Pytanie
Czy "albowiem Twoje jest królestwo i moc, i chwała na wieki" powinno być włączone do Modlitwy Pańskiej (Mt 6:13)?
Odpowiedź
Ewangelia Mateusza 6:9-13 zawiera to, co jest powszechnie określane jako Modlitwa Pańska, ponieważ w tej części Jezus uczy swoich uczniów, jak powinni się modlić (Mt 6:9). Uważny czytelnik zauważy jednak, że zakończenie jest różne w różnych tłumaczeniach, co prowadzi do pytania, czy "albowiem Twoje jest królestwo i moc, i chwała na wieki" powinno być zawarte w Modlitwie Pańskiej. Wersja Króla Jakuba zawiera to zakończenie, podczas gdy English Standard Version (ESV) i New International Version (NIV) nie. New American Standard Bible (NASB) zawiera to stwierdzenie w nawiasie z uwagą redakcyjną, że najstarszy manuskrypt nie zawiera tych słów.
Czy "albowiem Twoje jest królestwo i moc, i chwała na wieki" powinno być zawarte w Modlitwie Pańskiej (Mt 6:13)? Łukasz może sugerować, że nie, ponieważ jego ewangelia zawiera nieco skrócony opis modlitwy (Łukasza 11: 2-4) i wyklucza stwierdzenie "królestwo ... moc ... chwała". Oczywiście relacja Łukasza nie dostarcza dowodów na to, co napisał Mateusz, ale pokazuje przynajmniej to, co Łukasz uważał za istotne do odtworzenia.
Wyrażenie "albowiem Twoje jest królestwo i moc, i chwała na wieki", jako część Modlitwy Pańskiej (Mt 6:13), jest nieobecne we wczesnych greckich manuskryptach, takich jak Sinaiticus (א) i Vaticanus (B), oba manuskrypty z IV wieku; Bezae (D) z V wieku; i Dublinensis (Z) z VI wieku. Brak tego wyrażenia w tych wczesnych greckich manuskryptach jest znaczącym dowodem na to, że słowa te nie były oryginalne w Ewangelii Mateusza. Fakt, że nie ma go w pismach wczesnych teologów, takich jak Tertulian (II-III w.), Orygenes (III w.), Cyprian (III w.), Ambroży (IV w.) i Augustyn (IV-V w.) również sugeruje, że "albowiem Twoje jest królestwo i moc, i chwała na wieki" nie było pierwotnie zawarte w Modlitwie Pańskiej.
Z drugiej strony istnieją pewne wczesne odniesienia do tego wyrażenia, w tym w bardzo wczesnym (II wiek) Didache [minus he basileia ("królestwo")] (Kirsopp Lake, The Apostolic Fathers, Volume I, G.P. Putnam's Sons, 1919, s. 320). Chociaż wyrażenie to nie występuje w najwcześniejszych greckich manuskryptach Biblii, jest obecne w większości późniejszych greckich manuskryptów i coraz większej liczbie pism teologicznych w miarę upływu czasu.
Na pytanie, czy "albowiem Twoje jest królestwo i moc, i chwała na wieki" zostało włączone do Modlitwy Pańskiej, nie jest łatwo odpowiedzieć, ponieważ istnieją dane na poparcie obu perspektyw. Najwcześniejsze dowody z greckich manuskryptów Biblii przemawiają za wykluczeniem tego wyrażenia, podczas gdy jego powszechna obecność w późniejszych manuskryptach oznacza, że nie można go lekceważyć. Opierając się na tych danych, wydaje się, że dodatek do Mateusza 6:13 mógł być redakcyjnym dodatkiem doksologicznym po raz pierwszy w Didache (dokument pozabiblijny) i nieco udoskonalony, aby uwzględnić królestwo w miarę upływu czasu.
Doksologia "albowiem Twoje jest królestwo i moc, i chwała na wieki" wydaje się być najprawdopodobniej rodzajem hymnicznego dodatku ułatwiającego pełne uwielbienia czytanie tego fragmentu. Chociaż stwierdzenie to jest z pewnością prawdziwe - do Boga należy królestwo, władza i chwała na wieki - prawdopodobnie nie było ono pierwotnie zawarte w Ewangelii Mateusza (zwłaszcza jeśli ktoś przywiązuje dużą wagę do najwcześniejszych greckich manuskryptów, jak na przykład NASB).
English
Czy "albowiem Twoje jest królestwo i moc, i chwała na wieki" powinno być włączone do Modlitwy Pańskiej (Mt 6:13)?
