Pytanie
Jaka jest różnica pomiędzy prawem ceremonialnym, prawem moralnym a prawem sądowym w Starym Testamencie?
Odpowiedź
Prawo Boże dane Mojżeszowi jest obszernym zestawem wskazówek, aby zapewnić, że zachowanie Izraelitów odzwierciedlało ich status jako wybranego ludu Bożego. Obejmuje zachowanie moralne, ich pozycję jako przykład bogobojnego życia dla innych narodów oraz systemową procedurę uznawania Bożej świętości i ludzkiej grzeszności. W próbie lepszego zrozumienia celu tych praw Żydzi i chrześcijanie je porządkują. To doprowadziło do rozróżnienia pomiędzy prawem moralnym, prawem ceremonialnym i prawem sądowym.
Prawo moralne
Prawa moralne czy miszpatim, odnoszą się do sprawiedliwości i osądu, i często tłumaczy się je jako "rozporządzenia." Mówi się, że miszpatim opiera się na świętej naturze Boga. W tym sensie, rozporządzenia są święte, sprawiedliwe i niezmienne. Ich celem jest wspieranie dobra tych, którzy są im posłuszni. Wartość tych praw uznawana jest za kwestię oczywistą w świetle rozumu i zdrowego rozsądku. Prawo moralne obejmuje przepisy dotyczące wymiaru sprawiedliwości, szacunku oraz zachowania seksualnego i zawiera Dziesięć Przykazań. To również dotyczy kar za nieprzestrzeganie rozporządzeń. Prawo moralne nie kieruje ludzi do Chrystusa; jedynie odkrywa upadły stan całej ludzkości.
Współcześni protestanci są podzieleni co do zastosowania miszpatim w erze kościoła. Niektórzy wierzą, że twierdzenie Jezusa, że prawo będzie obowiązywać do czasu, gdy ziemia przeminie (Ew. Mateusza 5.18), oznacza, że wierzący nadal są nim związani. Inni jednak rozumieją, że Jezus spełnił ten wymóg (Ew. Mateusza 5.17) i że zamiast tego podlegamy prawu Chrystusa (Galacjan 6.2), które mówi „kochaj Boga i miłuj innych” (Ew. Mateusza 22: 36-40). I chociaż wiele praw moralnych Starego Testamentu podaje doskonałe przykłady jak kochać Boga i innych, a wolność od prawa nie oznacza przyzwolenia do popełniania grzechu (Rzymian 6.15), nie jesteśmy szczególnie związani miszpatim.
Prawo ceremonialne
Prawa ceremonialne nazywane są po hebrajsku hukkim lub chuqqah, co dosłownie oznacza „zwyczaj narodu”; słowa te są często tłumaczone jako „statuty.” Prawa te wydają się skupiać uwagę wyznawcy na Bogu. Obejmują instrukcje ponownego osiągnięcia właściwej relacji z Bogiem (np. poprzez składanie ofiar czy innych ceremoniałów dotyczących "nieczystości"), wspominanie Bożego dzieła w Izraelu (np. święta i obchody uroczystości), szczególne zalecenia, których celem było rozróżnienie Izraelitów od innych, pogańskich sąsiadów (np. zalecenia dietetyczne i wymogi dotyczące ubioru), oraz znaki wskazujące na nadejście Mesjasza (np. sabat, obrzezanie, Pascha oraz odkupienie pierworodnych). Niektórzy Żydzi wierzą, że prawo ceremonialne nie jest ustalone. Utrzymują, że tak jak społeczeństwa się rozwijają, tak też Boże oczekiwania dotyczące tego, jak jego naśladowcy powinni się do Niego odnosić. Pogląd ten nie ma potwierdzenia w Biblii.
Chrześcijanie nie są związani prawem ceremonialnym. Skoro kościół nie jest narodem Izraela, święta upamiętniające jakieś wydarzenia, takie jak Święto Tygodni czy Pascha, nie mają zastosowania. Galacjan 3.23-25 wyjaśnia, że skoro Jezus przyszedł, od chrześcijan nie oczekuje się składania ofiar ani obrzezania. Wciąż toczy się dyskusja w kościołach protestanckich odnośnie zastosowania szabatu. Niektórzy mówią, że ich obecność w Dziesięciu Przykazaniach nadaje mu wagę prawa moralnego. Inni cytują Kolosan 2.16-17 oraz Rzymian 14.5, aby wyjaśnić że Jezus wypełnił sabat i stał się naszym sabatowym odpocznieniem. Jak mówi fragment z Rzymian 14.5, "Jeden robi różnicę między dniem a dniem, drugi zaś każdy dzień ocenia jednakowo; niechaj każdy pozostanie przy swoim zdaniu." Zastosowanie prawa Starego Testamentu w życiu chrześcijanina ma zawsze odniesienia do ich użyteczności w kochaniu Boga i innych. Jeśli ktoś czuje, że ich przestrzeganie pomaga mu w tym zadaniu, jest wolny do ich obchodzenia.
Prawo sądowe / cywilne
Wyznanie Westminsterskie dodaje kategorię prawa sądowego lub cywilnego. Prawa te zostały określone specjalnie dla kultury i miejsca Izraelitów i obejmują całe prawo moralne z wyjątkiem Dziesięciu Przykazań. To dotyczy wszystkiego, od morderstwa po zadośćuczynienie za człowieka zranionego przez woła poprzez odpowiedzialność człowieka, który wykopał dół, aby uratować uwięzionego osła sąsiada (2 Ks. Mojżeszowa 21.12-36). Ponieważ Żydzi nie widzieli różnicy między ich moralnością ustanowioną przez Boga a ich obowiązkami kulturowymi, ta kategoria jest znacznie częściej używana przez chrześcijan aniżeli przez żydowskich uczonych.
Podział prawa żydowskiego na różne kategorie jest ludzką konstrukcją mającą na celu lepsze zrozumienie natury Boga i zdefiniowanie, których praw chrześcijanie w okresie kościoła nadal muszą przestrzegać. Wielu uważa, że prawo ceremonialne nie ma zastosowania, ale obowiązuje nas Dziesięć Przykazań. Całe prawo jest przydatne do nauki (2 Tymoteusza 3.16) i nic w Biblii nie wskazuje, by Bóg chciał wyróżnić kategorie. Chrześcijanie nie podlegają prawu (Rzymian 10.4). Jezus wypełnił prawo, znosząc w ten sposób różnicę między Żydami a poganami "aby czyniąc pokój, stworzyć w sobie samym z dwóch jednego nowego człowieka i pojednać obydwóch z Bogiem w jednym ciele przez krzyż, zniweczywszy na nim nieprzyjaźń" (Efezjan 2.15-16).
English
Jaka jest różnica pomiędzy prawem ceremonialnym, prawem moralnym a prawem sądowym w Starym Testamencie?
