Pytanie

Czym jest teozofia?

Odpowiedź
Teozofia jest bardziej filozofią religii niż religią samą w sobie. Słowo teozofia pochodzi od greckich słów theos "bóg" i sophia "mądrość". Dosłownie teozofia oznacza "boską mądrość". Korzenie tej filozofii sięgają starożytnego gnostycyzmu, z zapożyczeniami z filozofii greckiej i średniowiecznego mistycyzmu. Współczesna teozofia czerpie również wiele z hinduizmu.

Towarzystwo Teozoficzne zostało założone w Nowym Jorku w 1875 roku przez Helenę Pietrownę Bławatską, urodzoną w Rosji spirytystkę, oraz Henry'ego Steela Olcotta, amerykańskiego prawnika i dziennikarza. Trzy lata później przenieśli oni międzynarodową bazę operacyjną Towarzystwa Teozoficznego do Indii.

Teozofia naucza, że wszystkie religie zawierają elementy "starożytnej mądrości" i że mędrcy w całej historii posiadali tajemnicę duchowej mocy. Ci, którzy zostali oświeceni przez boską mądrość, mogą uzyskać dostęp do transcendentnej rzeczywistości duchowej poprzez mistyczne doświadczenie. Podobnie jak hinduizm, teozofia naucza reinkarnacji i wiary w karmę. Teozofowie pokładają również zaufanie w Mahatmach (dosłownie "Wielkich Duszach"), zwanych także Wielkimi Mistrzami lub Adeptami - tych, którzy osiągnęli wzniosły stan istnienia i którzy posiadają sumę zgromadzonej na świecie wiedzy. Według teozofów ci Mahatmowie kierują duchową ewolucją ludzkości.

W 1911 roku Towarzystwo Teozoficzne ogłosiło nadejście "Nauczyciela Świata" - młodego Hindusa o imieniu Jiddu Krishnamurthi. Teozofowie zwiastowali tę mesjanistyczną postać jako nadzieję świata na oświecenie, pokój i jedność. Jednak kilka lat później Krishnamurthi zrzekł się swojej pozycji "Nauczyciela Świata" i przestał twierdzić, że jest mesjaszem.

Chociaż teozofowie twierdzą, że ich filozofia jest zgodna z chrześcijaństwem (a także z buddyzmem, hinduizmem i wszystkimi innymi religiami), jasne jest, że teozofia jest sprzeczna z Biblią. Biblia nie tylko odrzuca ideę reinkarnacji i karmy (Hebrajczyków 9:27), ale także różni się od teozofii w następujących punktach:

1) Teozofia zaprzecza istnieniu osobowego, nieskończonego Boga. Biblia wyraźnie naucza o istnieniu Boga, który jest zarówno osobowy, jak i nieskończony (List do Hebrajczyków 1:10, 11:6).

2) Teozofia zaprzecza potrzebie przebaczenia. Biblia głosi, że cała ludzkość potrzebuje Bożego przebaczenia, dostępnego jedynie przez śmierć Jezusa Chrystusa (Rz 3:23-25).

3) Teozofia naucza, że Chrystus był "Wielką Duszą", która przez kilka lat zamieszkiwała ciało człowieka o imieniu Jezus (jest to starożytna herezja gnostycka). Biblia naucza, że Jezus jest wiecznym Synem Bożym (Jana 1:1-14).

Podczas gdy liczba teozofów zmniejszyła się z biegiem lat, sama filozofia wywarła znaczący wpływ. Teozofia wywołała wielkie zainteresowanie religiami Wschodu wśród ludzi na Zachodzie, prowadząc do odrodzenia hinduizmu i buddyzmu. Miała również duży wpływ na powstanie innych ruchów religijnych, takich jak różokrzyżowcy, jedność i ruch Nowej Myśli.

Teozofia poszukuje wyższej mądrości, ale nie uznaje, że nie ma wyższej mądrości niż ta, którą można znaleźć w Jezusie Chrystusie, "mocy Bożej i mądrości Bożej" (1 Koryntian 1:24).