Ερώτηση
Τι σημαίνει ότι ο Θεός είναι παντογνώστης;
Απάντηση
Η παντογνωσία ορίζεται ως «η κατάσταση της πλήρους γνώσης, το χαρακτηριστικό της γνώσης των πάντων». Για να είναι ο Θεός κυρίαρχος επάνω σε όλη τη Δημιουργία Του, ορατή και αόρατη, πρέπει να είναι παντογνώστης. Η παντογνωσία Του δεν περιορίζεται σε κάποιο πρόσωπο στη θεότητα –Πατέρας, Υιός και Άγιο Πνεύμα είναι από τη φύση τους παντογνώστες.
Ο Πατέρας γνωρίζει τα πάντα (Α΄ Ιωάννου 3:20). Γνωρίζει όχι μόνο τις μικρότερες λεπτομέρειες της ζωής μας αλλά κι εκείνες που αφορούν το οτιδήποτε συμβαίνει ολόγυρά μας, διότι αναφέρει πως γνωρίζει πότε ένα σπουργίτι πέφτει στη γη ή πότε πέφτει μία τρίχα από το κεφάλι μας (Ματθαίος 10:29-30). Όχι μόνο γνωρίζει κάθε τι που θα συμβεί μέχρι το τέλος της Ιστορίας (Ησαΐας 46:9-10), αλλά γνωρίζει και τις σκέψεις μας πριν εμείς τις εκφράσουμε (Ψαλμός 139:4). Γνωρίζει από μακριά τις καρδιές μας· μας έβλεπε μέσα στη μήτρα (Ψαλμός 139:1-3, 15-16). Ο Σολομών εκφράζει αυτή την αλήθεια τέλεια όταν λέει, «εσύ, μόνος εσύ, γνωρίζεις τις καρδιές όλων των γιων των ανθρώπων» (Α΄ Βασιλέων 8:39).
Παρά την ανάληψη, από τον Υιό του Θεού, του έργου της κένωσης του εαυτού Του, γενόμενος άνθρωπος (Φιλιππησίους 2:7), η παντογνωσία Του φαίνεται καθαρά στα κείμενα της Καινής Διαθήκης. Η πρώτη προσευχή των αποστόλων στις Πράξεις 1:24, «Εσύ, Κύριε, καρδιογνώστη όλων», υπονοεί την παντογνωσία του Ιησού, που είναι αναγκαία αν θα είναι ικανός να δέχεται αιτήματα και να μεσιτεύει στα δεξιά του Θεού. Η παντογνωσία του Ιησού στη γη, είναι επίσης σαφής. Σε πολλές αφηγήσεις των ευαγγελίων γνώριζε τις σκέψεις των ακροατών Του (Ματθαίος 9:4, 12:25, Μάρκος 2:6-8, Λουκάς 6:8). Γνώριζε τη ζωή ανθρώπων που δεν τους είχε ακόμη συναντήσει. Όταν συνάντησε τη γυναίκα που θ' αντλούσε νερό στο πηγάδι της Συχάρ, της είπε, «πέντε άνδρες πήρες, και εκείνον που έχεις τώρα, δεν είναι άνδρας σου» (Ιωάννης 4:18). Είπε επίσης στους μαθητές Του πως ο φίλος τους ο Λάζαρος είχε πεθάνει, αν και βρισκόταν περισσότερο από 40 χιλιόμετρα μακριά από το σπίτι του (Ιωάννης 11:11-15). Έδωσε οδηγίες στους μαθητές Του να πάνε να ετοιμάσουν για το φαγητό του Πάσχα, περιγράφοντας το πρόσωπο που θα συναντούσαν και θ' ακολουθούσαν (Μάρκος 14:13-15). Ίσως το πλέον χαρακτηριστικό είναι πως γνώριζε τον Ναθαναήλ πριν καν τον συναντήσει, διότι γνώριζε την καρδιά του (Ιωάννης 1:47-48).
Είναι σαφές πως παρατηρούμε την παντογνωσία του Ιησού στη γη αλλά είναι εδώ που ξεκινάει, επίσης, το παράδοξο. Ο Ιησούς κάνει ερωτήσεις που υπονοούν της έλλειψη γνώσης, αν και ο Κύριος ρωτάει μάλλον προς όφελος των ακροατών Του παρά για τον εαυτό Του. Παρ' όλ' αυτά υπάρχει μια άλλη πλευρά σχετικά με την παντογνωσία Του που προέρχεται από τα όρια της ανθρώπινης φύσης που ως Υιός του Θεού είχε. Διαβάζουμε πως ως άνθρωπος «πρόκοβε σε σοφία και σωματική ανάπτυξη και χάρη μπροστά στο Θεό και στους ανθρώπους» (Λουκάς 2:52) και ότι «μέσα από τα παθήματα έμαθε την υπακοή» (Εβραίους 5:8). Διαβάζουμε, επίσης, πως δεν γνώριζε πότε ο κόσμος θα παρέλθει (Ματθαίος 24:34-36). Πρέπει λοιπόν να ρωτήσουμε, γιατί ο Υιός δεν το γνώριζε αυτό, αν γνώριζε όλα τα άλλα; Θα πρέπει να θεωρήσουμε πως πρόκειται για μια ελεγχόμενη έλλειψη γνώσης αντί για έναν ανθρώπινο περιορισμό. Επρόκειτο για μια ηθελημένη πράξη ταπείνωσης προκειμένου να γίνει πλήρως κοινωνός της φύσης μας (Φιλιππησίους 2:6-11, Εβραίους 2:17) και να γίνει ο δεύτερος Αδάμ.
Τελικά, δεν υπάρχει κάτι πολύ δύσκολο για τον παντογνώστη Θεό και είναι στη βάση της πίστης μας σ' έναν τέτοιο Θεό που μπορούμε ν' αναπαυθούμε ασφαλείς εν Αυτώ, γνωρίζοντας πως οι υποσχέσεις Του δεν θα μας απογοητεύσουν ποτέ ενόσω μένουμε εν Αυτώ. Μας γνωρίζει αιωνίως, πριν ακόμη γίνει ο κόσμος. Ο Θεός γνώριζε κι εσένα κι εμένα, πότε θα εμφανιζόμασταν στη ροή του χρόνου, και με ποιον θα επικοινωνούσαμε. Προείδε, επίσης, την αμαρτία μας σε όλη την ασχήμια της και την εξαχρείωση και μέσα στην αγάπη Του μας σφράγισε και μας είλκυσε σ' αυτήν την αγάπη εν Χριστώ Ιησού (Εφεσίους 1:3-6). Θα Τον δούμε πρόσωπο προς πρόσωπο αλλά η γνώση μας σ' Αυτόν δεν θα είναι ποτέ πλήρης. Ο θαυμασμός μας, η αγάπη μας και η δοξολογία μας σ' Αυτόν θα συνεχίζεται σε όλη την αιωνιότητα καθώς θ' απολαμβάνουμε τις ακτίνες της Ουράνιας αγάπης, μαθαίνοντας και εκτιμώντας περισσότερο και περισσότερο τον παντογνώστη Θεό μας.
English
Τι σημαίνει ότι ο Θεός είναι παντογνώστης;
