Pytanie
Czym był sandemanizm?
Odpowiedź
Sandemanizm był sektą w ramach chrześcijaństwa z wadliwą doktryną na temat wiary. Jej nauczanie zapoczątkował około 1730 r. szkocki pastor prezbiteriański John Glas, więc jej zwolennicy byli pierwotnie nazywani Glasytami. Glas był jednym z pierwszych ludzi w Szkocji, którzy wierzyli w woluntaryzm lub całkowity rozdział kościoła od państwa, co było koncepcją całkowicie sprzeczną z ówczesnym nauczaniem. Później Robert Sandeman, zięć Glasa, został uznanym przywódcą sekty, której członkowie zarówno w Anglii, jak i Ameryce zaczęli być nazywani Sandemanians.
Glas i Sandeman byli zwolennikami Jana Kalwina, a sandemaniści twierdzili, że są kalwinistami, ale kalwiniści nigdy nie zaakceptowali aberracyjnych wierzeń sandemanizmu. Glas został usunięty z Kościoła Szkocji w 1730 roku. Zwolennicy Glasa i Sandemana chcieli powrócić do "czystej" religii Nowego Testamentu, tak jak ją rozumieli. Obejmowało to mycie stóp, ucztę miłości, cotygodniową komunię, święty pocałunek i kontrolę nad tym, jak członkowie kościoła wykorzystują swoje pieniądze. Nauczali również, że królestwo Chrystusa jest całkowicie duchowe i absolutnie nie z tego świata, a zatem kościół narodowy jest niebiblijny.
Prawdziwa rozbieżność sandemanizmu z ortodoksją dotyczyła pojęcia wiary. Sandemaniści utożsamiali wiarę ze zwykłą intelektualną zgodą na fakty biblijne. Zdefiniowana jako "prosta wiara" lub "naga wiara", wiara promowana przez Sandemana nie wymagała żadnych emocji ani nawet aktu woli, aby doprowadzić do zbawienia. Była to ekstremalna wersja łatwej wiary. Sandemaniści nie szukali duchowych zmian, gdy Duch Święty oddziaływał na nich, ponieważ była to zbyt subiektywna i niepotrzebna miara. W ten sposób sandemaniści narażali się na zarzuty antynomizmu. W swoim epitafium Sandeman stwierdził, że "sama śmierć Jezusa Chrystusa, bez żadnej myśli czy uczynku ze strony człowieka, jest wystarczająca, by stawić przed Bogiem największego z grzeszników jako nieskazitelnego" (www.britannica.com/biography/Robert-Sandeman, dostęp 2/8/22).
W miarę jak sandemanizm rozprzestrzeniał się w Anglii i Ameryce, pojawiały się głosy potępienia. Krytycy twierdzili, że sandemanizm doprowadził do zimnej ortodoksji, autorytarnego kościoła i zbytniego skupienia się na kościele lokalnym w stosunku do kościoła powszechnego. Sandemaniści odeszli od westminsterskiej definicji wiary, a niektórzy twierdzili, że mają wiarę diabłów, ponieważ absurdem było sugerowanie, że Bóg usprawiedliwia jakąkolwiek osobę poprzez wiarę, której nie towarzyszy miłość (zob. Jakuba 2:19). Sandemanistom brakowało ważnego aspektu zaufania w wierze - rzeczywistego polegania na Słowie Bożym zamiast jedynie racjonalnej akceptacji.
Nawet w obliczu tak ostrej krytyki, minęło sporo czasu, zanim sandemanizm całkowicie wymarł. Ostatni z kościołów sandemańskich w Ameryce został zamknięty w 1890 roku. Ich londyński dom spotkań został zamknięty dopiero w 1984 roku, a ostatni starszy kościoła założonego przez Glasa i Sandemana zmarł w Edynburgu w 1999 roku.
English
Czym był sandemanizm?
