Ερώτηση
Τι είναι ο ιουδαϊσμός και σε τι πιστεύουν οι ιουδαίοι;
Απάντηση
Τι είναι ο ιουδαϊσμός και τι σημαίνει να είσαι ιουδαίος; Ο ιουδαϊσμός είναι απλά θρησκεία; Είναι εθνότητα ή πολιτιστική ταυτότητα; Οι ιουδαίοι είναι φατρία ή έθνος; Σε τι πιστεύουν οι ιουδαίοι και πιστεύουν όλοι τους τα ίδια πράγματα;
Ο ορισμός «ιουδαίος» στα λεξικά συμπεριλαμβάνει τις έννοιες «μέλος της ιουδαϊκής φυλής», «ισραηλινός», «μέλος έθνους που ζούσε στην Παλαιστίνη μεταξύ του 6ου αιώνα π.Χ. και του 1ου αιώνα μ.Χ.», «άνθρωπος που ανήκει στον αρχαίο λαό των Ιουδαίων ή βάση εθνικής καταγωγής ή υιοθετώντας την πίστη τους», «άνθρωπος του οποίου το θρήσκευμα είναι ιουδαίος».
Κατά τον ιουδαϊσμό των ραβίνων ιουδαίος είναι αυτός που έχει μητέρα ιουδαία ή όποιος έχει δεχτεί επίσημα να είναι ιουδαίος. Το Λευιτικό 24:10 συχνά παραθέτεται για να επαληθευτεί αυτή η πίστη αν και η Τορά δεν λέει τίποτα συγκεκριμένο. Κάποιοι ραβίνοι λένε πως ο ιουδαϊσμός δεν έχει καμιάσχέση με την πίστη κάποιου ξεχωριστού ατόμου. Αυτοί οι ραβίνοι μας λένε πως ένας ιουδαίος δεν είναι απαραίτητο να ακολουθεί τους ιουδαϊκούς νόμους, ούτε τα έθιμά τους για να θεωρηθεί ιουδαίος. Ουσιαστικά οι ιουδαίοι μπορούν να μην πιστεύουν καν στο Θεό και πάραυτα να θεωρούνται ιουδαίοι χάρη στην παραπάνω ερμηνεία.
Άλλοι ραβίνοι εξηγούν πως ένας άνθρωπος μπορεί να είναι ιουδαίος μόνο αν ακολουθεί πιστά την Τορά και δέχεται τις «Δεκατρείς αρχές της πίστης» του Μαϊμονίδη (ραβίνος Μωυσής μπεν Μαϊμονίδι, ένας από τους μεγαλύτερους ιουδαίους επιστήμονες του μεσαίωνα). Αν δεν ακολουθεί τους παραπάνω κανόνες αυτός ο άνθρωπος μπορεί να είναι «βιολογικός ιουδαίος» αλλά δεν έχει αληθινή σχέση με τον ιουδαϊσμό.
Στην Τορά, που είναι ουσιαστικά τα πρώτα 5 βιβλία της Βίβλου, η Γέννεση 14:13 μας διδάσκει πως ο Αβραάμ που είναι μαζικά αναγνωρισμένος σαν ο πρώτος ιουδαίος, περιγράφεται σαν «Εβραίος». Το όνομα ιουδαίος έρχεται από το όνομα Ιούδας που ήταν ένας από τους 12 υιούς του Ιακώβ και που έδωσε το όνομά του σε μια από τις φυλές του Ισραήλ. Απ’ ότι φαίνεται αρχικά η λέξη «ιουδαίος» αναφερόταν μόνο για τα μέλη της φυλής των Ιουδαίων αλλά όταν το βασίλειο χωρίστηκε στα δυο μετά την βασιλεία του Σολομώντα (1 Βασιλέων 12) ο ορισμός άρχισε να αναφέρεται για κάθε άνθρωπο από το βασίλειο του Ιούδα που συμπεριλάμβανε τις φυλές του Ιούδα, του Βενιαμίν και του Λευί. Σήμερα πολλοί άνθρωποι πιστεύουν πως ιουδαίος είναι ο κάθε άνθρωπος που είναι φυσικός απόγονος του Αβραάμ, του Ισαάκ και του Ιακώβ, ανεξάρτητα από την καταγωγή του από κάποια άλλη από τις 12 φυλές.
Σε τι πιστεύουν οι ιουδαίοι και ποιές είναι οι βασικές εντολές του ιουδαϊσμού; Στον σημερινό κόσμο υπάρχουν 5 βασικές αιρέσεις στον ιουδαϊσμό – ορθόδοξη, συντηρητική, μεταρρυθμισμένη, ανοικοδομητική και ουμανιστική. Οι πεποιθήσεις και οι απαιτήσεις σε κάθε ομάδα διαφέρουν πολύ, αν όμως πρέπει να δώσουμε μια σύντομη λίστα των παραδοσιακών πεποιθήσεων του ιουδαϊσμού θα συμπεριλαμβάναμε τα εξής:
Ο Θεός είναι ο δημιουργός των πάντων όσων υπάρχουν, ο Θεός δεν έχει σώμα (είναι ασώματος) και είναι ο μόνος που πρέπει να δοξάζεται σαν άρχων του σύμπαντος.
Τα πρώτα 5 βιβλία έχουν αποκαλυφτεί από το Θεό στον Μωυσή. Αυτά τα βιβλία δεν αλλάζουν ούτε συμπληρώνονται ποτέ.
Ο Θεός επικοινωνούσε με τον ιουδαϊκό λαό μέσω προφητών.
Ο Θεός ελέγχει τη δράση των ανθρώπων, επιβραβεύει ξεχωριστά άτομα για τις καλές τους πράξεις και τιμωρεί το κακό.
Αν και οι χριστιανοί βασίζουν μεγάλο μέρος της πίστης τους στις ίδιες εβραϊκές γραφές υπάρχουν αρκετές διαφορές στις πεποιθήσεις των δυο θρησκειών. Στο σύνολό τους οι Ιουδαίοι θεωρούν πως οι πράξεις και η συμπεριφορά ενός ανθρώπου είναι βασικής σημασίας γιατί οι πεποιθήσεις είναι αποτέλεσμα πράξεων. Αυτό έρχεται σε ρήξη με τις αντιλήψεις των συντηρητικών χριστιανών για τους οποίους η πίστη είναι το σημαντικότερο και για τους οποίους οι πράξεις είναι αποτέλεσμα αυτής της πίστης.
Οι ιουδαίοι δεν δέχονται την χριστιανική πεποίθηση για το προπατορικό αμάρτημα (την αντίληψη δηλαδή πως όλοι οι άνθρωποι έχουν κληρονομήσει την αμαρτία του Αδάμ και της Εύας όταν εκείνοι δεν υπάκουσαν τις Θείες εντολές στον κήπο της Εδέμ).
Ο ιουδαϊσμός επιβεβαιώνει την εγγενή καλοσύνη του κόσμου και των ανθρώπων σαν δημιουργήματα του Θεού.
Οι ιουδαίοι πιστοί μπορούν να καθαγιάσουν τη ζωή τους και να πλησιάσουν το Θεό μέσω της εκτέλεσης του «μιτσβότ», δηλαδή των Θείων εντολών.
Δεν είναι αναγκαίος κανένας Σωτήρας ούτε υπάρχει τέτοις σαν μεσολαβητής.
Οι 613 εντολές που υπάρχου στο Λευιτικό και στα άλλα βιβλία ρυθμίζουν όλες τις πτυχές της ιουδαϊκής ζωής. Οι 10 εντολές που αναφέρονται στην Έξοδο 20:1-17 και στο Δευτερονόμιο 5:6-21 είναι σύντομη γενίκευση του Νόμου.
Ο Μεσίας (ο Χρισμένος από το Θεό) θα έρθει στο μέλλον και θα συγκεντρώσει τους Εβραίους στη γη του Ισραήλ. Τότε θα γίνει μαζική ανάσταση νεκρών και ο ναός της Ιερουσαλήμ, που καταστράφηκε το 70 μ.Χ από τους Ρωμαίους, θα ανοικοδομηθεί ξανά.
Οι πεποιθήσεις για τον Ιησού είναι πολύ διαφορετικές. Κάποιοι πιστεύουν πως ήταν μέγας ηθικοδιδάσκαλος, άλλοι τον θεωρούν ψευτοπροφήτη ή χριστιανικό είδωλο. Κάποιες αιρέσεις του ιουδαϊσμού ούτε καν αναφέρουν το όνομά του γιατί απαγορεύεται να αναφέρουν τα ονόματα ειδώλων.
Για τους ιουδαίους λέγεται συχνά πως είναι ο εκλεκτός λαός του Θεού. Αυτό δεν σημαίνει πως πρέπει να θεωρούνται με κανέναν τρόπο ανώτεροι από τα άλλα έθνη. Οι βιβλικοί στίχοι όπως στην Έξοδο 19:5 απλά λένε πως ο Θεός διάλεξε το λαό του Ισραήλ να δεχτεί και να μελετά την Τορά, να προσκυνά μόνο το Θεό, να ξεκουράζεται το Σάββατο και να τιμά τις γιορτές. Οι ιουδαίοι δεν είναι επιλεγμένοι για να είναι καλύτεροι από τους άλλους αλλά για να φωτίσουν τους ειδωλολάτρες και να ευλογήσουν όλους τους λαούς.
English
Τι είναι ο ιουδαϊσμός και σε τι πιστεύουν οι ιουδαίοι;
