się, by oddawać Mu cześć. Czy w przeciwnym razie nie przestałyby być składane? Czciciele zostaliby oczyszczeni raz na zawsze i nie czuliby się już winni za swoje grzechy.
Ale te ofiary są corocznym przypomnieniem grzechów. Niemożliwe jest, aby krew cielców i kozłów gładziła grzechy... . . . Dzień po dniu każdy kapłan stoi i wykonuje swoje religijne obowiązki; raz po raz składa te same ofiary, które nigdy nie mogą zgładzić grzechów. Lecz gdy ten kapłan złożył na wieki jedną ofiarę za grzechy, zasiadł po prawicy Boga i odtąd czeka, aż nieprzyjaciele Jego staną się podnóżkiem nóg Jego. Albowiem przez jedną ofiarę udoskonalił na wieki tych, którzy są uświęceni.
Świadczy nam o tym również Duch Święty. Najpierw mówi: "To jest przymierze, które zawrę z nimi po tym czasie, mówi Pan. Włożę moje prawa w ich serca i wypiszę je na ich umysłach". Następnie dodaje: "Ich grzechów i bezprawia nie będę więcej pamiętał". A tam, gdzie zostały one przebaczone, ofiara za grzech nie jest już potrzebna" (Hebrajczyków 10:1-4, 11-18).
Ofiara Jezusa w imieniu Jego ludu w ramach Nowego Przymierza oznacza, że grzechy mogą zostać odpuszczone raz na zawsze.
Pod Starym Przymierzem tylko kapłani mogli wchodzić do Miejsca Najświętszego a właściwie tylko najwyższy kapłan mógł wchodzić do Miejsca Najświętszego raz w roku.
Autor Listu do Hebrajczyków wyjaśnia: "Lecz gdy Chrystus przyszedł jako arcykapłan dobrych rzeczy, które teraz już są, a przeszedł przez większy i doskonalszy przybytek, który nie jest uczyniony rękami ludzkimi, to znaczy nie jest częścią tego stworzenia. Nie wszedł przez krew kozłów i cielców, ale wszedł do Miejsca Najświętszego raz na zawsze przez swoją własną krew, uzyskując w ten sposób wieczne odkupienie. Krew kozłów i cielców oraz popiół jałowicy posypane na tych, którzy są ceremonialnie nieczyści, uświęcają ich tak, że stają się zewnętrznie czyści. O ileż bardziej krew Chrystusa, który przez Ducha wiecznego ofiarował samego siebie nieskalanym Bogu, oczyści nasze sumienia z uczynków prowadzących do śmierci, abyśmy mogli służyć żywemu Bogu!
"Dlatego Chrystus jest pośrednikiem nowego przymierza, aby ci, którzy są powołani, mogli otrzymać obiecane wieczne dziedzictwo - teraz, gdy umarł jako okup, aby uwolnić ich od grzechów popełnionych pod pierwszym przymierzem" (Hebrajczyków 9:11-15).
Dzięki Chrystusowi, najwyższemu kapłanowi Nowego Przymierza, możemy wejść w Bożą obecność: "Przystąpmy tedy z ufnością do tronu łaski Bożej, abyśmy dostąpili miłosierdzia i znaleźli łaskę ku pomocy w stosownej porze" (List do Hebrajczyków 4:16).
Innym aspektem Nowego Przymierza jest to, że poganie mogą zostać "wszczepieni w drzewo Izraela" przez wiarę w Jezusa, Króla i Mesjasza Izraela (zob. Rz 11:11-24). Jak wyjaśnił Jakub na Soborze Jerozolimskim, "Szymon opisał nam, jak Bóg po raz pierwszy interweniował, aby wybrać lud dla swego imienia spośród pogan. Słowa proroków zgadzają się z tym, jak jest napisane:
"'Potem powrócę i odbuduję upadły namiot Dawida. Jego ruiny odbuduję i przywrócę go, aby reszta ludzi szukała Pana, nawet wszyscy poganie, którzy noszą moje imię, mówi Pan, który czyni te rzeczy" (Dzieje 15:14-18).
Podsumowując, Stare Przymierze rządziło się prawem, które nakazywało właściwe zachowanie, a które ludzie nieustannie łamali. Zawierało ono system ofiarniczy, który tylko tymczasowo usuwał grzechy. Ofiary były składane przez kapłanów, którzy reprezentowali lud Izraela przed Bogiem, ale sami ludzie nie mogli wejść w Bożą obecność.
Nowe Przymierze rządzi się prawem, które jest zakorzenione w ludzie Bożym i zasilane przez Jego Ducha. Grzechy ludu zostały przebaczone i usunięte raz na zawsze przez ofiarę Jezusa Chrystusa, a lud Boży ma bezpośredni, intymny dostęp do Niego. Wreszcie, poganie, którzy wierzą, są włączeni do Nowego Przymierza.
English
Stare przymierze a nowe przymierze - jakie są różnice?
