Pytanie

Kiedy została napisana księga Hioba?

Odpowiedź
Poruszająca reakcja Hioba na cierpienie w jego życiu oddaje istotę jego historii. Oświadczył: "Nagi wyszedłem z łona matki i nagi odejdę. Pan dał i Pan zabrał; niech imię Pana będzie pochwalone!" (Hiob 1:21). Przez tysiące lat ludzie rezonowali z Księgą Hioba i jej szczerymi refleksjami na temat ludzkiego cierpienia. Czytelnicy sympatyzują z Hiobem, który trzyma się wiary pośród straty, smutku i zamieszania. Wewnętrzne dowody wskazują na to, że Hiob żył w czasach Abrahama, ale sama księga została prawdopodobnie napisana albo w czasach Mojżesza, około 1440 r. p.n.e., albo Salomona, około 950 r. p.n.e.

Aby ustalić, kto mógł napisać tę księgę i kiedy, warto wziąć pod uwagę jej wewnętrzne dowody, które dają wgląd w to, kiedy żył Hiob. Kultura patriarchalna - tj. męskie przywództwo w rodzinie i społeczeństwie - sugeruje, że historia rozgrywa się w czasach Abrahama. Dodatkowo, brak jakichkolwiek odniesień do Prawa Mojżeszowego przemawia za wczesnym okresem życia Hioba. Jednak, nie zapewnia to konkretnej daty powstania księgi.

Otoczenie Hioba rodzi pytanie, kto i kiedy mógł spisać jego historię. Jednym z powodów, aby uznać Mojżesza za autora, jest fakt, że mieszkał on w pobliżu ziemi Uz przez 40 lat. Pierwszy werset Księgi Hioba mówi: "W kraju Uz żył człowiek, któremu było na imię Hiob. Człowiek ten był nienaganny i prawy; bał się Boga i unikał zła" (Job 1:1). Chociaż dokładna lokalizacja Uz pozostaje niepewna, większość uczonych umieszcza ją na wschód od Jordanu, w pobliżu Midian. Ta bliskość jest znacząca, ponieważ Mojżesz mieszkał w Midianie przez 40 lat między swoim wychowaniem w Egipcie a powrotem do konfrontacji z faraonem. Według Księgi Wyjścia, "gdy faraon dowiedział się o tym, próbował zabić Mojżesza, ale Mojżesz uciekł od faraona i zamieszkał w Midian, gdzie usiadł przy studni" (Wj 2:15). Bliskość Uz i Midian sugeruje, że Mojżesz mógł mieć dostęp do ustnych tradycji lub relacji z pierwszej ręki o życiu Hioba, które zapisał w księdze.

Innym powodem, dla którego warto uznać Mojżesza za autora Księgi Hioba, jest jego znajomość okresu patriarchalnego, który opisał w Księdze Rodzaju. Epoka ta, charakteryzująca się wyjątkowymi formami kultu, strukturą rodziny i życiem przed Prawem Mojżesza, jest zgodna z kulturowym i duchowym środowiskiem odzwierciedlonym w historii Hioba.

Salomon jest kolejnym kandydatem na autora Księgi Hioba. Autorstwo Salomona umieściłoby kompozycję księgi około 950 r p.n.e. Podczas gdy akcja Księgi Hioba rozgrywa się w historycznym kontekście życia Abrahama, jej cechy literackie są zgodne z literaturą mądrościową, gatunkiem charakteryzującym się poetycką strukturą i głębokimi pytaniami teologicznymi. Stary Testament zawiera cztery inne księgi tego gatunku: Psalmy, Przysłowia, Kaznodziei i Pieśń Salomona. Salomon wniósł znaczący wkład w ten gatunek, pisząc Przysłowia, Księgę Kaznodziei, Pieśń Salomona i co najmniej dwa psalmy (72 i 127). Fakty te sprawiają, że Salomon jest godny rozważenia jako autor Księgi Hioba.

Po refleksjach, pytaniach i rozmowach Hioba, Bóg przemawia, a Jego słowa kończą księgę (Hi 38-41). Bóg zaczyna od pytania Hioba: "Gdzie byłeś, gdy kładłem fundamenty ziemi? Powiedz mi, jeśli rozumiesz" (Job 38:4). To pytanie kieruje czytelników, którzy zmagają się z wiarą pośród życiowych trudności, w stronę Bożej suwerenności i mądrości. Niezależnie od tego, czy Mojżesz, czy Salomon zapisali historię Hioba, jej kompozycja gwarantuje, że przyszłe pokolenia będą uczyć się i wzrastać dzięki jej budującemu przesłaniu.