www.gotquestions.org/Polski



Pytanie: Skąd wiemy, kiedy księga biblijna została napisana?

Odpowiedź:
Mamy kilka podstawowych sposobów poznania kiedy poszczególne księgi Biblii zostały spisane: kombinacja wewnętrznego i zewnętrznego dowodu i- szczególnie w Starym Testamencie, tradycyjne relacje.

Dowody wewnętrzne mogą dotyczyć stylu pisania i wzmianek o osobach czy miejscach, które można znacznie dokładniej datować. Na przykład, podczas gdy Ks. Rut jest osadzona w czasach sędziów, uczeni przypisują styl literacki stylowi z czasów monarchii izraelskiej — królów — na podstawie innych pism, które są dokładniej datowane na ten czas. Wzmianka o Dawidzie (Ks. Rut 4.17, 22) również wskazuje na datę jakiś czas po rządach Dawida.

Inny przykład: Ks. Daniela używa stylu literackiego i specyficznych perskich i greckich słów, które umieszczają ją około czasów Cyrusa Wielkiego (ok. 530 r. przed Chr.). Dowód lingwistyczny pochodzący ze Zwojów znad Morza Martwego dostarcza nam przykładów autentycznie datowanych pism hebrajskich i aramejskich z II i III w. przed Chr., gdy jak twierdzą niektórzy- została napisana Ks. Daniela i nie zgadzają się one z tym znalezionym u Daniela, który został napisany w VI w. przed Chr.

Innym wewnętrznym dowodem mogą być obawy autora. Na przykład dwie księgi Kronik opowiadają o historii narodu żydowskiego i o tym, jak znalazł się pod sądem Bożym w postaci wygnania do Babilonu. Tradycyjnie uczeni wierzyli, że autorem tych ksiąg jest Ezdrasz, ponieważ kolejne dwie księgi, Ks. Ezdrasza i Ks. Nehemiasza (również napisane przez Ezdrasza), dotyczą powrotu z wygnania i potrzeby posłuszeństwa prawu Bożemu, i zostały napisane prawie w tym samym stylu literackim.

Data powrotu (Żydów z niewoli babilońskiej), która rozpoczęła się pod panowaniem Cyrusa Wielkiego, może być połączona z historycznymi relacjami poza Biblią, która umieszcza jego rządy od około 559 do 530 r. przed Chr. Poświęcenie nowej świątyni w Jerozolimie w 516 r. przed Chr., potwierdza zapis Dariusza I, a drugi powrót wygnańców (z niewoli) był dozwolony za panowania Artakserksesa I, o którym wiemy, że rządził w Babilonie od 465 do 424 r. przed Chr. Wszystkie te rzeczy pomagają nam umiejscowić pisma tych poszczególnych ksiąg Nowego Testamentu. Bibliści używają podobnych odsyłaczy do innych ksiąg Starego Testamentu.

W Nowym Testamencie, księgi są generalnie datowane poprzez adresowane kwestie sporne, np. wzrost herezji gnostyckiej i to, jak wiele cytują pism z Nowego Testamentu oraz zestawienie wydarzeń, takich jak zbiórka dla potrzebujących w Jerozolimie poruszana w liście do Rzymian oraz w 1 i 2 liście do Koryntian. Mamy również historyczne, pozabiblijne relacje takie jak relacje historyka żydowskiego Józefa Flawiusza potwierdzające wydarzenia opisane w Biblii.

Ewangelie są często datowane przez coś, co nie jest wspomniane: Jezus przepowiedział upadek Jerozolimy w Ew. Mateusza 24.1-2 i wiemy od historyków takich jak Józef Flawiusz, że miasto upadło w 70 r. po Chr. Wydaje się logiczne, że jeśli takie wybitne proroctwo zostałoby spełnione przed napisaniem Ewangelii, to byłoby to wspomniane, tak jak spełnione proroctwo dotyczące zmartwychwstania Chrystusa znajdujące się w Ew. Jana 2.19, 22.

Ważne jest, aby zauważyć że nawet wśród uczonych, którzy wierzą w Biblię jako natchnione przez Boga, nieomylne Słowo, istnieje pewna niezgoda odnośnie dokładnego datowania ksiąg biblijnych. Porządne studiowanie Biblii czy komentarzy, przedstawią różne dowody na datowanie ksiąg.

© Copyright Got Questions Ministries