Pytanie
Czym jest krytyka historyczna?
Odpowiedź
Krytyka historyczna może odnosić się do metody studiowania Biblii lub do określonego poglądu na Pismo Święte używanego do wyboru interpretacji. Podczas badania tekstu termin ten odnosi się do analizy, związanej z ideą "krytyki". Nie oznacza to tego samego, co skarga lub dezaprobata. Obie formy krytyki historycznej analizują Biblię, patrząc na kulturę, w której teksty zostały napisane i dowody, które prowadzą do pewnych wniosków.
Główną różnicą między tymi dwiema formami krytyki historycznej jest podział na "metodę" i "metodologię". Metoda jest narzędziem lub techniką. Metodologia to sposób myślenia lub uzasadnienie stosowania określonych metod. W praktyce termin metoda historyczno-krytyczna jest często stosowany do tego, co w rzeczywistości jest rodzajem metodologii. Aby poznać różnicę, należy zapytać, czy jest to odniesienie do tego, "jak" interpretuje się tekst, czy też "dlaczego" stosuje się określone założenia. Jako metoda, krytyka historyczna jest niezwykle przydatna w zrozumieniu Biblii. Jako metodologia, krytyka historyczna jest nieracjonalnie sceptycznym poglądem.
Jako metoda, krytyka historyczna wykorzystuje informacje historyczne, aby lepiej zrozumieć kontekst fragmentu biblijnego. Te podstawowe informacje zapewniają ważną perspektywę podczas interpretacji tekstu. Przykładowo, komentarze Pawła na temat podporządkowania się rządowi w 13 rozdziale Listu do Rzymian zostały napisane za panowania szczególnie opresyjnego, antychrześcijańskiego cesarza. Ma to znaczenie, gdy chcemy zastosować te teksty we współczesnym życiu chrześcijańskim.
Krytyka historyczna nadałaby również głębsze znaczenie plagom z Księgi Wyjścia. Każda z plag wiązała się z aspektem natury, który Egipcjanie kojarzyli z fałszywym bogiem: rzeka, słońce i zwierzęta gospodarskie miały swojego boga. Dzięki historycznym dowodom spoza Biblii możemy lepiej zrozumieć przesłanie tych plag: były one demonstracją dla Egipcjan i Żydów, że istnieje tylko jeden Prawdziwy Bóg, Bóg Izraela.
Krytyka historyczna może wpaść w pułapkę typową dla ludzkiej natury: twierdzenie "nic poza". Często wpadamy w tę pułapkę, gdy znajdujemy technikę, która jest szczególnie przydatna i spieszymy się, aby założyć, że znaleźliśmy ostateczne wyjaśnienie pewnej koncepcji. Następnie oświadczamy, że cokolwiek badamy, jest "niczym innym jak" produktem lub funkcją tej idei. Na przykład niektórzy ateiści twierdzą, że wszechświat - i człowiek - to "nic innego jak" materia i energia. Są też ludzie, którzy tak bardzo uwikłali się w krytykę historyczną, że postrzegają tekst Biblii jako "nic innego jak" zbiór starożytnych pism, zwykły produkt starszej, mniej oświeconej kultury.
Jako metodologia, krytyka historyczna fałszywie zakłada, że Biblia jest "niczym innym" jak zbiorem pism stworzonych przez człowieka. Prowadzi to do niemal całkowitego odrzucenia jakiejkolwiek nadprzyrodzonej, cudownej lub boskiej aktywności na świecie. Krytyka historyczna, jako sposób myślenia, może być postrzegana jako skrajna forma eisegezy, która najpierw zakłada znaczenie, a następnie odczytuje tekst na podstawie tego założenia.
Jako metoda - jako technika służąca lepszemu zrozumieniu - krytyka historyczna jest potężnym narzędziem. Nie oznacza to jednak, że ktoś musi być ekspertem w dziedzinie historii, aby właściwie zrozumieć Pismo Święte. Powodem, dla którego Bóg nakazał wierzącym uczyć innych (Mt 28:19-20), a nie tylko drukować Biblie, jest to, że niektóre części spisanego Słowa muszą zostać wyjaśnione przez bardziej dojrzałych, posiadających wiedzę chrześcijan (zob. Dz 8:29-31).
English
Czym jest krytyka historyczna?
