Pytanie
Co oznaczają protekcjonalność i akomodacja w odniesieniu do Boga?
Odpowiedź
W teologii akomodacja i protekcjonalność to dwa terminy, które odnoszą się do procesu, w którym nieskończony i doskonały Bóg kontekstualizuje swoją komunikację dla niedoskonałych i skończonych ludzi. Mówiąc prościej, protekcjonalność jest ideą, że Bóg decyduje się komunikować w sposób, który Jego odbiorcy mogą zrozumieć.
Wielu wybitnych teologów w historii używało idei akomodacji, aby wyjaśnić sposób, w jaki Bóg odnosi się do swoich stworzeń. Na przykład antropomorfizmy w Biblii są często wyjaśniane w kategoriach akomodacji, ponieważ Bóg jest Duchem (J 4:24). Używając antropomorfizmu, Bóg dostosowuje się do nas, wyjaśniając swoje działania i uczucia w sposób, który możemy zidentyfikować i zrozumieć.
Jak każdy teologiczny punkt widzenia, perspektywy protekcjonalności lub akomodacji istnieją w pewnym spektrum. Prawie każdy teolog przyznaje, że Bóg w jakiejś formie ustępuje ludzkiej wiedzy. Bóg przemawia ludzkimi językami, pisze za pośrednictwem ludzkich autorów i objawia się poprzez zjawiska naturalne (ogień, chmury itp.).
Jednak niektórzy ludzie doprowadzają doktrynę akomodacji do skrajności, argumentując, że niektóre aspekty Biblii powinny zostać odrzucone, ponieważ odzwierciedlają nieprawdziwe pojęcia, które Bóg po prostu dostosował w celu przekazania szerszego punktu. W ten sposób doktryna akomodacji staje się czasem intelektualną pałką, używaną przeciwko biblijnym stwierdzeniom dotyczącym moralności lub rzeczywistości, które sprawiają, że niektórzy odbiorcy czują się niekomfortowo. Na przykład niektórzy twierdzą, że kiedy Jezus mówił o Mojżeszu jako autorze Tory (zob. Ew. Marka 10:5 i Ew. Jana 5:46), po prostu dostosował się do dominującej wówczas idei. Innymi słowy, chociaż Jezus wiedział, że Mojżesz nie napisał prawa, mówił tak, jakby to zrobił ze względu na swoich słuchaczy i ich założenia. Oczywiście dla Jezusa przyjęcie fałszywego poglądu byłoby równoznaczne z kłamstwem i diametralnie sprzeczne z Jego świętą naturą.
Podsumowując, akomodacja jest szeroko akceptowaną ideą z mniej szeroko akceptowanymi zastosowaniami. Pewien rodzaj akomodacji lub protekcjonalności jest konieczny - jak inaczej nieskończony Bóg może komunikować się ze skończoną ludzkością? Niektórzy teologowie nazywają to raczej "adaptacją" niż "akomodacją", aby odróżnić to od heretyckiego poglądu, że Jezus Chrystus nagiął prawdę.
Gregg Allison definiuje właściwy pogląd na akomodację jako "Boży akt protekcjonalnego dostosowania się do ludzkich możliwości w objawieniu samego siebie". Chociaż doktryna ta została potwierdzona wcześniej w historii, jest ona szczególnie związana z Janem Kalwinem. Podkreślał on stosowność Boga, który jest nieskończenie wywyższony, dostosowując się do ludzkiej słabości, aby Jego dostosowane objawienie było zrozumiałe dla odbiorców. Rzeczywiście, Bóg pochyla się jak rodzic komunikujący się z dzieckiem. To dostosowanie jest szczególnie widoczne w Piśmie Świętym: jest to Słowo Boże napisane w ograniczonych ludzkich językach dla grzesznych istot ludzkich o ograniczonej zdolności rozumienia go, ale nie uczestniczy w ludzkim błędzie" (Allison, G., "Accommodation", The Baker Compact Dictionary of Theological Terms, Baker Publishing Group, 2016).
Bóg postanowił komunikować się z nami w sposób, który możemy zrozumieć i za to jesteśmy Mu dozgonnie wdzięczni. Ta protekcjonalność lub akomodacja pokazuje Jego wszechwiedzę i wszechmoc, a także Jego wielką miłość i troskę o swoje stworzenia. Zbyt daleko posunięta doktryna akomodacji staje się szkodliwa. Bóg nigdy nie używał akomodacji, by aprobować ludzkie błędy, a Jezus nigdy nie praktykował oszustwa.
Wielu wybitnych teologów w historii używało idei akomodacji, aby wyjaśnić sposób, w jaki Bóg odnosi się do swoich stworzeń. Na przykład antropomorfizmy w Biblii są często wyjaśniane w kategoriach akomodacji, ponieważ Bóg jest Duchem (J 4:24). Używając antropomorfizmu, Bóg dostosowuje się do nas, wyjaśniając swoje działania i uczucia w sposób, który możemy zidentyfikować i zrozumieć.
Jak każdy teologiczny punkt widzenia, perspektywy protekcjonalności lub akomodacji istnieją w pewnym spektrum. Prawie każdy teolog przyznaje, że Bóg w jakiejś formie ustępuje ludzkiej wiedzy. Bóg przemawia ludzkimi językami, pisze za pośrednictwem ludzkich autorów i objawia się poprzez zjawiska naturalne (ogień, chmury itp.).
Jednak niektórzy ludzie doprowadzają doktrynę akomodacji do skrajności, argumentując, że niektóre aspekty Biblii powinny zostać odrzucone, ponieważ odzwierciedlają nieprawdziwe pojęcia, które Bóg po prostu dostosował w celu przekazania szerszego punktu. W ten sposób doktryna akomodacji staje się czasem intelektualną pałką, używaną przeciwko biblijnym stwierdzeniom dotyczącym moralności lub rzeczywistości, które sprawiają, że niektórzy odbiorcy czują się niekomfortowo. Na przykład niektórzy twierdzą, że kiedy Jezus mówił o Mojżeszu jako autorze Tory (zob. Ew. Marka 10:5 i Ew. Jana 5:46), po prostu dostosował się do dominującej wówczas idei. Innymi słowy, chociaż Jezus wiedział, że Mojżesz nie napisał prawa, mówił tak, jakby to zrobił ze względu na swoich słuchaczy i ich założenia. Oczywiście dla Jezusa przyjęcie fałszywego poglądu byłoby równoznaczne z kłamstwem i diametralnie sprzeczne z Jego świętą naturą.
Podsumowując, akomodacja jest szeroko akceptowaną ideą z mniej szeroko akceptowanymi zastosowaniami. Pewien rodzaj akomodacji lub protekcjonalności jest konieczny - jak inaczej nieskończony Bóg może komunikować się ze skończoną ludzkością? Niektórzy teologowie nazywają to raczej "adaptacją" niż "akomodacją", aby odróżnić to od heretyckiego poglądu, że Jezus Chrystus nagiął prawdę.
Gregg Allison definiuje właściwy pogląd na akomodację jako "Boży akt protekcjonalnego dostosowania się do ludzkich możliwości w objawieniu samego siebie". Chociaż doktryna ta została potwierdzona wcześniej w historii, jest ona szczególnie związana z Janem Kalwinem. Podkreślał on stosowność Boga, który jest nieskończenie wywyższony, dostosowując się do ludzkiej słabości, aby Jego dostosowane objawienie było zrozumiałe dla odbiorców. Rzeczywiście, Bóg pochyla się jak rodzic komunikujący się z dzieckiem. To dostosowanie jest szczególnie widoczne w Piśmie Świętym: jest to Słowo Boże napisane w ograniczonych ludzkich językach dla grzesznych istot ludzkich o ograniczonej zdolności rozumienia go, ale nie uczestniczy w ludzkim błędzie" (Allison, G., "Accommodation", The Baker Compact Dictionary of Theological Terms, Baker Publishing Group, 2016).
Bóg postanowił komunikować się z nami w sposób, który możemy zrozumieć i za to jesteśmy Mu dozgonnie wdzięczni. Ta protekcjonalność lub akomodacja pokazuje Jego wszechwiedzę i wszechmoc, a także Jego wielką miłość i troskę o swoje stworzenia. Zbyt daleko posunięta doktryna akomodacji staje się szkodliwa. Bóg nigdy nie używał akomodacji, by aprobować ludzkie błędy, a Jezus nigdy nie praktykował oszustwa.